De 8 B-vitaminen spelen elk een unieke rol bij het gezond houden van het lichaam en zijn vooral belangrijk voor de celgezondheid en zorgen voor een energiek gevoel.
Vitamine B6, ook wel pyridoxine genoemd, is een van de acht B-vitamines. Het is een wateroplosbaar vitamine die belangrijk is voor de aanmaak van rode bloedcellen en neurotransmitters en voor het metabolisme van eiwitten, koolhydraten en vetten.
Wellicht heb je ergens over vitamine B6 gelezen en vermoed je nu misschien een tekort. Maar wat zijn de oorzaken en symptomen van een vitamine B6 tekort?
Wanneer over een langere periode veel minder dan 1.5 milligram vitamine b6 per dag wordt ingenomen, kan een tekort optreden. Een vitamine B6-tekort wordt vaak veroorzaakt door het geneesmiddel isoniazide, ondervoeding of alcoholisme. Een vitamine B-tekort kan lichamelijke symptomen geven waaronder zenuw problemen, schilferend eczeem, ontstoken tong en droge lippen. Bij volwassenen kunnen er ook psychologische symptomen zoals verwardheid, depressie en toevallen optreden.
Oorzaken vitamine B6-tekort
De twee meest voorkomende oorzaken van vitamine B6-tekort zijn een toegenomen behoefte of plotseling verlies van het vitamine.
Ouderen en zwangere vrouwen lopen een verhoogd risico op vitamine B6-tekort omdat ze grotere hoeveelheden B-vitamines nodig hebben.
Ook kunnen aandoeningen zoals de ziekte van Crohn, coeliakie, alcoholisme en HIV de effectieve opname van B-vitamines verminderen waardoor het risico op vitamine B6-tekort toeneemt.
Oorzaken vitamine B6-tekort:
- geneesmiddelen: isoniazide, anti-epileptica
- malabsorptiesyndromen: de ziekte van Crohn, coeliakie, en colitis ulcerosa.
- genetisch: homocystinurie
- ondervoeding
- alcoholisme
- verlies van voedsel
Symptomen vitamine B6-tekort
Welke B-vitamine je tekort komt bepaalt welke symptomen je gaat ervaren.
Symptomen van vitamine B6-tekort zijn:
- Huiduitslag
- Pijnlijke en gebarsten lippen
- Glanzende, pijnlijke tong
- Stemmingswisselingen
- Aangetast immuunsysteem
- Pijn en tintelingen in handen en voeten
- Verwardheid
- Bloedarmoede
- Epileptische aanvallen
- Hoge homocysteïne waarden
Naast dat je je mogelijke vermoeid voelt vanwege de bloedarmoede, kan een tekort aan vitamine B6 vermoeidheid verergeren.
Vitamine B6 speelt namelijk ook een rol bij de aanmaak van melatonine, het slaapbevorderende hormoon.
Vitamine B6-tekort aanvullen met voeding
Het lichaam kan zelf geen vitamine B6 aanmaken, dus je moet via het voedsel aanvullen.
Bepaalde voedingsmiddelen bevatten specifieke B-vitamines terwijl andere voedingsmiddelen meerdere B-vitamines bevatten.
Het is belangrijk om gevarieerd te eten zodat je alle voedingsstoffen binnenkrijgt die je lichaam nodig heeft en zo snel mogelijk het tekort kan aanvullen.
Vitamine B6 rijke voedingsmiddelen:
- melk
- eieren
- vis: zalm, tonijn
- ricotta
- orgaanvlees
- rundvlees (lever)
- kippenlever
- wortelen
- spinazie
- aardappelen
- zoete aardappel
- zetmeelrijke groenten.
- groene erwten
- fruit: bananen (met uitzondering van citrusvruchten)
- Kikkererwten
- Granen
- Avocado
Kortom, er zijn dus genoeg alledaagse voedingsmiddelen waarmee je het vitamine B6-tekort kan aanvullen.
Vitamine B6-tekort behandelen
De behandeling van vitamine B6-tekort bestaat uit vitamine supplementen of de inname van bepaalde vitamine B6 rijke voedingsmiddelen.
Een vitamine B6 deficiëntie kan goed worden behandeld met supplementen. De dosering is 10-20 milligram per dag en wordt oraal ingenomen.
