Een schatting is dat 3 – 12% van de bevolking  momenteel voetschimmel heeft. Maar liefst 70% van de mensen zal in hun leven op een gegeven moment last krijgen van voetschimmel. 

Bij jeukende, schilferende huiduitslag vermoed je al gauw voetschimmel. Het is een besmettelijke aandoening.

Aan de hand van een aantal symptomen kun je het herkennen. Er zijn ook nog eens verschillende soorten voetschimmel met elk een net wat andere presentatie.

Dit artikel vertelt je de symptomen van voetschimmel, hoe het vastgesteld wordt, de oorzaken inclusief behandelingsmogelijkheden.

Symptomen voetschimmel

Veelvoorkomende symptomen van voetschimmel zijn:

1. jeukende, schilferende huiduitslag
2. jeuk, met name net nadat je je schoenen en sokken hebt uitgetrokken
3. afbladderende, schilferige, of gebarsten huid tussen de tenen
4. schilferige, droge huid die van de onderkant van je voet via de zijkant omhoog loopt
5. stekend of brandend gevoel
6. verkleurde huid
7. ontstoken rode, grijze of paarse huid
8. dikke gezwollen huid
9. blaren

Eén of beide voeten kunnen aangetast zijn. Voetschimmel begint meestal tussen de tenen.

Hoewel het meestal tussen je tenen zit kan voetschimmel ook op de bovenkant van de voeten, voetranden, hielen of voetzolen zitten. 

In ernstige gevallen ontstaan er met vloeistof gevulde blaasjes of open zweertjes. Vaak verschijnen deze blaren aan de onderkant van je voeten terwijl de open zweren vaak tussen je tenen ontstaan. De voeten kunnen ook onaangenaam gaan ruiken.

Er zijn verschillende soorten voetschimmel.

Teenvliesontsteking:

1. meest voorkomende voetschimmel
2. hierbij kan je huid vervellen of afschilferen, barsten en verkleuren, 
3. meestal is de huid tussen je vierde en vijfde teen aangetast

Vesiculaire infectie:

1. bultjes, met vloeistof gevulde blaasjes
2. onderkant van de voeten (meestal)

Moccasin-type infectie:

1. onderkant van de voeten, voetranden en hielen zijn aangedaan
2. je kunt een paar dagen last hebben van pijnlijke voeten
3. vervolgens zal de huid onder je voeten dikker worden en gaan scheuren
4. de teennagels kunnen in zeldzame gevallen geïnfecteerd raken

Ulceratieve infectie:

1. zeldzaamste vorm
2. tussen de tenen verschijnen vaak open zweren
3. het kan ook onder je voeten verschijnen

De schimmel achter voetschimmel

Voetschimmel kan veroorzaakt worden door tinea pedis en onychomycosis dat elk andere symptomen kan veroorzaken.

Er zijn drie manieren waarom tinea pedis zich kan presenteren: 

1. jeukende, schilferige of vervellende huid tussen je tenen (meestal tussen de 4e en 5e)
2. kleine/middelgrote blaasjes aan de binnenkant van je voet
3. huidschilfers op de de zijkanten van de voeten en voetzool

Een of beide voeten kunnen aangedaan zijn en er is geen normaal patroon of verdeling.

Andere symptomen bij tinea pedis:

1. vervellende, vochtige, huid
2. verkleurde huid: wit, groen of geel
3. verdikte huid
4. onaangename geur

Symptomen van onychomycose:

1. onder de nagel schilfers
2. gele of witte streep aan een nagelkant
3. verkleurde nagel
4. gespleten nagel
5. het omhoog komen van het nageluiteinde (sluit niet meer goed op de teen aan)
6. beschadigde nagel of vernietiging van de nagel
7. witte nagelplaat plekken
8. ophopen van vuil onder de nagel
9. dikkere nagel

Diagnose voetschimmel

Aan de hand van een lichamelijk onderzoek kan de arts voetschimmel vaststellen. Hierbij kan er ook gekeken worden naar de nagels, handen en liezen. Eventueel wordt de huid getest om de diagnose te bevestigen. 

Ga naar de huisarts als je voetschimmel vermoedt en je diabetes hebt. Bij infectietekenen zoals zwelling, koorts en pus moet je ook langs de dokter. 

Oorzaken voetschimmel

Het wordt ook wel een atleetvoet genoemd omdat het vaak bij mensen voorkomt die door nauwsluitende schoenen zweterige voeten hebben. Voetschimmel is besmettelijk en verspreidt zich via besmette vloeren, kleding en handdoeken.

Voetschimmel is een oppervlakkige schimmelinfectie van de voet. Tinea pedis en onychomycose zijn de meest voorkomende voetschimmelinfecties.

Veroorzakers van tinea pedis:

1. Trichophyton rubrum
2. Trichophyton interdigitale
3. Epidermophyton floccosum

Veroorzakers onychomycose:

1. T. interdigitale, Trichophyton rubrum (dermatofyten)
2. Scopulariopsis brevicaulis (schimmels)
3. Candida albicans (gisten)

Voetschimmel kan op de buitenste huidlagen, haar en nagels verschijnen. Voetschimmel is aan andere schimmelinfecties zoals ringworm verwant. De medische term voor voetschimmel is tinea pedis. 

Risicofactoren voetschimmel:

1. overmatig zweten
2. mannen
3. diabetes
4. vochtige en warme omgevingen
5. oudere leeftijd (>60)
6. overgewicht
7. wonden, weefselbeschadiging aan je voeten
8. verzwakt immuunsysteem
9. als schoeisel de hele voet bedekt
10. sommige medicijnen: corticosteroïden en medicijnen die het immuunsysteem onderdrukken (immunosuppressiva)
11. langdurige blootstelling aan water

De jeukende, schilferende huid en mogelijk ook een onaangename geur kan erg vervelend zijn. Hier wil je natuurlijk zo snel mogelijk van af komen.

Behandeling voetschimmel

Voetschimmel zal waarschijnlijk niet uit zichzelf weggaan, maar kan met twee behandelmethodes worden aangepakt.

1. Zelfbehandeling met crèmes, poeders of sprays die vrij verkrijgbaar zijn bij elke drogist. Door consistent deze middelen te gebruiken zoals wordt aanbevolen op de bijsluiter, kan de voetschimmel worden geëlimineerd. Het kan echter maanden tot jaren duren afhankelijk van hoe ernstig de voetschimmel is. Kijk ook goed naar de verpakking omdat ze niet voor iedereen geschikt zijn.
2. Orale medicatie (pillen) na doorverwijzing via de huisarts. Dit is echter niet zonder risico, omdat deze pillen schade aan de lever kunnen toebrengen. Hiervoor zul je dan ook wekelijks of maandelijks bloed moeten prikken. De resultaten zijn echter wel sneller en effectiever in vergelijking met crèmes en poeders.

Take home message

Voetschimmel veroorzaakt jeukende, schilferende huidproblemen. Het is ook nog eens een besmettelijke schimmelinfectie. Dus heb ik voetschimmel? 

Veelvoorkomende symptomen van voetschimmel zijn jeukende schilferende huiduitslag, afbladderende, schilferige, of gebarsten huid tussen de tenen, schilferige, droge huid die van de onderkant van je voet via de zijkant omhoog loopt, verkleurde huid, ontstoken rode, grijze of paarse huid, stekend of brandend gevoel, dikke gezwollen huid en blaren.

Op de geïnfecteerde huid ontstaat er een jeukende, branderige, prikkende uitslag op een of beide voeten.

Alhoewel het goed te behandelen is vereist de zelfbehandeling veel doorzettingsvermogen.