Een Tic Afleren: 8 Manieren

Tics kunnen je dagelijkse leven belemmeren. Ze kunnen van jongs af aan al aanwezig zijn of plotseling ontstaan. Maar hoe kun je een tic afleren?

KORT ANTWOORD

Hoewel je een tic niet kunt afleren kun je een tic wel verminderen door het vermijden van stress, voldoende slaap, regelmatige lichaamsbeweging, een gezond dieet met minder suikers en cafeïne, door je tic te vergeten en ticinhibitie. Tics kunnen samenhangen met stress en door jezelf te trainen met acute stressoren kun je het onderdrukken van de tics verbeteren.

Dit artikel vertelt je een tic kunt afleren en verminderen.

vrouw wilt tic afleren bij therapeut

Een tic afleren

Tics kunnen onvrijwillig of vrijwillig zijn. Dit betekent dat je sommige tics onder controle kunt krijgen terwijl je de andere met levensstijlaanpassingen of geneesmiddelen kunt beheersen.

Met behulp van gedragstherapie kan vastgesteld worden welke drang tot je tic leidt. Eventueel kan de tic vervangen worden met een andere beweging.

Voordat de tic begint zullen veel mensen een drang hebben zoals een jeuk die gekrabd moet worden. Met de tic kan de drang vervolgens verlicht worden.

Je kan de tic onderdrukken door de preventieve drang te analyseren en stappen te ondernemen. Dit doe je als volgt:

  1. analyseer de tic
  2. kies een manier om de tic te onderdrukken
  3. als de tic opkomt pas je de nieuwe gedraging toe

Stel dat de tic een armzwaai inhoudt, dan kun je bij de preventieve drang bijvoorbeeld je arm tegen het lichaam aanhouden.

Kortom, identificeer de preventieve drang en vervang de tic voor een nieuwe gedraging. Blijf dit oefenen.

Tic verminderen

Met leefstijlveranderingen kun je zowel de frequentie als de intensiteit van tics helpen verminderen.

  1. Stressvolle situaties vermijden. Tics kunnen met stress, angst, opwinding, vermoeidheid en blijdschap samenhangen. Een tic kan door stress erger worden. Dit komt waarschijnlijk omdat stress het onderdrukkingsvermogen vermindert. Op de volgende manieren kun je stress verminderen:
  1. ademhalingsoefeningen
  2. massage
  3. lichaamsbeweging
  4. gezonde voeding
  5. stresstriggers in kaart brengen
  6. stoppen met roken
  7. ontspanningstechnieken
  8. wandeling
  9. gebalanceerd leven
  10. muziek
  11. zonlicht
  1. Ticinhibitie. Tics kunnen dus met stress samengaan. Je kan de tik mogelijk remmen met ticinhibitie, oftewel met het remmen van de tik. Dit doe je door jezelf te trainen in stressvolle situaties met acute stressoren.
  2. Tic vergeten. Probeer de tic te vergeten en je niet op de tic te concentreren. 
  3. Voldoende slaap. Vermoeidheid en slaaptekort kunnen de tic verergeren. Slaaptekort kan mogelijk ook een rol spelen bij het ontstaan van motorische tics.
  4. Lichaamsbeweging. Je kunt de ernst van de tics waarschijnlijk met regelmatige lichaamsbeweging verminderen. Probeer elke dag minstens 30 minuten te bewegen. Dit heeft te maken met verschillende fysiologische mechanismen. 
  5. Gezond dieet. Geraffineerde suikers en cafeïne zijn in verband gebracht met een toename in tics. Zo kunnen suikervrije diëten en eliminatiediëten de tics drastisch helpen verminderen. Probeer ook kunstmatige smaakstoffen en kleurstoffen te beperken.
  6. Geneesmiddelen. Met antipsychotica kunnen tics behandeld worden. De voornaamste geneesmiddelen zijn haloperidol, aripiprazol en pimozide. Overleg hierover met een arts. Bijwerkingen van antipsychotica zijn onder andere een droge mond, constipatie, wazig zicht en gewichtstoename.

Overige tips die kunnen helpen:

  1. cognitieve gedragstherapie: minder opvallend maken
  2. schermtijd verminderen
  3. multivitamine
  4. minder zuivel en gluten

Hopelijk kun je met de hierboven beschreven tips een tic afleren, of beter gezegd een tic verminderen.

Veel mensen zijn bang dat een tic niet meer overgaat. Gelukkig zijn de meeste tics tijdelijk en duren ze vaak niet langer dan 3 maanden.

Take home message

Kun je een tic afleren?

Een tic kun je niet afleren, maar gelukkig zullen veel tics uiteindelijk vanzelf overgaan. Ze kunnen na een paar jaar ook aanzienlijk verminderen.

Je kunt tics verminderen met stressmanagement, lichaamsbeweging, voldoende slaap, door minder cafeïne en suikers te consumeren, ticinhibitie en door je tik te vergeten.

Een gedragstherapeut kan ook nuttig zijn. Naast handige trucs kan de therapeut helpen met de levensstijlveranderingen.

Er zijn dus nogal wat manieren waarmee je tics kunt verminderen en beheersen. Eventueel kunnen antipsychotica voorgeschreven worden. Bespreek dit met je arts.

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond. In zijn vrije tijd schrijft hij onder andere over gezondheidskwesties voor Human Nature.

Bronnen

Kim, D. D., Warburton, D. E., Wu, N., Barr, A. M., Honer, W. G., & Procyshyn, R. M. (2018). Effects of physical activity on the symptoms of Tourette syndrome: A systematic review. European Psychiatry, 48(1), 13-19.