Als er medicijnen worden gebruikt die het pyridoxine metabolisme remmen (isoniazide) zijn er soms hogere dosis nodig. In dat geval is 50-100 milligram per dag de juiste dosering.
100 mg per dag of minder wordt als veilig beschouwd. Vitamine B6 wordt echter onveilig wanneer je meer dan 101-200 mg per dag inneemt.
Soms kunnen vitamine B6-supplementen bijwerkingen geven waaronder misselijkheid, braken, maagpijn, diarree, verlies van eetlust, hoofdpijn, slaperigheid en tintelingen.
Vitamine B6-tekort en haaruitval
Het British Journal of Dermatology heeft in 2007 onderzoek gedaan naar het verband tussen vitamine B6-tekort en haaruitval.
Er werd vastgesteld dat de combinatie van vitamine B6 met azelaïnezuur en zink de schadelijke activiteit van testosteron kan remmen met maar liefst 90%.
Testosteron vormt namelijk DHT in het haarzakje en veroorzaakt daarmee haaruitval.
Kortom, vitamine B6 kan haaruitval dus voorkomen.
Daarnaast speelt vitamine B12 ook een rol bij haaruitval. Een te laag vitamine B12-gehalte zorgt ervoor dat de haarzakjes minder haar laten groeien, resulterend in haarverlies.
Take home message
De B-vitamines zijn nodig voor belangrijke lichaamsfuncties zoals het behoud van een goede cel gezondheid en het verminderen van stress.
De symptomen en tekenen van een vitamine B-tekort hangen af de specifieke B-vitamine waar je een tekort aan hebt.
De meest voorkomende symptomen van vitamine B6-tekort zijn vermoeidheid, huiduitslag, gebarsten lippen, pijnlijke tong, stemmingswisselingen, pijn en tintelingen in handen en voeten, verwardheid en epileptische aanvallen.
Een B6 tekort kan je gelukkig aanvullen via de voeding. Rijke bronnen zijn melk, eieren, vis, ricotta, orgaanvlees, aardappelen, zetmeelrijke groenten en fruit.
Vitamine B6 remt de schadelijke activiteit van testosteron en kan daarmee haaruitval voorkomen.
Over Diederik
Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond.
Bronnen
Brown, M. J., & Beier, K. (2017). Vitamin B6 deficiency (pyridoxine).
Kjeldby, I. K., Fosnes, G. S., Ligaarden, S. C., & Farup, P. G. (2013). Vitamin B6 deficiency and diseases in elderly people–a study in nursing homes. BMC geriatrics, 13(1), 1-8.
Malouf, R., & Evans, J. G. (2003). Vitamin B6 for cognition. Cochrane Database of Systematic Reviews, (4).
Rail, L. C., & Meydani, S. N. (1993). Vitamin B6 and immune competence. Nutrition reviews, 51(8), 217-225.
Wiss, O., & Weber, F. (1964). Biochemical pathology of vitamin B6 deficiency. Vitamins & Hormones, 22, 495-501.
Hvas, A. M., Juul, S., Bech, P., & Nexø, E. (2004). Vitamin B6 level is associated with symptoms of depression. Psychotherapy and psychosomatics, 73(6), 340-343.
Almohanna, H. M., Ahmed, A. A., Tsatalis, J. P., & Tosti, A. (2019). The role of vitamins and minerals in hair loss: a review. Dermatology and therapy, 9(1), 51-70.
Ueland, P. M., McCann, A., Midttun, Ø., & Ulvik, A. (2017). Inflammation, vitamin B6 and related pathways. Molecular aspects of medicine, 53, 10-27.
Institute of Medicine (US) Standing Committee on the Scientific Evaluation of Dietary Reference Intakes. (1998). Vitamin B6. In Dietary reference intakes for thiamin, riboflavin, niacin, vitamin B6, folate, vitamin B12, pantothenic acid, biotin, and choline. National Academies Press (US).
Vilter, R. W., Mueller, J. F., Glazer, H. S., Jarrold, T., Abraham, J., Thompson, C., & Hawkins, V. R. (1953). The effect of vitamin B6 deficiency induced by desoxypyridoxine in human beings. The Journal of laboratory and clinical medicine, 42(3), 335-357.
