Je moeder verliezen is een van de zwaarste dingen die je in je leven zult meemaken.

Ze heeft jou op aarde gezet, je opgevoed en je gehele leven bijgestaan wat voor een hele diepe band zorgt.

Een nieuw verlies voelt alsof het voor altijd zal duren, maar dit is niet het geval. De intense gevoelens zullen in de eerste maanden waarschijnlijk afnemen. 

Er zijn echter wel situaties waarin het rouwen afwijkend kan zijn. Ik kan de dood van mijn moeder niet verwerken, wat kan ik doen?

Dit artikel vertelt je hoe lang het rouwproces gewoonlijk duurt, wanneer het rouwen mogelijk afwijkend is en tips die je zouden kunnen helpen.

Afwijkende rouw?

Het verlies en het verdriet kan daarom zeer diep zijn. Je kunt het gevoel hebben alsof je er nooit meer overheen komt. Meestal komt het wel goed.

Echter, als een jaar na het verlies van je moeder het dagelijkse functioneren nog steeds wordt belemmert, is er misschien sprake van gecompliceerde of complexe rouw. Hierover later meer.

Het kan zelfs leiden tot psychische stoornissen. Zo kan het verlies de kans op depressieve stoornis, posttraumatische stoornis en paniekstoornis verhogen.

Mogelijk heb je een therapeut of rouwconsulent nodig, maar er zijn meer dan genoeg andere manieren die je zouden kunnen helpen.

Tips om de dood te verwerken

Als iemand overlijdt, kun je je verdrietig, verloren en boos voelen. De volgende tips kunnen helpen bij het omgaan met het overlijden van iemand.

Activiteiten:

1. Herdenkingsdiensten en begrafenissen: de overledene wordt herdacht en geëerd, en het helpt ook bij het doorkomen van de eerste dagen
2. wandeltocht
3. een boom planten

Steun van anderen:

1. steun op de mensen die je vertrouwt
2. praat erover met anderen, maar voel je niet onder druk gezet als je daar geen zin in hebt
3. steungroepen

Overige tips:

1. wees geduldig
2. emoties accepteren: houd het huilen niet tegen
3. dagboek schrijven
4. gedicht maken
5. liedje schrijven
6. fotoalbum maken
7. herinneringen bewaren in een herinneringsmap of herinneringsdoos (foto’s, aandenken, citaten)
8. dankbrief

Eventueel kan ook een therapeut of rouwconsulent helpen.

Mensen in je omgeving kunnen jou op de volgende manieren steunen:

1. goed luisteren 
2. stemmingswisselingen accepteren 
3. jouw manier van rouwen accepteren
4. advies geven vermijden
5. beschikbaar zijn
6. verlies niet proberen te verklaren

Ik kan de dood van mijn moeder niet verwerken geeft je misschien een idee van de fase waarin je zit.

Fasen rouwproces

Vijf stadia van rouw:

1. ontkenning
2. woede
3. onderhandelen
4. depressie
5. aanvaarding

Deze stadia hebben twee functies:

1. het zijn pogingen om veranderingen te verwerken 
2. het beschermt ons terwijl we ons aan een nieuwe realiteit aanpassen

Een ander model beschrijft 7 stadia van rouw:

1. shock en ontkenning (ongeloof en verdoofde gevoelens)
2. pijn en schuldgevoel
3. boosheid en onderhandelen
4. depressie
5. opwaartse wending (woede en pijn zijn voorbij)
6. reconstructie en doorwerken
7. acceptatie en hoop

Meestal is depressie de langste en moeilijkste rouwfase.

Langdurige complexe rouw

Veel mensen kunnen weer terugkeren naar hun dagelijkse routines, maar als het verlies een jaar later nog steeds je dagelijks functioneren beïnvloedt, kan er sprake zijn van gecompliceerde of complexe rouw.

De symptomen van langdurige rouw die na een jaar je dagelijks functioneren beïnvloeden:

1. over het overlijden een gevoel van ongeloof hebben
2. moeite hebben om verder te gaan met je leven 
3. gedachten hebben dat het leven zinloos is
4. gevoelloosheid op emotioneel vlak

Rouwen en lichamelijke klachten

Naast mentale symptomen kun je ook last krijgen van lichamelijke symptomen zoals:

1. slaapproblemen
2. minder energie
3. spijsverteringsproblemen
4. gewichtsveranderingen
5. nervositeit

Take home message

De dood is een deel van de levenscyclus en is helaas onvermijdelijk.

Een dierbare verliezen is voor 20-30% van de mensen de meest traumatische gebeurtenis in het leven.

Ik kan de dood van mijn moeder niet verwerken, wat moet ik doen?

In de eerste maanden zullen de intense gevoelens waarschijnlijk afnemen, ook al voelt dat nu niet zo.

Na verloop van tijd zul je er beter mee om kunnen gaan. Dit betekent natuurlijk niet dat je degene die overleden is, zult vergeten of minder mist. 

Nadat een dierbare is overleden kost het tijd om je aan te passen. Steun van je vrienden en familie kan hierbij helpen.