Het inademen van slechts een eetlepel water kan je zuurstofuitwisseling belemmeren en tot verstikking leiden. Verslikken is erg vervelend. Je zal blijven hoesten totdat de vloeistof en/of het voedsel uit de weg is. Als je je verslikt kan je ook niet meer spreken. Het kan zelfs je luchttoevoer afsnijden. 

Hoewel iedereen zich wel eens verslikt weten maar weinig mensen wat er precies gebeurt. Dit is handig om te weten, want verslikken kan soms vervelende gevolgen hebben. 

Wellicht verslik je je regelmatig en vraag je je nu af wat er zich dan allemaal in je lichaam afspeelt. Kortom, wat gebeurt er als je je verslikt?

Dit artikel vertelt je wat er precies gebeurt als je je verslikt en tips om verslikken te voorkomen.

Wat gebeurt er als je je verslikt?

Om te begrijpen wat er precies gebeurt als je je verslikt, is het handig om te weten hoe het slikmechanisme in elkaar zit. 

Ademen en slikken 

Het ademen en eten gaat via dezelfde route. We kunnen echter niet tegelijkertijd ademhalen en eten. Meerdere anatomische structuren die nauw moeten samenwerken liggen langs elkaar. 

Het verslikken ontstaat op de kruising waar voedsel naar de maag gaat en zuurstof naar de luchtpijp en longen. 

Je wilt natuurlijk niet dat er vloeistof of eten in je longen terecht komt. Hier heeft het lichaam een handig mechanisme voor. 

Strotklepje

Achter in je keel bevindt zich de epiglottis (strotklepje). Dit is een kraakbeenflap die je ademhalingsbuis tijdens het slikken afsluit. 

Het strotklepje bevindt zich onder en voorbij de huig op het strottenhoofd. Zoals de naam al prijsgeeft is het een klep achtig ding. Bij het ademen zal het strotklepje zich openen en bij het slikken zal het sluiten.  

De spieren rondom dit strotklepje zullen samentrekken, waardoor er geen vloeistof of voedsel in je strottenhoofd, luchtpijp en longen terechtkomt. Dat is wel zo handig. 

Verslikken

Als het strottenklepje tijdens het slikken niet samentrekt en dus open blijft kan er vloeistof of voedsel in de verkeerde pijp terecht komen. 

De longen zijn erg gevoelig voor vloeistoffen en het autonome systeem zal het onmiddellijk gaan verdrijven. 

Als je per ongeluk vloeistof of voedsel inademt is er sprake van pulmonale aspiratie. Dit kan leiden tot hoesten, ademhalingsmoeilijkheden, longontsteking en soms zelfs verstikking. 

Het oncontroleerbaar stevig hoesten vormt de eerste verdedigingslinie van het lichaam wanneer je vloeistof of voedsel inademt. Bij gezonde mensen is dit meestal effectief. 

Overgeven 

Als de vloeistof of voedsel bij het hoesten niet goed wordt weggeslingerd, wanneer er teveel is of als het je longen bereikt, kan een andere mechanisme optreden namelijk kokhalzen en overgeven.

In vergelijking met de hoestbuien is dit veel krachtiger en pijnlijker. Als deze verdedigingslinie niet werkt zal medisch ingrijpen noodzakelijk zijn.

Raak niet in paniek en blijf kalm als je je verslikt.  Om te voorkomen dat het niet erger wordt, moet je langzaam langs de obstructie heen ademen.

Oorzaken van verslikking

Aandoeningen en risicofactoren die de kans op verslikking verhogen: 

1. kinderen en ouderen
2. slokdarm aandoeningen, zoals chronische zure reflux en een vernauwde slokdarm
3. neurologische aandoeningen
4. anatomische genetische afwijkingen, zoals een gespleten lip 
5. spierdegeneratie, waaronder multiple sclerose
6. tracheostoma: deze mensen ademen niet door hun neus of mond, maar door hun luchtpijp (trachea)

De volgende voedingsmiddelen verhogen de kans op verslikking:

1. hard snoep
2. hotdogs
3. noten
4. druiven
5. appels
6. rauwe wortelen
7. pindakaas
8. popcorn

Het is normaal dat je je af en toe verslikt. Als ls je je regelmatig in vloeistof of voedsel verslikt is er echter mogelijk sprake van dysfagie. 

Verslikking voorkomen 

Het voorkomen van verslikkingen is altijd beter. De volgende tips kunnen je daarbij helpen:

1. ga zitten als je eet
2. eet langzaam
3. niet eten als je ligt 
4. kauw het voedsel goed
5. vermijd afleiding

Haal even adem voordat je slikt, zo heb je genoeg lucht om te hoesten als je je verslikt.

De longen kunnen wel wat hebben

e longen kunnen uitstekend met kleine hoeveelheden vloeistof omgaan. Je longen kunnen enorme hoeveelheden waterdamp en aërosolen inademen. Dit verklaart waarom je drie keer per dag een hete douche kan nemen. 

Adem op een spiegel en je zult zien hoeveel waterdamp er wel niet op het glas neerslaat. Kortom, de longen zijn van zichzelf al nat en kunnen ook wel wat hebben.

Heb je alles uitgehoest?

Aangezien de behoefte om te ademen groter is dan de behoefte om te slikken moet de luchtweg goed beschermd worden. 

Sommige mensen maken zich zorgen dat ze niet alles eruit hebben gehoest. Waarschijnlijk heb je het meeste al uitgehoest, omdat de longen erg gevoelig zijn voor vloeistoffen.

Als je een piepende ademhaling hebt, is het misschien verstandig om even naar de dokter te gaan.

Take home message 

Het menselijk lichaam zit prachtig in elkaar, maar er kan nog wel eens wat misgaan. Zo zijn er veel functies met elkaar verbonden, waardoor er goed samengewerkt moet worden. Als dit niet gebeurt kunnen er problemen optreden, zoals het verslikken. 

Als je strotklepje tijdens het slikken niet afgesloten is, kan er vloeistof of voedsel in je luchtpijp komen en zal je je verslikken. Gelukkig kan je verslikken vaak verminderen. Ga zitten, eet langzaam en kauw het voedsel goed. Als je je verslikt is het belangrijk dat je kalm blijft.