We zijn allemaal wel eens zenuwachtig en gestrest, maar constante zenuwen kunnen je dagelijkse functioneren flink belemmeren.
Als angsten en zorgen je ontspanning en dagelijks functioneren belemmeren, is er misschien sprake van een angststoornis.
Er zijn nog andere mogelijke oorzaken. Van hormonale onevenwichtigheden tot neurologische aandoeningen, door vele oorzaken kun je last krijgen van een onrustig gevoel in het lichaam.
Je wilt natuurlijk eerst weten waar de zenuwen vandaan komen. Aan de hand van de symptomen kun je misschien een idee krijgen van de oorzaak.
Dit artikel vertelt je een aantal mogelijke oorzaken van constante zenuwen.
Waarom je constant zenuwachtig bent
- Angststoornissen: Angst kan optreden als gevolg van verschillende angststoornissen, zoals gegeneraliseerde angststoornis (GAS), sociale angststoornis of paniekstoornis. Deze aandoeningen kunnen ervoor zorgen dat je je voortdurend bezorgd, nerveus en gespannen voelt, zelfs zonder een specifieke reden.
- Stressvolle levensgebeurtenissen: Ingrijpende veranderingen, zoals een verlies van een dierbare, een scheiding, problemen op het werk of financiële moeilijkheden, kunnen bijdragen aan een aanhoudend gevoel van zenuwachtigheid.
- Te veel cafeïne: Overmatige inname van cafeïne, aanwezig in koffie, thee, energiedranken en sommige frisdranken, kan leiden tot een verhoogde hartslag en een gevoel van nervositeit.
- Slaapgebrek: Onvoldoende slaap kan je zenuwachtiger maken en je reactievermogen negatief beïnvloeden.
- Genetische aanleg: Sommige mensen hebben van nature een gevoelig zenuwstelsel en zijn vatbaarder voor gevoelens van nervositeit.
- Ongezonde levensstijl: Factoren zoals ongezonde voeding, weinig lichaamsbeweging en roken kunnen bijdragen aan een onstabiele gemoedstoestand.
- Psychische of lichamelijke aandoeningen: Zenuwachtigheid kan ook een symptoom zijn van andere aandoeningen, zoals een overactieve schildklier, bepaalde hartproblemen of een chemische onbalans in de hersenen.
Onthoud dat iedereen anders is en dat meerdere factoren kunnen bijdragen aan het gevoel van constante zenuwachtigheid.
Als dit gevoel aanhoudt en je dagelijks leven belemmert, is het raadzaam om professionele hulp te zoeken bij een gezondheidsprofessional, zoals een huisarts of een psycholoog.
Ze kunnen je helpen de oorzaak van je zenuwachtigheid te achterhalen en een passende behandeling voor te stellen.
We zullen nu de symptomen van een aantal oorzaken op een rijtje zetten.
1. Rusteloosheid
Rusteloosheid. Oorzaken van rusteloosheid zijn:
- te veel cafeïne
- een overactieve schildklier
- stimulerende medicijnen
- stoppen met medicijnen
- geestelijke problemen (angststoornissen, ADHD)
- rusteloze benen syndroom
Nachtelijke rusteloosheid kan veroorzaakt worden door onder andere:
- slechte slaaphygiëne
- stress, angststoornis, depressie
- obstructieve slaap apneu
- laat in de avond sporten, laat in de avond werken
- dieet
- rusteloze benen syndroom
- hormonen
- narcolepsie
Ook kunnen psychologische aandoeningen zoals bipolaire stoornis, schizofrenie en dementie tot agitatie leiden. Het kan ook door een medische aandoening veroorzaakt worden.
2. Angststoornis
Maar liefst 14% van de Europeanen heeft een angststoornis. Iedereen is wel eens angstig maar misschien heb je een angststoornis als je:
- je vaak angstig voelt
- overmatig piekert
- last hebt van nachtmerries
- bepaalde plaatsen of situaties vermijd
Er zijn verschillende angststoornissen waaronder:
- gegeneraliseerde angststoornissen.
