Zetpillen worden onder andere gebruikt voor pijn en constipatie. Soms is het voordelig omdat bij kwaaltjes zoals kiespijn of een hoge temperatuur orale paracetamol (tabletten, siroop) moeilijk is om in te nemen. 

Je kunt in die gevallen misschien niet goed slikken of de pil niet binnenhouden door de misselijkheid. Van orale paracetamol heb je wel een idee van hoe lang het werkt, maar hoe lang werkt een zetpil?

Dit artikel vertelt je hoe lang een zetpil werkt en factoren die dat kunnen beïnvloeden.

5 Factoren die de werkingsduur kunnen beïnvloeden

De werkingsduur van een zetpil kan variëren afhankelijk van verschillende factoren. Hier zijn enkele belangrijke aspecten die van invloed kunnen zijn op hoe lang een zetpil effectief blijft:

1. Individuele metabolisme: Iedereen heeft een uniek metabolisme, wat invloed kan hebben op de snelheid waarmee het lichaam de werkzame stoffen van de zetpil afbreekt en elimineert. Dit kan de duur van de werking beïnvloeden.
2. Dosering en sterkte: De hoeveelheid en sterkte van de werkzame stoffen in de zetpil kunnen de werkingsduur beïnvloeden. Hogere doseringen kunnen potentieel langer aanhouden.
3. Aandoening of symptomen: De aard van de aandoening of symptomen waarvoor de zetpil wordt gebruikt, kan van invloed zijn op de werkingsduur. Sommige aandoeningen kunnen langer aanhoudende pijn of koorts vereisen, waardoor de duur van het effect kan variëren.
4. Individuele respons: Ieder individu reageert anders op medicatie, inclusief zetpillen. De respons kan variëren afhankelijk van factoren zoals genetica, algemene gezondheidstoestand en gevoeligheid voor het medicijn.
5. Gelijktijdig gebruik van andere medicijnen: Het gebruik van andere medicijnen, waaronder vrij verkrijgbare geneesmiddelen, voorgeschreven medicatie of kruidensupplementen, kan de werkingsduur van een zetpil beïnvloeden. Het is belangrijk om je zorgverlener te informeren over alle medicijnen die je gebruikt.

Het is altijd raadzaam om de instructies en doseringen op de verpakking van de zetpil te volgen en indien nodig medisch advies in te winnen bij een zorgverlener.

Dosering paracetamol zetpil

Bij kinderen moet je bij het geven van een zetpil rekening houden met zowel de leeftijd als gewicht. 

In het geval van rectale paracetamol zetpillen van 500 milligram:

• 10 – 12 jaar (30-40 kg): om de 4-6 uur 1 zetpil, in 24 uur maximaal 4 zetpillen
• Kinderen 12 jaar en ouder en volwassenen: om de 4-6 uur 1-2 zetpillen, in 24 uur maximaal 8 zetpillen

Zetpil tegen constipatie

1. Wanneer begint een zetpil te werken?

Een zetpil kan meestal al binnen 15-60 minuten een stoelgang bewerkstelligen. Een glycerinepil zal meestal na ongeveer 15 minuten gaan werken. Daarmee zijn zetpillen de snelst werkenden laxeermiddelen.

Hoe lang het duurt voordat de resultaten verkregen worden hangt ook af van het soort zetpil:

• glycerine zetpillen: 15 – 60 minuten
• bisacodyl zetpillen: 15 minuten – 60 minuten
• kooldioxide-afgevende zetpillen: 5 – 30 minuten

2. Halfwaardetijd zetpil

De halfwaardetijd vertelt je hoe lang het duurt voordat de helft van het geneesmiddel is gemetaboliseerd en uitgescheiden.

Na ongeveer 5,5 maal de eliminatiehalfwaardetijd zal het geneesmiddel volledig uit je lichaam geëlimineerd zijn.

De eliminatiehalfwaardetijd van bijvoorbeeld bisacodyl zetpillen bedraagt 16 uur (5,5 x 16 uur = 88 uur = 3,5 dagen).

De stimulerende werking neemt af naarmate het niveau van de zetpil daalt.

3. Bijwerkingen zetpil

Er kunnen bijwerkingen optreden waaronder:

1. brandend gevoel, rectale irritatie
2. kleine hoeveelheden slijm in de ontlasting 
3. ongemak in de buik, buikkrampen

Neem contact op met je dokter of apotheker wanneer deze bijwerkingen aanhouden of verergeren.

Er kunnen echter ook ernstige bijwerkingen optreden waaronder:

1. ernstige acute buik- en maagpijn of aanhoudende buik- en maagpijn
2. aanhoudende diarree
3. rectale bloedingen
4. bloederige ontlasting
5. aanhoudende stoelgang aandrang 

Als deze bijwerkingen optreden moet je direct contact opnemen met je arts.

Een aanhoudende diarree kan tot uitdroging leiden, waarbij je je dokter meteen moet informeren. Symptomen van uitdroging omvatten:

1. ongewoon droge mond, ongewone dorst
2. ongewoon verminderd urineren
3. licht in het hoofd, duizeligheid
4. snelle hartslag

Er kunnen nog meer bijwerkingen optreden die niet genoemd zijn. Neem ook dan contact op met je arts.

4. Hoe werkt een zetpil?

Een zetpil wordt in je retum ingebracht waarna het medicijn oplost en in je bloedbaan terechtkomt.

Een zetpil maakt de ontlasting zachter of stimuleert de darmen, dit hangt af van het werkzame bestanddeel.

Een zetpil kan bijvoorbeeld glycerine bevatten dat water in je darmen zuigt waardoor er een stoelgang ontstaat. Glycerine valt onder de hyperosmotische laxeermiddelen.

Take home message

Voor pijn of constipatie kan een zetpil gebruikt worden. Er zijn dus verschillende toepassingen waaronder pijnbestrijding.

Door kiespijn, misselijkheid of toevallen kun je bijvoorbeeld paracetamol niet altijd via de mond innemen. Daarnaast kan een zetpil ook als laxeermiddel gebruikt worden.

Een zetpil kan verschillende werkzame bestanddelen bevatten die verschillende effecten bewerkstelligen zoals het zachter maken van de ontlasting of het stimuleren van de darmen. 

Verschillende soorten laxeermiddelen zullen op verschillende tijdstippen beginnen en onderling ook langer of korter in het lichaam blijven. Dus hoe zit dat met zetpillen, hoe lang werkt een zetpil?

Een zetpil werkt al na 15-30 minuten waarmee het de snelst werkende laxeermiddelen zijn. 

Constipatie kun je het best behandelen met veel water, regelmatige lichaamsbeweging en vezelrijke voedingsmiddelen.