Maar liefst 8-35% van de volwassenen heeft last van een gevoelige tandhals. Dit is niet gek. De tandhals heeft geen beschermende glazuurlaag en is daarom van nature erg gevoelig. 

Een gevoelige tandhals behoort tot de kleine tandkwaaltjes, maar kan erg vervelend zijn. Door een aantal omstandigheden kan deze gevoeligheid toenemen waardoor warme, koude of chemische prikkels onaangenaam worden. De dominante pijn veroorzakende stimulus is koude stimulatie.

Dit artikel vertelt je alles over een gevoelige tandhals, de oorzaken, inclusief oplossingen die deze hinderlijke klacht kan helpen verminderen.

8 Oorzaken van een gevoelige tandhals

Een gevoelige tandhals wordt ook wel, cervicale tandgevoeligheid genoemd. Aangezien het door veel tandartsen als een klein ongemak wordt beschouwd krijgt het vaak te weinig aandacht.

In de tandartspraktijk worden er namelijk veel mensen gezien met een gevoelige tandhals. Jammer genoeg krijgen patiënten daarom zelden de verlichting waarna ze op zoek zijn. 

De belangrijkste redenen voor een gevoelige tandhals: 

1. Terugtrekkend tandvlees

Naarmate het ouder worden kan het tandvlees zich terugtrekken. Je kan het migreren van tandondersteunend weefsel onmogelijk vermijden. 

Door terugtrekkend tandvlees en het verdwijnen van cementumoppervlakken zal het dentine bloot komen te liggen.

De dentinekanalen kunnen afhankelijk van de leeftijd bloot komen te liggen en klein of groot zijn.

Als de dentinekanalen groot zijn kunnen er voedselresten, vloeistoffen en micro-organismen in terecht komen. Als ze klein zijn kunnen ze bijna afgesloten zijn.

Gevoeligheid van de tandhals is lastig te voorspellen. Sommige mensen hebben met minimaal terugtrekkend tandvlees erg veel last van een gevoelige tandhals, terwijl mensen met ernstig teruggetrokken tandvlees soms ook amper gevoeligheid van de tandhals ervaren.  

2. Tandpasta met pyrofosfaten 

Tandpasta’s die speciaal gemaakt zijn om tandsteen te weren kunnen bij sommige mensen een gevoelige tandhals veroorzaken.

Dit ligt aan de pyrofosfaten. Als dit het geval is zal je deze tandpasta twee weken moeten vermijden.

3. Trauma 

Terugtrekkend tandvlees kent meerdere oorzaken. Het kan ook door traumatische omstandigheden veroorzaakt worden. 

4. Suikerrijke frisdrank 

Mensen die grote hoeveelheden frisdrank of zure fruitdrankjes drinken hebben vaker last van een gevoelige tandhals.

Suikerhoudende of zure drankjes kunnen ook een gevoelige tandhals veroorzaken. Dit geldt ook voor de zero calorie drankjes. Zowel suikerhoudende drankjes als zero calorie drankjes hebben een lage ph-waarde (zuurgraad). 

Het regelmatig drinken van frisdrank zal demineralisatie van de tanden veroorzaken. Dit is onontkomelijk.

5. Voedsel

Voedingsmiddelen kunnen de tandsubstantie aantasten. Door zoet en zuur voedsel kunnen namelijk belangrijke afsluitende minerale loskomen. Dit kan vervolgens gevoeligheid veroorzaken.

6. Suiker

kauwbare suikerbevattende objecten zoals kauwgom worden vaak op dezelfde plekken in de mond gekauwd. 

Ook hier zal er gevoeligheid, tanddemineralisitie en cariës plaatsvinden. Als dit de oorzaak is zal de tandarts de specifieke plekken in de mond snel kunnen vinden. 

7. Boulimia 

Boulimia is een eetstoornis waarbij mensen na het eten gaan bewust gaan braken om niet aan te komen. Boulimia patiënten braken soms meerdere keren per dag. 

