Heeft mijn Kind ADD?

Kinderen kunnen hun aandacht er niet altijd bijhouden. Hoewel het normaal kindergedrag kan zijn kan er ook meer aan de hand zijn, zoals ADD, oftewel attention deficit disorder.

Er zijn wel een aantal criteria waaraan voldaan moeten worden. Dus heeft mijn kind ADD?

KORT ANTWOORD

De grootste aanwijzing van ADD is onoplettendheid dat niet door omgevings-, lichamelijke of psychologische factoren veroorzaakt wordt. Veelvoorkomende symptomen van ADD bij kinderen zijn aandachtsproblemen, dingen vergeten of verliezen, ongeorganiseerdheid, niet op de details letten, snel afgeleid zijn, dagdromen, vergeetachtigheid, moeite met taken waarvoor een planning nodig is, geen aanwijzingen opvolgen, activiteiten vermijden waarvoor langdurige inspanning nodig is of waarbij je stil moet zitten, taken niet afmaken, niet luisteren wanneer iemand anders aan het woord is, onvoorzichtige fouten, afgeleid worden door geluiden of beelden, instructies niet volledig en zorgvuldig opvolgen en driftbuien. Deze gedragingen moeten 2 of meer levensaspecten beïnvloeden zoals thuis, school en de sociale omgeving. Sommige symptomen moeten al voor de leeftijd van 7 aanwezig zijn en langer dan 6 maanden voortdurend aanwezig zijn geweest. 

Dit artikel vertelt je de onoplettende symptomen inclusief andere oorzaken.

kind kan niet focussen

Onoplettende symptomen

Kinderen met onoplettende ADD vinden het moeilijk om hun gedachten op één ding te houden en zullen zich na een paar minuten al vervelen. Ze zijn dus niet hyperactief.

Als kinderen met onoplettende ADD iets heel erg leuk vinden kunnen ze hun aandacht er wel goed bij houden, maar wanneer iets afgemaakt, georganiseerd of iets nieuws geleerd moet worden, is het heel moeilijk om zich bewust te concentreren.

Voor de diagnose van ADD moet aan strikte criteria voldaan worden. De onoplettende symptomen zijn:

  1. concentratieproblemen
  2. een hekel hebben aan activiteiten die veel van je aandacht nodig hebben zoals huiswerk, of klusjes 
  3. vermijdingstechnieken
  4. het verliezen van voorwerpen
  5. moeilijk overzicht kunnen houden
  6. schoolwerk, taken, of klusjes niet afmaken
  7. aanwijzingen of instructies moeizaam opvolgen

Aan de hand van verschillende principes en technieken wordt de diagnose ADD gesteld. Er worden ook een aantal belangrijke vragen gesteld:

  1. beïnvloeden ze het uitvoeren van de levenstaken?
  2. Zijn de gedragingen langdurig, doordringend, en buitensporig?
  3. Treden de problemen in verschillende situaties op of slechts op één plek? (bijvoorbeeld thuis of op de speelplaats)
  4. Is het een reactie op een situatie of een continue probleem?
  5. Wordt het gedrag vaker gezien dan bij leeftijdsgenoten?

Het is erg lastig om ADD onder de 5 jaar te diagnosticeren. Kinderen zullen in de kleuterjaren snel veranderen en in verschillende situaties zullen kinderen namelijk vaak een van deze symptomen vertonen.

Beloop ADD

Onder de leeftijd van 12 jaar hebben kinderen met ADD een gebrek aan concentratie dat het dagelijks functioneren beïnvloedt.

Zo hebben ze moeite om het schoolwerk af te maken of komen ze vaak in de problemen met de leraren of ouders.

Ook volwassenen met ADD kunnen op het werk of in relaties vaak problemen hebben. 

Normaal gesproken zullen de symptomen in vele maanden optreden. ADD kan tot een laag zelfbeeld en andere problemen leiden. Ga dus langs je arts.

Verschil ADD en ADHD

ADD is een overkoepelende stoornis dat uit de volgende drie subgroepen bestaat:

  • ADD onoplettend type: moeite met concentratie en focus maar geen hyperactiviteit 
  • ADD hyperactief/impulsief Type: hyperactiviteit en impulsief gedrag (lichamelijke en geestelijke activiteit) 
  • ADD gecombineerd type: onoplettendheid en hyperactiviteit en impulsief gedrag. De meest voorkomende vorm van ADD.

