Geschreven door Dirk Cornelis, BSc
De boor die we in de wachtkamer van de tandarts horen boezemt ons veel angsten in. En als je dan eenmaal zelf de pineut bent ga je je al snel afvragen hoe dat voelt.
Zo zul je niet de eerste zijn die tandheelkundige ingrepen uitstelt vanwege de angst voor het onbekende. Het zal zeker geen pretje zijn, maar hoe pijnlijk is een gaatje vullen?
KORT ANTWOORD
Of een gaatje vullen pijn doet hangt af van de diepte van het gaatje, de locatie en uiteraard of je wel of niet voor een verdoving kiest. Zo kunnen kleine oppervlakkige gaatjes voor weinig tot geen ongemak zorgen en snel gevuld worden, terwijl diepere gaatjes die dicht bij de tandpulpa zitten pijnlijker zijn, waarbij het vullen ook langer duurt. Zonder verdoving kun je tijdens het boren een lichte pijnscheut ervaren. Tijdens een vulling kun je dus licht ongemak ervaren, maar ernstige ondraaglijke pijn is ongebruikelijk.
Dit artikel vertelt je waar de pijn van afhangt, complicaties die op kunnen treden en handige tips om de pijn te verminderen.
Boren zonder verdoving
Als je besluit geen verdoving te nemen bij het vullen van een gaatje, is de kans groot dat je tijdens de behandeling pijn of ongemak zult ervaren.
Bij het vullen van een gaatje wordt het aangetaste tandmateriaal vaak met een boor verwijderd. Dit proces kan gevoelig zijn omdat de tandzenuwen worden blootgesteld.
Mensen kiezen soms ervoor om geen verdoving te nemen vanwege angst voor naalden of omdat ze hun mond liever niet laten verdoven.
Het is echter belangrijk om te weten dat moderne verdovingsmiddelen over het algemeen zeer effectief en veilig zijn.
Ze worden lokaal toegediend, wat betekent dat alleen het specifieke gebied waar gewerkt wordt, wordt verdoofd.
Ik kies er persoonlijk voor om geen verdoving te nemen. Hoewel het zeker pijnlijk is, kan ik het verdragen en geef ik de voorkeur aan het gevoel van geen verdoofde mond achteraf.
Boren met verdoving
Het vullen van een gaatje bij de tandarts zou over het algemeen niet pijnlijk moeten zijn omdat ze verdoving gebruiken.
Tijdens de behandeling voel je dan dus niets.
Na de behandeling, wanneer de verdoving is uitgewerkt, kun je wel wat gevoeligheid ervaren.
Dat kan verschillende redenen hebben, zoals irritatie van de tandzenuwen tijdens het vullen of een lichte ontstekingsreactie in het tandweefsel.
Deze gevoeligheid zou vanzelf moeten afnemen, maar in de tussentijd kun je indien nodig pijnstillers nemen volgens de aanwijzingen van je tandarts.
Het is ook belangrijk om goed voor je tanden te zorgen door regelmatig te poetsen en te flossen.
Als de gevoeligheid aanhoudt of ernstig is, is het slim om contact op te nemen met je tandarts voor advies.
Pijn bij plaatselijke verdoving
Met een boor wordt het rotte tandweefsel verwijderd, om deze reden zal een tandarts vaak een plaatselijke verdoving geven waarmee de tand en het omliggende gebied in je mond verdoofd wordt.
Het plaatsen van deze injectie kan als een klein speldenprikje ervaren worden. Het prikkende gevoel dat je kunt ervaren als de injectienaald het verdovingsmiddel toedient komt niet van de naald zelf.
Dit zijn de sensaties van het verdoofde tandvlees. De verdoving blokkeert de zenuwcellen en kan daarom een beetje prikken.
De verdoving wordt in drie stappen toegediend:
- met wat luchtstroom of een stukje katoen worde de binnenkant van de mond gedroogd
- tandvlees wordt met gel verdoofd
- in het verdoofde tandvlees wordt lidocaïne geïnjecteerd
Je zult niets meer voelen wanneer het gebied volledig verdoofd is. Vervolgens zal de tandarts de rotte tandstructuur verwijderen en uiteindelijk het gaatje vullen.
Klachten na het vullen
Je kunt een tintelend gevoel in je mond hebben zodra de verdoving eenmaal is uitgewerkt. Ook kunnen je tanden gevoelig zijn. Gelukkig zal deze gevoeligheid meestal na een paar dagen verdwijnen. Eventueel kan de tandarts na het vullen pijnstillers meegegeven.
Als er enige tijd na het vullen ongemak of pijn optreedt, moet je met je tandarts contact opnemen. Vullingen kunnen losraken en moeten soms vervangen worden. Ze gaan nou eenmaal niet eeuwig mee. De levensduur kan per vulmateriaal verschillen en korter zijn.
Aanhoudende klachten
De kies kan de eerste paar dagen gevoelig en pijnlijk zijn. Echter, als dit ongemak langer dan een week aanhoudt is het verstandig om contact op te nemen met je tandarts.
De tandarts kan de vulling namelijk beter passend maken door de vulling aan te passen.
Vullingen krimpen vaak nog
Veel mensen weten niet dat composietvullingen tijdens het uitharden zullen krimpen. Zo worden de meeste 2-5% kleiner.
Dit kan soms tot spleten tussen je tand en vulling leiden waardoor bacteriën binnen kunnen dringen en een gaatje kunnen veroorzaken.
Het krimpen van een grote composietvulling kan tot spanning op de tand leiden waardoor de aangetaste tand gevoeliger kan worden.
De tandarts kan deze krimp effecten minimaliseren door de het composiet in opeenvolgende kleine lagen aan te brengen.
Belang van gaatje vullen
Het wordt aangeraden om een gaatjes zo snel mogelijk te laten vullen. Hiermee kan de pijn van een gaatje verminderd worden en zal het risico op een ernstige infectie uitgesloten worden.
Je wilt natuurlijk niet dat een onbehandeld gaatje de pulpa bereikt. Dit kan namelijk voor intense pijn zorgen.
Als je een gaatje niet laat vullen zijn er in de toekomst mogelijk invasievere procedures nodig zoals een wortelkanaalbehandeling of zelfs een tandextractie.
Dankzij de moderne tandheelkunde en vooruitgang in de tandheelkundige procedures is het krijgen van een vulling niet meer zo pijnlijk als voorheen.
Take home message
Gaatjes komen vaak voor in de tandartspraktijk, maar het is wereldwijd ook een van de meest voorkomende gezondheidsproblemen.
Als je je eerste gaatje hebt maak je je al snel zorgen over de pijn van het vullen kan meebrengen.
Dus doet een gaatje vullen pijn?
Een gaatje vullen doet weinig tot geen pijn. Uiteraard is dit afhankelijk van of je een voor een verdoving kiest en hoe diep het gaatje precies is.
Een gaatje vullen doet niet altijd pijn en vaak anticipeer je meer pijn dan het werkelijk is. Een gaatje meteen laten vullen zal minder pijnlijk zijn dat een gaatje laten zitten. In weze mogen we dus blij zijn als onze gaatjes gevuld kunnen worden.