- posttraumatische stressstoornis
- paniekstoornis
- obsessief-compulsieve stoornis
- sociale angststoornis
- agorafobie
- verlatingsangst.
3. Stress symptomen
De ingebouwde stressrespons resulteert in emotionele, lichamelijke en gedragsmatige symptomen. We zullen de symptomen in die categorie onderverdelen.
Lichamelijke symptomen van stress:
- zenuwachtigheid, beven
- droge mond
- nagelbijten, ijsberen, friemelen
- maagproblemen, spijsverteringsproblemen
- zweterige of koude handen en voeten
- misselijkheid, constipatie
- moeite met slikken
- hoge bloeddruk, snelle hartslag
- pijn op de borst
- pijnen, hoofdpijn
- slaapproblemen, vermoeidheid
- kaken klemmen, knarsetanden
- spierspanning, trillen
- oorsuizen
- duizeligheid
- moeite met seks, verminderd seksueel verlangen
- verzwakt immuunsysteem, frequente verkoudheden en infecties
Mentale symptomen van stress:
- racende gedachten
- prikkelbaarheid, snel gefrustreerd of geïrriteerd zijn
- vergeetachtigheid
- je overweldigd voelen, verlies van controle
- pessimisme
- angst, paniekaanvallen
- constant piekeren
- depressie, somberheid
- ongeorganiseerdheid
- laag gevoel van eigenwaarde
- waardeloos, eenzaam, en depressief gevoel
- anderen vermijden
- moeilijk kunnen ontspannen
- concentratieproblemen
- slecht beoordelingsvermogen
Gedragsmatige symptomen om de stress te verlichten:
- roken, alcohol drinken, drugs
- uitstelgedrag
- eetlustveranderingen, te veel eten, niet eten, eetstoornis
- gokken
- op het internet surfen, winkelen
- verantwoordelijkheden vermijden
Take home message
Waarom heb je constante zenuwen?
Mogelijk heb je een gegeneraliseerde angststoornis. Maar er zijn ook nog andere mogelijke oorzaken.
Last van rusteloosheid? Rusteloosheid kan veroorzaakt worden door te veel cafeïne, een overactieve schildklier, stimulerende medicijnen, stoppen met medicijnen, geestelijke problemen zoals angststoornissen en ADHD en rusteloze benen syndroom.
Er zijn dus verschillende oorzaken die zich met verschillende symptomen kunnen presenteren. En dit lijstje is bovendien niet volledig. Alleen een dokter kan de juiste diagnose stellen.
Mogelijk heb je ook last van nachtelijke rusteloosheid.
Je kunt je slaap verbeteren door cafeïne te vermijden, niet eten vlak voor het slapengaan en een uur voor het slapengaan elektronica vermijden, comfortabele slaapkamer, ontspanningstechnieken (diepe ademhaling, visualisaties en meditatie) om stress en angst te verminderen, op hetzelfde tijdstip naar bed gaan en opstaan, evenwichtig dieet en overdag regelmatige lichaamsbeweging.
Misschien heb je last van stress. Aan de hand van lichamelijke, emotionele en gedragsmatige symptomen kun je stress herkennen.
Over Diederik
Bronnen
Vitaliano, P. P., Scanlan, J. M., Zhang, J., Savage, M. V., Hirsch, I. B., & Siegler, I. C. (2002). A path model of chronic stress, the metabolic syndrome, and coronary heart disease. Psychosomatic medicine, 64(3), 418-435.
Ströhle, A., Gensichen, J., & Domschke, K. (2018). The diagnosis and treatment of anxiety disorders. Deutsches Ärzteblatt International, 115(37), 611.
Weyandt, L. L., Iwaszuk, W., Fulton, K., Ollerton, M., Beatty, N., Fouts, H., … & Greenlaw, C. (2003). The internal restlessness scale: performance of college students with and without ADHD. Journal of Learning Disabilities, 36(4), 382-389.