Tegenwoordig wordt de diagnose ADD niet meer gegeven en valt het onder het ADHD-spectrum als ADHD-I.

Ook bij ADHD kunnen er stemmingswisselingen en sociale problemen optreden. Je moet dus ook rekening houden met ADHD.

Heeft je kind ADHD?

Onoplettendheid, ongeconcentreerde activiteit en impulsiviteit kunnen symptomen zijn van van ADHD.

Er is sprake van ADHD als er 6 of meer symptomen van impulsiviteit en hyperactiviteit aanwezig zijn en 6 of meer symptomen van onoplettendheid. 

Al voor de leeftijd van 12 moeten deze symptomen begonnen zijn, minstens 6 maanden aanwezig zijn geweest, het dagelijks leven op verschillende vlakken belemmeren en bovendien in verschillende settings opgetreden zijn zoals thuis of op school.

Er is dus geen moeilijke fase of andere aandoening of ontwikkelingsstoornis die de symptomen kan verklaren.

De hyperactieve-impulsieve symptomen zijn:

  1. draaien of friemelen
  2. niet kunnen blijven zitten 
  3. al een antwoord geven voordat de vraag volledig is gesteld
  4. jezelf opdringen 
  5. niet rustig kunnen spelen 
  6. overdadig praten
  7. anderen onderbreken
  8. niet op je beurt kunnen wachten

Er zijn nog een aantal tekenen en symptomen waar je rekening mee moet houden:

  1. emotionele onrust
  2. op zichzelf gericht gedrag
  3. niet kalm of rustig kunnen spelen
  4. vergeetachtigheid
  5. dagdromen
  6. gebrek aan focus
  7. het niet afmaken van taken 
  8. taken vermijden
  9. moeite met organiseren: taken en activiteit niet goed bij kunnen houden
  10. onzorgvuldige fouten

In de meeste gevallen wordt ADHD al op 3-7 jarige leeftijd vastgesteld maar het kan ook op latere leeftijd gediagnosticeerd worden.

Aangezien jonge peuters snel veranderen kan het typische peutergedrag nog wel eens in de war met ADHD gehaald worden.

Het vaststellen van ADHD

Als je denkt dat je kind ADHD heeft ga je langs de dokter. Het is goed om daarvoor nog even langs de leerkrachten te gaan om over het gedrag van je kind te praten.

De arts zal onder andere vragen naar:

  1. symptomen
  2. wanneer de klachten zijn begonnen
  3. waar de klachten optreden
  4. belemmering dagelijks leven
  5. life events (overlijden, echtscheiding)
  6. familiegeschiedenis

Bij het vermoeden op ADHD zal er waarschijnlijk een afwachtend beleid van ongeveer 10 weken ingesteld worden.

Eventueel wordt je kind doorverwezen voor specialistisch onderzoek. Met een ADHD-programma kunnen de ouders bij het kind ondersteund worden.

Andere oorzaak

Het zou natuurlijk ook iets anders kunnen zijn. Naast ADD en ADHD kunnen soortgelijke symptomen ook veroorzaakt worden:

  1. autisme
  2. sensorische verwerkingsstoornissen
  3. slaapstoornissen
  4. gehoorproblemen 
  5. bipolaire stoornis

Ga langs de arts voor een correcte diagnose die tussen deze oorzaken kan differentiëren.

Take home message

Als je kind onoplettend gedrag vertoont ga je als ouder al snel denken dat je kind ADD heeft. Een diagnose is belangrijk omdat ADD het dagelijks leven kan belemmeren.

Houd ook rekening met de hierboven beschreven andere oorzaken. Een arts kan een correcte diagnose stellen of je doorverwijzen naar een specialist.

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond. In zijn vrije tijd schrijft hij onder andere over gezondheidskwesties voor Human Nature.

Bronnen

Cantwell, D. P. (1996). Attention deficit disorder: a review of the past 10 years. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 35(8), 978-987.