Elke dag laten we minstens 13 scheten. Dit komt omdat we elke dag lucht inslikken en er bij de voedselvertering lucht verzameld wordt. 

Sommige mensen hebben ook last van overmatige winderigheid, wat voor een opgeblazen gevoel en pijn kan zorgen.

Als je scheten inhoudt, kun je last krijgen van buikpijn. Het is dan toch goed om de gassen vrij te laten? Dus is scheten laten gezond?

Dit artikel legt uit wanneer scheten laten gezond of ongezond kan zijn, met onderliggende oorzaken.

Waarom scheten laten gezond kan zijn

Hoewel scheten vaak als ongemakkelijk worden beschouwd, kunnen ze soms ook enkele positieve effecten hebben op het lichaam. Hier zijn enkele potentiële positieve effecten van het laten van scheten:

1. Verlichting van gasophoping. Scheten laten kan verlichting bieden bij gasophoping en een opgeblazen gevoel. Door overtollig gas vrij te laten, kan ongemak in het spijsverteringsstelsel verminderd worden.

2. Verbetering van spijsvertering. Scheten kunnen een teken zijn dat het spijsverteringssysteem goed werkt. Het vrijkomen van gas kan helpen bij het reguleren van de druk in de darmen en de spijsvertering bevorderen.

3. Signaal van darmgezondheid. Scheten kunnen een indicatie zijn van de gezondheid van de darmen. Een gezonde darmflora produceert typisch een mix van verschillende gassen, zoals waterstof, methaan en koolstofdioxide. Veranderingen in de samenstelling of geur van scheten kunnen wijzen op verstoringen in de darmflora en kunnen dienen als een signaal om aandacht te besteden aan de darmgezondheid.

4. Vaststellen van voedselintoleranties. Het bestuderen van de geur, frequentie en consistentie van scheten kan helpen bij het identificeren van bepaalde voedselintoleranties. Bijvoorbeeld, als bepaalde voedingsmiddelen consistent winderigheid veroorzaken, kan dit wijzen op een intolerantie of gevoeligheid voor die voedingsmiddelen.

Hoe scheten ontstaan

Als je last hebt van overmatige winderigheid ga je je al snel afvragen of scheten laten gezond is. Een teveel van het goede is zelden gezond.

Zo kan er meer aan de hand zijn zoals voedselintoleranties of het prikkelbaredarmsyndroom.

Zoals hierboven besproken, zullen luchtophopingen middels boertjes en windjes uitgescheiden worden. Maar hoe kan lucht zich eigenlijk gaan ophopen?

1. Meer gasvorming. Tijdens het verteringsproces zullen er gassen zoals kooldioxide, waterstof, en methaan vrijkomen. Met name als je moeilijk verteerbaar voedsel eet, gaat er zich gas ophopen. Koolhydraten zullen in vergelijking met vetten en eiwitten tot meer gasvorming leiden. Een aantal bekende boosdoeners zijn bonen, spruitjes, broccoli, bewerkte voedingsmiddelen, asperges, kool, zuivelproducten, maïs, uien, tarwe, pruimen, rozijnen, peren, aardappelen, erwten, appels, volkoren granen, linzen, suikervrije snoepjes en vruchtensappen (vanwege het hoge fructosegehalte of sorbitolgehalte) en bier.

2. Lucht inslikken. Tijdens het eten en drinken zul je kleine hoeveelheden lucht (zuurstof en stikstof) inslikken wat zich in je maagdarmkanaal gaat ophopen. Je kunt echter last krijgen van overmatige winderigheid als je meer lucht dan normaal inslikt door bijvoorbeeld te snel drinken, te snel eten, koolzuurhoudende dranken, kauwgom, zuigen op voorwerpen en roken.

3. Prikkelbaredarmsyndroom. Als je het prikkelbaredarmsyndroom (PDS) hebt zullen je darmen gevoeliger zijn voor bijvoorbeeld stress of spanningen. Ze zijn dus ‘prikkelbaarder’. Dit kan leiden tot symptomen zoals een opgeblazen gevoel, buikpijn, winderigheid, constipatie, diarree en stoelgangveranderingen.

4. Voedselintolerantie. Een voedselintolerantie kan tot winderigheid leiden. Voedselintoleranties worden nogal eens door elkaar gehaald met voedselallergieën. Er is echter geen allergische reactie bij een voedselintolerantie. Je kan het voedsel namelijk niet tolereren  omdat je bijvoorbeeld bepaalde enzymen mist. Bij lactose-intolerantie mis je verteringsenzymen waardoor je lactose in melk niet kan verteren verdragen.

5. Trage darmbewegingen. Trage darmbewegingen (trage motiliteit) kunnen gasophopingen veroorzaken want door de trage bewegingen hebben de bacteriën in je darm nou eenmaal meer tijd om gas te vormen. Deze ophoping van gas kan zelfs buikpijn veroorzaken.

6. Onderliggend gezondheidsprobleem. Als je niet meer lucht inslikt dan gewoonlijk en je niet zoveel koolhydraten eet, is er misschien meer aan de hand. Zo kunnen verschillende gezondheidsproblemen winderigheid veroorzaken zoals coeliakie, gastro-enteritis, constipatie, zure reflux, ziekte van Crohn en colitis ulcerosa, diabetes, slaapapneu, eetstoornissen, gastroparese en peptische zweren.

Winderigheid verminderen

Meestal kun je met een aantal dieet- en leefstijlveranderingen overmatige winderigheid meestal verminderen.

1. langzaam drinken en langzaam eten
2. frequente kleine maaltijden, zo’n 5-6 per dag
3. koolhydraten vervangen
4. voedingsmiddelen vermijden die winderigheid veroorzaken
5. voedseldagboek (identificeert bepaalde voedingsmiddelen en voedingspatronen)
6. regelmatige lichaamsbeweging (3-4 keer per week voor 30 minuten)
7. probiotica (bevordert de vertering)
8. rechtop zitten
9. gehydrateerd blijven om zo constipatie te voorkomen
10. minder kruisbloemige groenten (kool, spruitjes, bloemkool, broccoli en asperges)

Met vrij verkrijgbare geneesmiddelen zoals houtskooltabletten en simethicone kan winderigheid ook verminderd worden.

Wist je dat er zelfs ‘’scheetkussens’’ (houtskoolkussentjes) bestaan? Deze kussens kunnen de geur van scheten in je ondergoed verminderen.

Take home message

Dagelijks laten we zo’n 13-21 scheten, maar is scheten laten gezond?

Scheten laten is gezond want het is een normaal verschijnsel van een goed functionerend spijsverteringsstelsel.

Dankzij scheten kun je je ontdoen van het ingeslikte lucht en de opgehoopte gassen.

Het inhouden van gassen kan zelfs de beweeglijkheid van je darmen belemmeren en tot spijsverteringsongemakken, pijn en constipatie leiden.

Echter, constante winderigheid kan erg vervelend zijn en tot een opgeblazen gevoel en buikpijn leiden, wat je dagelijkse activiteiten flink kan belemmeren.

Gelukkig kun je winderigheid met verschillende dieet- en leefstijlaanpassingen verminderen.