Evenwichtsorgaan Ontregeld: Oorzaken En Symptomen

Een ontregeld evenwichtsorgaan is erg vervelend. Hierbij kunnen evenwichtsproblemen optreden zoals duizeligheid, een licht gevoel in het hoofd en een ronddraaiende kamer. De angst om te vallen kan hierdoor toenemen. 

Om dit zo snel mogelijk te verminderen is het belangrijk om te weten wat de oorzaken, symptomen en behandelmogelijkheden zijn.

Dit artikel vertelt je alles over een ontregeld evenwichtsorgaan.

oudere vrouw zit duizelig op bank

Oorzaken evenwichtsorgaan ontregeld

In de meeste gevallen worden de evenwichtsproblemen door problemen van het vestibulair systeem veroorzaakt. Dit is het evenwichtsorgaan in je binnenoor. 

Naast het evenwichtsorgaan moeten andere lichaamssystemen zoals de spieren, gewrichten, ogen, hart en bloedvaten, en zenuwen ook optimaal werken. Zo niet, kunnen er evenwichtsproblemen optreden.

Oorzaken evenwichtsstoornis:

  1. virale infecties
  2. bacteriële infecties
  3. oorinfecties
  4. bloedcirculatiestoornissen: tasten de hersenen of het binnenoor aan 
  5. hoofdletsel 
  6. migraine

Ouderdom. Naarmate je ouder wordt kan je problemen met je evenwichtsgevoel ondervinden. 

Medicatie. Bepaalde geneesmiddelen kunnen duizeligheid of evenwichtsproblemen veroorzaken. 

Orthostatische hypotensie. Als je bij het opstaan last krijgt van duizeligheid heb je mogelijk last van orthostatische hypotensie. Als je te snel opstaat wordt in dit geval namelijk de bloeddruk lager.

Voedingstekorten. Ook kunnen voedingsdeficiënties een evenwichtsorgaan ontregelen. Een vitamine B12-tekort kan namelijk evenwichtsproblemen veroorzaken.

Zenuwaandoeningen 

Neurologische aandoeningen die een ontregeld evenwichtsorgaan veroorzaken:

  1. BPPD (benigne paroxysmale positionele duizeligheid): duizeligheid dat bij bepaalde bewegingen ontstaat
  2. ziekte van Menière
  3. labyrinthitis
  4. perilymph fistula
  5. cervicale spondylose
  6. vestibulaire neuronitis
  7. multiple sclerose
  8. ziekte van Parkinson

In het geval van multiple sclerose (MS), cervicale spondylose en de ziekte van Parkinson kan de communicatie tussen het zenuwstelsel en de hersenen aangetast raken wat het evenwicht kan aantasten. Met behulp van fysiotherapie kan kunnen de symptomen verlicht en beheerst worden. 

Vestibulaire neuritis. Bij een vestibulaire neuritis kunnen de zenuwen die verantwoordelijk zijn voor het evenwicht aangetast zijn. Deze ontsteking wordt waarschijnlijk door een virus veroorzaakt. Symptomen van vestibulaire neuritis zijn onder andere misselijkheid en moeite met lopen. Over het algemeen zijn deze symptomen aanhoudend en ernstig. Dit kan dagen aanhouden waarna ze geleidelijk zonder behandeling verbeteren. Na BPPD is dit de tweede veelvoorkomende aandoening.

Symptomen evenwichtsorgaan ontregeld

Evenwichtsproblemen kunnen tot de volgende symptomen leiden:

  1. duizeligheid: een ronddraaiend of bewegend gevoel
  2. licht gevoel in het hoofd
  3. evenwichtsverlies
  4. wazigheid of een veranderd gezichtsvermogen
  5. gevoel alsof je elk moment kan vallen
  6. gevoel van flauwte
  7. verwarring
  8. gevoel van onvastheid
  9. vallen
  10. een zweverig gevoel

Diagnose evenwichtsstoornis

De dokter zal de medische voorgeschiedenis bekijken en vervolgens zowel een lichamelijk als een neurologisch onderzoek uitvoeren.

Om de precieze oorzaak van de evenwichtsstoornis te achterhalen zullen er waarschijnlijk een aantal tests nodig zijn: 

  1. Houdingstest (posturografische test): op een bewegend platform moet je met een veiligheidsharnas blijven staan. Zo worden de kwetsbare posities in kaart gebracht 
  2. Draaistoeltest: in kaart brengen van de oogbewegingen
  3. Gehoortests: evenwichtsproblemen gaan vaak gepaard met gehoorproblemen
  4. Dix-Hallpike manoeuvre: verschillende hoofdposities terwijl de oogbewegingen bekeken worden
  5. MRI- en CT-scans om eventuele medische aandoeningen in kaart te brengen bloeddruk en hartslag onderzoek

Behandeling ontregeld evenwichtsorgaan 

De eventuele behandeling van een ontregeld evenwichtsorgaan is afhankelijk van de precieze oorzaak. 

In het geval van een bacteriële of virale infectie zal rust, tijd, gehydrateerd blijven en gezond eten kunnen helpen. 

Daarnaast kan een fysiotherapeut de symptomen van benigne paroxismale positieduizeligheid verminderen. Hierbij worden deeltjes in het binnenoor verplaatst.

Bij zenuwaandoeningen kan fysiotherapie ook gewenst zijn.

Voor een goed evenwicht heb je proprioceptie nodig, hoe je je precies in een ruimte bevindt. Hiervoor heb je je vestibulaire systeem (evenwichtsorgaan), spieren en gewrichten nodig.

Kortom, het is belangrijk dat de onderliggende oorzaak aangepakt wordt. 

Overige manieren om evenwichtsstoornissen aan te pakken:

  1. dieet- en leefstijlveranderingen
  2. evenwichtsoefeningen 
  3. medicatie
  4. operatie

Take home message 

Een ontregeld evenwichtsorgaan kan ontstaan door onder andere ooronstekingen, bloedcirculatiestoornissen, hoofdletsel, geneesmiddelen en lage bloeddruk bij het opstaan (orthostatische hypotensie).

Benigne paroxysmale positionele duizeligheid is de meest voorkomende oorzaak van duizeligheid bij ouderen.

Na BPPV is vestibulaire neuritis bij volwassenen de tweede meest voorkomende oorzaak van duizeligheid.

Daarnaast kunnen zenuwaandoeningen zoals multiple sclerose, cervicale spondylose en de ziekte van Parkinson je evenwicht aantasten. 

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond. In zijn vrije tijd schrijft hij onder andere over gezondheidskwesties voor Human Nature.

Bronnen

Horak, F. B. (1997). Clinical assessment of balance disorders. Gait & posture, 6(1), 76-84.

Sturnieks, D. L., St George, R., & Lord, S. R. (2008). Balance disorders in the elderly. Neurophysiologie Clinique/Clinical Neurophysiology, 38(6), 467-478.

Van Wensen, E., van Leeuwen, R. B., van der Zaag-Loonen, H. J., Masius-Olthof, S., & Bloem, B. R. (2013). Benign paroxysmal positional vertigo in Parkinson’s disease. Parkinsonism & related disorders, 19(12), 1110-1112.

Silvoniemi, P. (1988). Vestibular neuronitis: an otoneurological evaluation. Acta Oto-Laryngologica, 105(sup453), 1-72.