Hierbij zal het zure braaksel de tanden aantasten. De constante zure omstandigheden zal het tandglazuur snel doen oplossen. 

Boulimiapatiënten hebben vaak gevoelige tanden. Een lichte temperatuurverandering kan als zeer onaangenaam ervaren worden.

8. Verkeerd of te hard poetsen 

Je had waarschijnlijk al verwacht dat hardhandige poetsgewoonten kunnen dus een gevoelige tandhals kunnen veroorzaken. Gelukkig kunnen tandarts abusieve poetsgewoonten gemakkelijk waarnemen. 

Het is noodzakelijk dat je deze destructieve poetsgewoonte afleert.

Oplossingen voor gevoelige tandhals

Voordat we bij de behandeling aankomen zal de onderliggende oorzaak aangepakt moeten worden. 

Door je persoonlijke gewoonten aan te passen kan je gevoelige tanden verminderen of verhelpen. De resterende gevoeligheid kan met een aantal klinische procedures onder controle gehouden worden. 

Minder frisdrank. Als je te veel frisdrank consumeert zal je de hoeveelheid moeten verminderen of vermijden. 

Mond spoelen. Het wordt ook aangeraden om je mond te spoelen na het drinken van een zuur drankje. 

Psycholoog. Boulimiapatiënten hebben een psychologische behandeling nodig om zowel de het fysieke als mentale welzijn te bevorderen. 

Tandsteen werende tandpasta vermijden. Als je gevoelig bent voor de pyrofosfaten in deze tandpasta zal je het twee weken moeten vermijden. Als de gevoeligheid afneemt was de tandpasta waarschijnlijk de boosdoener. 

Behandeling gevoelige tandhals

Gefluorideerde tandpasta’s

Op recept verkrijgbare tandpasta bevat maar liefst 4 keer zoveel fluoride dan de de meeste vrij verkrijgbare tandpasta’s. 

Zo bevat de bekendste (colgate prevident 5000) per miljoen deeltjes, 5000 deeltjes fluoride. Bovendien kan deze speciale fluoride tandpasta tandcariës zeer effectief voorkomen. 

Tand-desensibiliserende tandpasta’s

Mensen met een gevoelige tandhals kunnen door chemicaliën vervelende symptomen ervaren. Op de markt zijn vele soorten tand-desensibiliserende tandpasta’s vrij verkrijgbaar waarbij die veel minder verschillende chemicaliën bevatten. 

Wees je er wel van bewust dat deze tandpasta’s zwakker zijn. Dit verklaart ook waarom je ze zonder recept kan verkrijgen.

Desensibilisatie procedure 

Desensibilisatie oftewel het minder gevoelig maken wordt uitgevoerd met desensibiliserende iontoforese-apparaten. In de praktijk zou dit vaker toegepast moeten worden. Het is namelijk de meest effectieve manier. 

Dankzij het elektrische fenomeen iontoforese, kan er aan de tandoppervlakken fluoride worden toegediend. 

Dentine vullingsmiddelen

Er bestaan verschillende klinische procedures voor een gevoelige tandhals. De meest uitgevoerde is het gebruik van dentine bonding middelen, oftewel het gebruik van vullingsmiddelen. Dit is na iontoforese de meest effectieve manier. 

Na overeenstemming met de tandarts wordt dit meestal door bekwame assistenten uitgevoerd. Het dentinemiddel zal het dentinekanaal vullen en verzegelen.

Take home message 

Een gevoelige tandhals kan er vervelend zijn. Desondanks wordt het in de tandartspraktijk vaak niet serieus genoeg genomen. 

Pak eventueel de onderliggende oorzaak aan, verminder dus je tandgevoelige gewoonten en schaf een speciale gefluorideerde tandpasta’s of tand-desensibiliserende tandpasta aan.

Desensibilisatie met iontoforese is het meest effectief gevolgd door de dentine vullingsmiddelen. 

Hopelijk krijgt de gevoelige tandhals in de toekomst de aandacht die het verdient.