Naast suikervrije en vetvrije producten zie je steeds vaker glutenvrije producten. Onbewust ga je al snel denken dat dit gezondheidsvoordelen oplevert, maar is glutenvrij gezonder?

Dit artikel vertelt je wanneer glutenvrij gezonder is, uitzonderingen, en nadelen van een glutenvrij dieet.

Is glutenvrij gezonder?

Glutenvrij is dus niet gezonder. Er zijn echter een paar uitzonderingen. Om je hier goed antwoord op te kunnen geven zullen we een aantal aspecten kort met je doornemen. 

Wel of geen glutenintolerantie 

Mensen met een glutenintolerantie kunnen de gluten in tarwe, rogge en gerst niet zo goed verteren waardoor er spijsverteringsproblemen zoals krampen, winderigheid, diarree, een opgeblazen gevoel, constipatie en gewichtstoename kunnen optreden.

Mensen met coeliakie hebben zeker baat bij een glutenvrij dieet. Het eten van gluten lokt namelijk een immuunreactie uit waardoor het darmkanaal ontstoken raakt en beschadigd kan raken.

Mensen met coeliakie hebben baat bij een glutenvrij dieet. Het kan de volgende gezondheidsvoordelen bieden:

1. minder spijsverteringssymptomen 
2. afname chronische ontstekingen
3. stimuleert het gewichtsverlies 
4. meer energie

Echter, als je niet bekend bent met een glutenintolerantie of coeliakie zal je waarschijnlijk geen baat hebben bij een glutenvrij dieet. In dat geval kan je lichaam de gluten goed tolereren en zal je geen symptomen ervaren.

Gunstig voor bepaalde aandoeningen 

Naast mensen met een glutengevoeligheid of coeliakie, kan een glutenvrij dieet een aantal aandoeningen gunstig beïnvloeden.

1. prikkelbare darm syndroom (PDS)
2. diabetes type 1 
3. gluten ataxie: neurologische aandoening
4. enteropathie HIV-geassocieerd

Indirect gewichtsverlies 

Er is geen enkel bewijs dat een glutenvrij dieet het gewichtsverlies kan stimuleren. Echter, het volgen van een glutenvrij dieet kan er indirect wel voor zorgen dat je sneller afvalt. Dit klinkt nogal tegenstrijdig, dus hoe kan dat?

Zodra je een glutenvrij dieet implementeert zul je bewuster voor bepaalde voedingsmiddelen kiezen en vaak ook gezondere voedingskeuzes maken. 

Je zal de voedingsetiketten namelijk vaker moeten doorspitten tijdens een glutenvrij dieet. In een onbewust toestand ben je vaak geneigd om voor de ongezonde producten te gaan.

Productkeuze 

Er is dus geen bewijs dat het glutenvrij dieet gezonder is. Echter, mits je de juiste glutenvrije voedingsmiddelen kiest, kan het wel degelijk een gezonde manier van eten zijn. Maar dit geldt in principe voor elk type voedingsmiddel.

Gezonde en ongezonde glutenvrije producten

Hoewel glutenvrije snacks en bakkerijproducten erg gezond klinken, zijn ze net zoals glutenbevattende producten rijk aan geraffineerde koolhydraten, suiker, vet en zouten.

De volgende producten worden wel als gezonde glutenvrije voedingsmiddelen beschouwd:

1. volkoren glutenvrije granen
2. magere zuivel
3. mager vlees
4. fruit
5. groenten
6. gezonde vetten

Een veelgemaakte fout is het vervangen van glutenbevattende voedingsmiddelen met vetten, volvette zuivel, zoetigheden, rood vlees en zetmeelrijke groenten. Hierdoor krijg je teveel calorieën, verzadigde vetten, cholesterol en natrium binnen.

Daarnaast kunnen commercieel glutenvrije producten, afhankelijk van het land, minder eiwitten bevatten. Houd hier rekening mee. 

Bovendien zijn glutenvrije tarweproducten meestal niet verrijkt. Hierdoor kan je minder thiamine, folaat, niacine en riboflavine binnenkrijgen. 

De glutenbevattende tegenhangers zijn vaak wel verrijkt met ijzer, thiamine, foliumzuur, riboflavine en niacine.

Nadelen glutenvrij

Bewerkte voedingsmiddelen. Over het algemeen is een glutenvrij dieet veilig. Diëten die veel bewerkte voedingsmiddelen bevatten zullen je gezondheid waarschijnlijk niet bevorderen. 

Hogere energiedichtheid. Over het algemeen bevatten verwerkte glutenvrije voedingsmiddelen meer suikers, vetten en calorieën. Glutenvrij brood is daarnaast ook compacter waardoor een klein stuk brood dus meer calorieën bevat. Voor degene die af willen vallen kan dit een probleem vormen.

Minder vezels. Naast de hogere energiedichtheid bevatten verwerkte glutenvrije producten minder vezels. Een belangrijk onderdeel van elk gezond dieet.

Minder vitamines. Glutenvrije producten bevatten minder voedingsstoffen. Als je zonder een duidelijke reden een glutenvrij dieet volgt kan je vitaminetekorten oplopen. Gelukkig zijn er veel verrijkte granen waar extra voedingsstoffen aan zijn toegevoegd.

Take home message 

Elke supermarkt biedt steeds meer glutenvrije producten aan en op bijna elk product staat aangegeven of het wel of geen gluten bevat. Is dit een tijdelijke gezondheidshype of is glutenvrij gezonder?

Strikt genomen is glutenvrij alleen gezonder voor degenen met glutenintolerantie of coeliakie. 

Glutenvrij is niet gezonder voor de mensen die gluten kunnen verdragen (tolereren). Echter, indirect kan glutenvrij de gezondheid bevorderen. 

Het schrappen van gluten zal niet direct tot gewichtsverlies leiden. Echter, doordat je de etiketten tijdens een glutenvrij dieet moet doornemen, kan je mogelijk gezondere voedingskeuzes maken. Kortom, zonder legitieme reden is glutenvrij dus niet gezonder.