Bij slaapverlamming kan je niet meer bewegen terwijl je wel bij bewustzijn bent. Een mysterieuze ervaring waarbij er ook hallucinaties kunnen optreden, je zou bijna denken dat er paranormale krachten bij komen kijken.

Je lichaam wordt immers ontkoppelt van je geest als je gaat slapen. Dus is slaapverlamming paranormaal?

Dit artikel vertelt je wat slaapverlamming is, de oorzaken, angstaanjagende symptomen inclusief wat je er aan kunt doen.

Wat is slaapverlamming?

Als je bij het wakker worden of het in slaap vallen niet meer kunt bewegen of spreken, heb je slaapverlamming.

Als je wilt gaan slapen of wakker wordt zal het lichaam zich van de geest ontkoppelen. Best wel logisch want als je in je droom allerlei bewegingen maakt wil je natuurlijk niet uit je bed vallen. Een handig veiligheidsmechanisme dus.

Hier kan echter wat misgaan. In de overgangsstadia van waakzaamheid en slaap kan je dus soms een paar seconden tot een paar minuten niet bewegen terwijl je wel bij bewustzijn bent.

Slechts een aantal mensen kan tijdens slaapverlamming nog de vingers, tenen en aangezichtsspieren bewegen terwijl de meerderheid de verlamming moet uitzitten.

In zeldzame gevallen kan slaapverlamming gepaard gaan met hallucinaties.

Hoewel het erg angstaanjagend kan zijn is het ongevaarlijk en zal het geen lichamelijke schade veroorzaken. De meeste mensen zullen het 1-2 keer in hun leven ervaren.

Symptomen slaapverlamming:

1. niet kunnen bewegen
2. niet kunnen spreken
3. drukkend gevoel
4. gevoel van verstikking

Het kan voelen alsof je borstkas wordt samengedrukt waardoor diep ademhalen bemoeilijkt wordt. Erg vervelend. Naar schatting ervaart 8% van de mensen ook hallucinaties.

Oorzaak slaapverlamming

Slaaptekort is een van de belangrijkste oorzaken van slaapverlamming. Andere oorzaken van slaapverlamming:

1. een veranderend slaapschema
2. slaaptekort
3. bepaalde geneesmiddelen
4. rugligging 
5. stress
6. psychiatrische problemen
7. narcolepsie en andere slaapgerelateerde problemen
8. trauma
9. lichamelijke ziekten

Slaapstadia slaapverlamming

In je slaap doorloop je verschillende stadia in de volgende volgorde:

1. oppervlakkige slaap: niet-snelle oogbewegingsslaap (NREM)
2. diepere slaap: snelle oogbewegingsslaap (REM)
3. diepe slaap: geen oogbewegingen.  

Vanaf de diepere slaap (REM-slaap) is ons lichaam verlamd, tijdens deze REM-slaap kunnen we ook levendige dromen hebben.

Als je een levendige droom hebt wil je natuurlijk comfortabel in je bed blijven liggen. De verlamming dient dus als een veiligheidsmechanisme.

Echter, tijdens de REM-slaap kan er dus wat misgaan waardoor je terugkomt in het wakende leven. In dat geval treedt er slaapverlamming op.

Je bent bij bewustzijn terwijl het veiligheidsmechanisme van de REM-slaap nog actief is en je dus niet kan bewegen. Je kan zelfs nog droomachtige hallucinaties ervaren. 

Door je slaap opzettelijk te verstoren kan je slaapverlamming zelfs opwekken. Dit raden wij uiteraard af.

Wat kun je aan slaapverlamming doen?

Slaapverlamming is een angstaanjagende ervaring. Hoewel het niet zo lang duurt zullen er door de stress allerlei doemscenario’s door je hoofd schieten.

Er bestaat geen specifieke behandeling, maar gelukkig kun je op een aantal manieren de kans op slaapverlamming verkleinen.

Dit heeft betrekking op bepaalde fasen van de slaap waarin je lichaam in een tijdelijke verlamming overgaat.

Slaapverlamming verminderen: 

1. stressmanagement
2. goede slaapgewoonten
3. een regelmatig slaapschema: op vaste tijden opstaan en wakker worden (ook in het weekend en feestdagen)

Met deze tips kan je de kans op slaapverlamming verkleinen.

Take home message

Slaapverlamming komt vrij vaak voor, de kans is groot dat je het een of twee keer in je leven mee gaat maken. Een slaapverlamming duurt ongeveer tussen de 20 seconden en een paar minuten.

Normaal gesproken sturen de hersenen signalen naar de spieren om zich te ontspannen. Bij een slaapverlamming komt je bewustzijn weer terug terwijl je niet kunt bewegen. 

Bij een slaapverlamming kan je wakkere dromen zelfs levendig hallucineren. Als je niet kan bewegen of spreken kan dit intense angsten veroorzaken.

Gelukkig is het geen belangrijk medisch probleem.

Ik heb het zelf ook wel eens meegemaakt in de ochtend. Ik was volledig bij bewustzijn en kon niet meer spreken en bewegen. 

Ik schrok me dood, maar na 10 seconden kon ik gelukkig weer bewegen. Die 10 angstaanjagende seconden voelden als een oneindigheid waarin mijn hele leven voorbij schoot.