Miljoenen mensen hebben last van chronische spierpijn en stijfheid. Hoewel spierpijn meestal binnen een korte tijd overgaat, kan het soms wel maandenlang aanhouden. Erg vervelend, maar gelukkig zijn er een aantal manieren om de spierpijn te verlichten. 

Wellicht blijft de spierpijn en stijfheid aanhouden en wil je er meer over te weten komen. Kortom, wat zijn de oorzaken en behandelingen van chronische spierpijn en stijfheid?

Dit artikel vertelt je alle oorzaken, symptomen en behandelingen van chronische spierpijn en stijfheid.

Oorzaken chronische spierpijn en stijfheid

Chronische myofasciale pijn. Dit wordt ook wel het myofasciaal pijnsyndroom genoemd. Hierbij is het spieromhulsel, de zogeheten fascia, aangetast. Chronische myofasciale pijn kan een groep spieren of een enkele spier betreffen. Het komt het vaakst voor tussen 30 en 60 jarige leeftijd. Oorzaken zijn onder andere stress, een slechte houding, overbelasting, een oneven beenlengte, slechte technieken, depressie en angst.

Fibromyalgiesyndroom. Zowel bij het myofasciaal pijnsyndroom als het fibromyalgiesyndroom is er sprake van gevoelige spierpunten. Er zit echter wel een verschil tussen de aandoeningen. Bij fibromyalgie ontstaan de klachten doorde verwerking van de pijnsignalen in de hersenen, terwijl bij het myofasciaal pijnsyndroom het waarschijnlijk aan de spier zelf ligt. Daarnaast worden bij fibromyalgie andere symptomen ervaren, zoals het prikkelbare darm syndroom, slaapstoornissen, hoofdpijn en vermoeidheid in het hele lichaam.

Spieren: 

1. verstuikingen en verrekkingen: dit zijn de grootste veroorzakers van spierstijfheid
2. trainingspijn
3. spierknopen
4. overbelastingsblessures

Postuur:

1. slechte houding. 
2. slechte technieken: er kan spierspanning optreden als je de verkeerde technieken gebruikt
3. werk: ook op de werkvloer is een correcte techniek erg belangrijk, zonder kunnen er repetitieve stress blessures optreden

Psychologisch 

1. stress: niet iedereen kan effectief met emotionele stress omgaan. Dit kan gezondheidsklachten veroorzaken
2. angst en depressie: depressieve gevoelens en angst kunnen een verhoogde spierspanning veroorzaken, als gevolg kan er myofasciale pijn ontstaan.

Aandoening: 

1. artritis
2. fibromyalgie: fibromyalgie kan wijdverspreide milde pijn veroorzaken
3. autoimmuunziekte
4. chronische ontsteking

Levensstijl:

1. slechte voeding
2. gebrek aan lichaamsbeweging: dit wordt vaak gezien bij kantoorwerk, waarbij je het merendeel van je tijd stil zit of stilstaat.
3. overgewicht

Overig:

1. letsel: een vroeger doorgemaakt letsel of trauma kan een functiebeperking veroorzaken
2. medicijnbijwerkingen

Behandeling van chronische spierpijn en stijfheid 

Jammer genoeg zullen mensen die voor het eerst chronische spierpijn en stijfheid ervaren vaak inactief worden. 

De gedachtegang hierbij is dat ze minder last zullen hebben als ze  minder bewegen. Inactiviteit is vaak echter juist niet de oplossing. Ook wordt er snel naar pijnstillers gegrepen. 

Met inactiviteit en pijnstillers kan je de symptomen verminderen, maar zal je niet de oorzaak kunnen aanpakken. 

Myofasciale Release. Chronische spierpijn en stijfheid kan je zeer effectief behandelen met Myofascial Release Techniques. Hoewel fysiotherapeuten het toepassen, kan je het ook zelf doen met behulp van een foamroller. Met myofasciale release kan je, net als bij massage, de weefselspanning verminderen, de triggerpoints losmaken en verklevingen afbreken.

Mobiliteitsoefeningen. Mobiliteitsoefeningen zijn actieve bewegingen in je maximale bewegingsbereik (range of motion). Dit stimuleert de doorbloeding en zal daarnaast je spieren, ligamenten, pezen en fascie rekken. Mobiliteitsoefeningen houden de weke delen soepel en voorkomen het ontstaan van littekenweefsel, contracturen en verklevingen. 

De bewegingen mogen niet pijnlijk zijn, voer alles uit binnen een pijnvrij bewegingsbereik. Voer de oefeningen vloeiend en langzaam uit, zonder schokken. 

Mobiliteitsoefeningen: 

1. zijwaartse buigingen
2. armzwaaien en beenzwaaien (heup flexoren en heupstrekkers)
3. romprotaties 
4. heupflexie 
5. buikspieren
6. teen aanrakingen
7. heup adductie en heup abductie 

Water. Chronische spier- en gewrichtspijn kan verergerd worden door uitdroging. Uitdroging vergroot daarnaast de kans op blessures en vertraagt het genezingsproces. Water hydrateert de tussenwervelschijven en voorkomt dat ligamenten, spieren en pezen stijf of strak worden. 

Verwarmingskussen. Met een verwarmingskussen of warm kompres kan je de stijve spieren laten ontspannen. De aangedane spieren kunnen hierdoor minder stijf worden. 

Rekken. Door de stijve spier te rekken, kan de spanning afnemen. 

Preventie. Vermijd de activiteiten waar ze in de eerste plaats stijf door zijn geworden. Voorkomen is altijd beter dan genezen. 

Fysiotherapie. Voor bijvoorbeeld myofasciale pijn kan fysiotherapie gewenst zijn. Het oefenprogramma omvat meestal houdingsoefeningen, spierversterkende oefeningen en rekoefeningen. 

Massage. Massage, tai chi en yoga kunnen de spieren laten ontspannen. Met massage kan je hardnekkige triggerpoints losmaken. Daarnaast kan massage spasmen en kramp verlichten.

Geneesmiddelen. Bij myofasciale pijn kunnen niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID’s), zoals ibuprofen de pijn verlichten.

Ergonomie. Om de belasting te verminderen heeft je werkplek mogelijk een aanpassing nodig. Probeer daarnaast ook vaker werkpauzes te nemen.

Take home message 

Reguliere spierstijfheid kan optreden na zware lichamelijk arbeid, sporten of gewichtheffen. Echter, bij chronische spierpijn en stijfheid zijn er soms andere oorzaken. 

Oorzaken zijn onder andere stress, een slechte houding, overbelasting, angst, verkeerde technieken, een gebrek aan lichaamsbeweging, fibromyalgie en chronische myofasciale pijn. 

Je kan de klachten vaak verminderen met mobiliteitsoefeningen, fysiotherapie, massage, myofasciale release en pijnstilling.