Doet een Tumor Pijn?

Of een tumor pijn doet is niet zo makkelijk te zeggen. Naarmate een tumor groeit kan de tumor afhankelijk van het type bepaalde weefsel en structuren verdrukken, maar er zijn nog meer factoren bij betrokken.

Zo kunnen naast de kanker zelf ook de behandelingen en andere aandoeningen de pijn veroorzaken of beïnvloeden.

Of misschien vraag je je af of een tumor pijn doet als je er op drukt. Er komt dus best veel bij kijken.

Kortom, doet een tumor pijn?

KORT ANTWOORD

Een tumor kan pijn doen wanneer het weefsel beschadigd raakt of aangrenzende organen en zenuwen samendrukken. Zo kan een tumor bijvoorbeeld botweefsel beschadigen of de zenuwen in je ruggenmerg verdrukken wat pijn veroorzaakt. Daarnaast kunnen uitzaaiingen pijnklachten veroorzaken, bijvoorbeeld bij botuitzaaiingen. Bovendien kunnen sommige kankers stoffen/eiwitten afscheiden die pijn veroorzaken, bijvoorbeeld bij longkanker, dit wordt ook wel het paraneoplastische syndroom genoemd. Echter, in een vroeg stadium is pijn zeldzaam. In een vergevorderd stadium zal je op een gegeven moment last krijgen van matige tot ernstige pijn. 

Dit artikel vertelt je de pijn die bij een aantal tumoren kunnen optreden, welke factoren de pijn kunnen beïnvloeden inclusief een mogelijke andere oorzaak.

onderhuidse-knobbel-op-hand

Pijn per tumor

Een kankergewzel kan nabijgelegen organen, zenuwen en bloedvaten verdrukken wat tot een aantal tekenen en symptomen kan leiden. 

Tumoren kunnen op verschillende manieren en op verschillende locaties klachten veroorzaken. Aan de hand van een aantal voorbeelden illustreren we hoe tumor pijn kan veroorzaken.

  1. Ruggenmergcompressie. Zo kan een tumor bijvoorbeeld de ruggenmergzenuwen verdrukken wanneer een tumor zich naar de wervelkolom uitbreidt. 
  2. Botten. Een van de meest pijnlijke vormen van kanker is botkanker. In het bot kan kanker verspreiden wat het botweefsel beschadigt en pijnklachten veroorzaakt. Hierbij kan een specifiek deel of meerdere delen van het bot aangetast zijn. Deze botpijn staat ook wel bekend als somatische pijn en wordt vaak ervaren als een pijnlijk, kloppend of doffe pijn. Zo kan bestraling de tumor tijdelijk laten krimpen waardoor de druk op de zenuw of het bot afneemt en daarmee ook de pijnklachten. 
  3. Hersentumoren. Een tumor in de hersenen kan de druk binnen de schedel (intracraniële druk) verhogen waardoor de binnenbekleding van de hersenen en het ruggenmerg kan gaan uitrekken wat uiteindelijk pijnlijk kan zijn. De binnenbekleding van je hersenen bevatten namelijk gevoelszenuwuiteinden.
  4. Longtumor. De longen bevatten zeer weinig zenuwuiteinden waardoor een tumor kan groeien zonder dat er ongemak of pijnklachten ontstaan. Bij elk persoon zullen de symptomen verschillen maar een van de symptomen is een aanhoudende hoest die na verloop van tijd erger wordt.
  5. Borstkanker. In een vroeg stadium ervaren veel mensen geen pijn maar in stadium 4 kunnen botuitzaaiing veel pijn veroorzaken. Gelukkig kunnen ze eerder met bijvoorbeeld mammografie opgespoord worden. 

Verschillende factoren kunnen de pijn beïnvloeden.

Wat maakt een tumor pijnlijk?

Of de kanker pijn doet en hoe hevig de kankerpijn zult, zijn is afhankelijk van meerdere factoren.

  1. Soort kanker: zelfs bij vergelijkbare kankersoorten kan de pijn door variatie aanzienlijk verschillen
  2. Pijngrenzen: de pijntolerantie is afhankelijk van genetische aanleg, medische aandoeningen, pijngeschiedenis en andere factoren
  3. Stadium van de kanker: in een vroeg stadium ervaren veel mensen geen pijn
  4. Kankerbehandelingen: bestraling, chemotherapie en operaties kunnen allemaal tot pijn leiden
  5. Comorbiditeiten: andere aandoeningen naast de kanker kunnen pijn veroorzaken

Zo kunnen er bij bijvoorbeeld bestraling en chemotherapie verschillende pijnlijke bijwerkingen optreden waaronder perifere neuropathie, mondzweertjes en stralingsbrandwonden.

Bij perifere neuropathie worden klachten ervaren zoals pijn, branderigheid, tintelingen, gevoelloosheid of zwakte in de handen of armen, voeten of benen.

Ook kunnen de verschillende onderzoeken pijn doen zoals bij het wegnemen van weefsel (biopsie), bij verkrijgen van vloeistof uit de ruggengraat (lumbaalpunctie) of inbrengen van een buisvormig instrument (endoscopie).

Doet een tumor pijn als je erop drukt?

Ontstekingsziekten zoals reuma kan tot massa’s leiden die op tumoren kunnen lijken.

Een ontsteking kan voor gevoeligheid en pijn zorgen. Een ontsteking groeit namelijk snel terwijl kanker over het algemeen langzaam groeit.

De vijf kardinale tekenen van een ontsteking zijn:

  1. pijn
  2. zwelling
  3. roodheid
  4. hitte (ledematen van het lichaam)
  5. verlies van functie

Uiteraard kan alleen een dokter tussen deze oorzaken differentiëren. Ga daarom langs een arts voor een correcte diagnose.

Kankerknobbels en gezwellen aan de buitenkant

Kankerknobbels zijn meestal spontaan ontstaan, pijnloos bij het aanraken, hard en groot. De omvang zal in weken en maanden gestaag toenemen.

Aan de buitenkant van het lichaam kunnen kankergezwellen onder andere gevoeld worden aan de hals, borst, zaadbal, benen en armen. 

Hoewel de meeste goedaardige tumoren niet schadelijk zijn kunnen ze wel tegen bloedvaten en zenuwen drukken en pijn of andere problemen veroorzaken. 

Take home message

Veel mensen vragen zich of of kanker pijn doet. Er zijn echter verschillende soorten kankerpijn die op verschillende manieren veroorzaakt wordt. Bovendien kan de pijn ook nog eens door verschillende factoren beïnvloedt worden. 

Dus doet een tumor pijn?

Een tumor kan tot pijn leiden wanneer het aangrenzende organen en zenuwen samendrukt of wanneer de kanker naar andere lichaamsdelen uitzaait, bijvoorbeeld naar het bot wat bijzonder pijnlijk is.

Kortom, de voornaamste manieren waarom een tumor pijn doet zijn compressie (verdrukking) en metastasen (uitzaaiingen).

Overleg alles met je arts zodat je een correct diagnose krijgt en met effectieve pijnstilling behandeld kunt worden. 

Jammer genoeg ontvangt tot wel 50% van de mensen om verscheidene redenen onvoldoende behandeling voor de pijn.

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond. In zijn vrije tijd schrijft hij onder andere over gezondheidskwesties voor Human Nature.

Bronnen

Mercadante, S., & Fulfaro, F. (2007). Management of painful bone metastases. Current opinion in oncology, 19(4), 308-314.