Bij een allergie denken we al gauw aan hooikoorts dat voor klachten als loopneus, niezen, neusverstopping en tranende ogen kan zorgen.

Maar je hebt vast ook wel eens een verhaal gehoord van iemand met een ernstige voedselallergie die last kreeg van ademhalingsproblemen.

Dus is een allergische reactie gevaarlijk?

Dit artikel vertelt je meer over anafylaxie, wanneer je naar de dokter moet, en wat je bij een ernstige allergische reactie moet doen.

Wat is anafylaxie?

Anafylaxie is de meest ernstigste vorm van een allergische reactie. Een ernstige allergische reactie wordt daarom ook wel anafylaxie genoemd. Het is een mogelijk levensbedreigende reactie op bijvoorbeeld een allergie.

Het kan optreden na voedsel, gif of medicijnen. In de meeste gevallen wordt anafylaxie veroorzaakt door:

1. bijensteek 
2. voedsel: zoals pinda’s of noten

Nadat je bent blootgesteld aan het datgene waar je allergisch voor bent, kan anafylaxie al binnen enkele seconden of minuten optreden. Meestal ontwikkelt het zich plotseling en zal het zeer snel verergeren.

De symptomen van anafylaxie zijn onder andere:

1. licht gevoel in het hoofd
2. ineenzakken 
3. flauwvallen, bewustzijnsverlies
4. snelle hartslag
5. piepende ademhaling
6. angio-oedeem (zwelling) 
7. ademhalingsmoeilijkheden
8. ziek voelen
9. klamme huid
10. angst
11. verwarring
12. jeukende, verheven huiduitslag
13. maagpijn

Bij symptomen van anafylaxie zoals ademhalingsmoeilijkheden moet je een een epinefrine-injector gebruiken. We vertellen later meer over wat je moet doen bij een ernstige allergische reactie.

Als anafylaxie niet behandeld wordt kan het tot een anafylactische shock leiden:

1. plotse bloeddrukdaling
2. vernauwing van de luchtwegen
3. hartritmestoornissen
4. toevallen
5. en mogelijk zelfs de dood

Het kan optreden bij mensen van alle leeftijden. Gelukkig komt het niet zo vaak voor en zijn sterfgevallen zeldzaam.

Je loopt het meeste risico op anafylaxie als je bekend met met andere allergische aandoeningen, zoals astma of atopisch eczeem.

Wanneer naar de dokter?

Neem contact op met je dokter als je last hebt van hevige jeuk, infectie tekenen of als de uitslag niet weggaat.

Ga direct naar het ziekenhuis bij ademhalingsmoeilijkheden of bewustzijnsverlies. Er is dan sprake van een medisch noodgeval.

Hetzelfde geldt als er meerdere lichaamssystemen bij betrokken zijn zoals bij een combinatie van braken en netelroos.

Wat je moet doen bij een allergische reactie

1. persoon plat neerleggen
2. Epipen: geef in het buitenste midden van het dijbeen een adrenaline-injector zoals EpiPen (als er na 5 minuten geen reactie is kun je nog meer adrenaline geven)
3. als degene bekend is met astma of allergie (voedsel, medicijnen, insecten) en plotseling moeilijk ademhaalt moet je de adrenaline-injector als eerst geven en vervolgens pas de astmaverlichtende puffer 
4. in geval van twijfel moet je ook een adrenaline-injector toedienen
5. ambulance bellen
6. reanimatie: als persoon niet normaal ademhaalt of niet reageert moet je met reanimatie beginnen

Take home message

Meestal beperkt een allergische reactie zich tot een huiduitslag of niezen, loopneus, neusverstopping en tranende ogen. Maar als je allergisch bent voor bijvoorbeeld bijen of pinda’s kan het dan ook uit de hand lopen?

Een allergische reactie kan zeer gevaarlijk zijn en mogelijk ook levensbedreigend.

Bij een ernstige allergische reactie (anafylaxie) kunnen er namelijk symptomen optreden zoals snelle hartslag, flauwvallen, bewustzijnsverlies, piepende ademhaling en ademhalingsmoeilijkheden.

Anafylaxie is dus een ernstige allergische reactie, een levensbedreigende situatie dat dringende actie vereist.

In de meeste gevallen wordt het door bijensteek of voedsel (pinda’s, noten) veroorzaakt.