Rugpijn wordt in 28 tot 40% van de gevallen door een discogene aandoening veroorzaakt. Mogelijk heb je discogene pijn als er bij je lage rugpijn geen discushernia is vastgesteld. Discogene rugklachten verschillen namelijk van een hernia.

Dit artikel vertelt je wat discogene pijn is, hoe het wordt veroorzaakt, de diagnose inclusief de behandeling.

Wat is discogene pijn?

Bij discogene pijn zijn de tussenwervelschijven beschadigd door trauma’s of veroudering. Het is een vorm van lage rugpijn.

Discogene rugklachten zijn rugklachten die ontstaan door problemen met je tussenwervelschijf. Hierbij is er waarschijnlijk sprake van interne discusdisruptie en late degeneratieve schijfziekten.

Discogene pijn is dus iets anders dan de radiculopathie die bij discushernia optreedt.

Als je jong bent zit er veel vocht in je tussenwervelschijven. Dit biedt bescherming. Dit verklaart waarom oudere mensen vaker last hebben van discogene pijn.

Het is niet zomaar schade die de discogene rugklachten veroorzaken, er vinden meerdere processen plaats in je tussenwervelschijf.

Oorzaken discogene pijn

Discogene pijn ontstaat wanneer de zenuwreceptoren in de tussenwervelschijf geïrriteerd zijn. De pijn wordt veroorzaakt door de ingroei van zenuwen en ontstekingen.

Zenuwingroei. Er kan zenuwgroei plaatsvinden in de tussenwervelschijf. Een gedegenereerde schijf kan namelijk groeifactoren en nociceptieve moleculen afgeven. De pijn ontstaat door stimulatie van pijnzenuwen in een specifiek gedeelte van de wervelschijf (annulus fibrosus).

Ontstekingen. Discogene lage rugpijn wordt ook veroorzaakt door ontstekingen, bij patiënten worden namelijk veel ontstekingscellen (pro-inflammatoire mediatoren) gevonden. Deze zogeheten cytokines worden in een specifiek gedeelte van de tussenwervelschijf geproduceerd, namelijk in de nucleus pulposus. Wanneer de tussenwervel scheurt komen de annulus en nucleus samen waardoor er ontstekingen en pijn ontstaan.

Structurele defecten. Bij discogene pijn worden degeneratieve veranderingen in de tussenwervelschijf gezien. Zo kunnen de structurele defecten, ontstekingen en biomechanische instabiliteit veroorzaken.

Genetica. Ook kan je DNA een rol spelen omdat bepaalde genetische impulsen zowel de tussenwervelschijven als je stofwisseling kunnen veranderen. Hierdoor kan de schijf sneller achteruitgaan.

Tot slot kan ook je voeding nog een rol spelen. De discogene rugklachten kunnen in een aantal situaties verergeren.

Spanning op de tussenwervelschijf 

Wanneer de druk in de tussenwervelschijf hoger wordt, kan de pijn verergeren. Deze activiteiten omvatten hoesten, niezen, zitten, vooroverbuigen. Er kan daarom ook sprake zijn van een zitintolerantie.

Bij het zitten kun je pijn aan de achterkant van de billen of dij ervaren, of als je je hoofd kantelt kun je pijn in de nek krijgen. Als je gaat liggen kunnen de klachten juist lichter worden. 

Als je met je onder- of bovenlichaam bepaalde bewegingen maakt kunnen er spierkrampen in je armen of nek optreden.

Uitstralende pijn en discogenen pijn

Uitstraling. Bij chronische lage rugpijn kan er sprake zijn van een lumbale discogene aandoening. Hierbij hebben veel mensen last van een uitstralende pijn naar de bil en het been. Deze pijn kan aan een of beide kanten gevoeld worden (uni- of bilateraal)

Discogene pijn. Naarmate je ouder wordt kan er schijfdegeneratie optreden. Een beschadigde wervelschijf kan discogene pijn veroorzaken. Dit wordt voornamelijk gezien bij een degeneratieve discusziekte. Echter, een gedegenereerde tussenwervel zal niet altijd pijn veroorzaken.

Diagnose

Rugklachten zijn complex en kunnen door verschillende structuren veroorzaakt worden. Discogene rugklachten worden ook niet door iedereen hetzelfde ervaren. Er kan een uitstralende pijn optreden, maar soms is er geen sprake van pijn.

De oorzaak van lage rugpijn kan in 90% van de gevallen achterhaald worden. Echter, discogene rugklachten vormen een uitdaging.

Mri. Met de MRI kan een hoge intensiteitszone gevonden worden. Dit kan een wijzen op inwendige discus beschadiging,

Discografie. Met discografie kunnen discogene rugklachten gediagnosticeerd worden. Hierbij wordt een naald met contrastvloeistof in de aangedane tussenwervelschijf gebracht. Echter, door de druk van de naald kunnen de pijnklachten toenemen.

McKenzie-methode. Voor de diagnose kan ook de minder belastende McKenzie-methode gebruikt worden. Hierbij wordt de pijn met een manueel onderzoek verlicht en het bewegingsbereik vergroot. Het is dus tegelijkertijd ook een behandelmethode.

Behandeling discogene pijn

Discogene rugklachten kunnen komen en gaan. Het kan ook vanzelf wegzakken. 

Een specifieke behandeling is de intradiscale therapie, het laten afsterven van de zenuwuiteinden door het verwarmen van het schijfgebied. De resultaten zijn veelbelovend.

Maar bij voorkeur een conservatieve behandeling. De arts kan afhankelijk van de ernst en aard van de discogene rugklachten ook medicijnen voorschrijven zoals ontstekingsremmers. Fysiotherapie kan ook verlichting bieden.

Behandelingsmogelijkheden discogene pijn:

1. ontstekingsremmers
2. fysiotherapie: rugoefeningen, tractie
3. ijs
4. warmte
5. operatie: wervelkolom fusie

De pijn kan ook verminderd worden met facetinjecties en epidurale injecties.

Mogelijk kunnen niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID’s), antidepressiva, revalidatie, acupunctuur en anti-epileptica verlichting bieden. De effectiviteit moet echter nog wel onderzocht worden.

Take home message

Ernstige wervelkolompijn wordt in 40% van de gevallen door een of meer tussenwervelschijven veroorzaakt.

Het wordt vaak veroorzaakt door de langzame verslechtering van een tussenwervelschijf, dit wordt ook wel discusdegeneratie genoemd.

Het stellen van een diagnose is uitdagend, er is namelijk geen goede test beschikbaar. Met de MRI kan er een hoge intensiteit worden gevonden en met contrastvloeistof kan de tussenwervel in kaart worden gebracht. 

Als patiënt zit je echter niet te wachten op een naald in je wervel. Gelukkig is de McKenzie-methode minimaal invasief en kan het gelijk de symptomen verlichten.

Ook moet er nog meer onderzoek gedaan worden naar de effectiviteit van bestaande behandelingen voor discogene rugklachten.