Net zoals een verkoudheid kan een longontsteking ook door een virus veroorzaakt worden en tot niezen en hoestklachten leiden. 

Milde symptomen van een longontsteking kunnen ook nog eens op een verkoudheid of griep lijken. Dan ga je je al snel afvragen of een longontsteking op andere overgedragen kan worden.

Dus is longontsteking besmettelijk?

Dit artikel vertelt je hoe je een longontsteking op kunt lopen, de oorzaken van een longontsteking, de symptomen en de behandeling.

Hoe besmettelijk is longontsteking?

Verschillende besmettelijke microben kunnen longontsteking veroorzaken, elk met een andere mate van besmettelijkheid. 

Hier zijn enkele veelvoorkomende veroorzakers van besmettelijke longontsteking en hun mate van besmettelijkheid:

1. Bacteriële infecties. Bacteriën zijn een veelvoorkomende oorzaak van longontsteking. Enkele veelvoorkomende bacteriën die longontsteking kunnen veroorzaken zijn Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae en Staphylococcus aureus. Bacteriële longontsteking kan besmettelijk zijn, vooral als de besmette persoon hoest of niest, waardoor druppeltjes met bacteriën in de lucht terechtkomen. De besmettelijkheid varieert, maar over het algemeen wordt aangenomen dat bacteriële longontsteking minder besmettelijk is dan virale longontsteking.
2. Virale infecties. Verschillende virussen kunnen longontsteking veroorzaken, waaronder het influenzavirus, het respiratoir syncytieel virus (RSV), het adenovirus en het coronavirussen (zoals SARS-CoV-2). Virale longontsteking kan zeer besmettelijk zijn, vooral als het virus gemakkelijk van persoon tot persoon wordt overgedragen. Het exacte besmettingsniveau varieert per virus. Bijvoorbeeld, het SARS-CoV-2-virus dat COVID-19 veroorzaakt, is zeer besmettelijk en verspreidt zich gemakkelijk via ademhalingsdruppeltjes.
3. Schimmel- en gistinfecties. Hoewel minder vaak voorkomend dan bacteriële en virale infecties, kunnen bepaalde schimmels en gisten ook longontsteking veroorzaken. Bijvoorbeeld de schimmelsoorten Aspergillus, Candida en Cryptococcus. Schimmel- en gistinfecties van de longen zijn meestal niet besmettelijk van persoon tot persoon. Ze worden meestal veroorzaakt door het inademen van schimmelsporen die van nature in de omgeving voorkomen, zoals schimmels in de bodem of op planten.

Het is belangrijk op te merken dat de besmettelijkheid van longontsteking afhankelijk is van verschillende factoren, waaronder de specifieke ziekteverwekker, de mate van blootstelling aan de besmettelijke druppeltjes en de immuniteit van de blootgestelde persoon. 

Een longontsteking herkennen

Elk jaar krijgen 450 miljoen mensen een longontsteking. Bij een longontsteking raken de luchtzakjes in een of beide longen ontstoken waardoor ze zich met pus of vocht vullen. 

Hierdoor kan je last krijgen van een productieve hoest, ademhalingsmoeilijkheden, rillingen en koorts.

Een longontsteking kan erg vervelend zijn, want je longen kunnen de zuurstof dan minder goed in het bloed verplaatsen.

Je hoest vast wel eens wat slijm op, maar wanneer  je geel, groen of bloederig slijm ophoest, denk je sneller aan longontsteking omdat dit het meest voorkomende symptoom is.

Andere veelvoorkomende symptomen van longontsteking zijn onder andere:

1. ademhalingsmoeilijkheden: snelle, oppervlakkige ademhaling, buiten adem zijn (zelfs in rust)
2. pijn op de borst: verergert bij ademhalen of hoesten 
3. snelle hartslag
4. hoge temperatuur
5. onwel voelen
6. zweten, rillen
7. verlies van eetlust

Symptomen die minder vaak voorkomen:

1. bloed ophoesten
2. gedesoriënteerdheid, verwardheid (oudere mensen), veranderingen in het geestelijke bewustzijn (65 jaar en ouder)
3. hoofdpijn
4. vermoeidheid
5. piepende ademhaling
6. gewrichtspijn, spierpijn
7. ziekig gevoel, ziek zijn 

Je kunt aanvankelijk ook last krijgen van een droge hoest die overgaat in een productieve hoest met slijm. Echter, een virale longontsteking zal  meestal een niet-productieve hoest veroorzaken.

De symptomen kunnen binnen 1-2 dagen plotseling optreden, maar dit kan ook enkele dagen duren. 

De ernst van een longontsteking kan flink variëren, van mild tot levensbedreigend. 

Hoewel milde symptomen op een verkoudheid op griep kunnen lijken, duurt het langer. Houd er rekening mee dat er bij pasgeborenen en baby’s misschien geen enkel teken van een infectie is.

Een longontsteking is ook nog eens het gevaarlijkst voor zuigelingen, jonge kinderen, 65-plussers, mensen met een verzwakte afweer en mensen met gezondheidsproblemen. 

Hoe de diagnose longontsteking gesteld wordt

Aan de hand van de volgende onderzoeken kan de diagnose longontsteking gesteld worden. 

1. Röntgenfoto van de borst
2. Bloedonderzoek: bevestigen van de infectie, identificatie organisme en of de infectie door het immuunsysteem bestreden wordt 
3. Pulsoximetrie: zuurstofgehalte in je bloed
4. Sputumtest: om de oorzaak te achterhalen

Longontsteking oorzaken

Een longontsteking kan veroorzaakt worden door onder andere virussen, bacteriën, en schimmels.

Meestal wordt het door de bacteriën en virussen veroorzaakt die we inademen. Er zijn meer dan 30 verwekkers.

De pneumokokkenpneumonie is de meest voorkomende bacteriële longontsteking.

Hoewel je lichaam een infectie meestal kan voorkomen, kan onze afweer soms overmeesterd worden.

Take home message

Meestal wordt een longontsteking veroorzaakt door de bacteriën en virussen die we inademen. 

Als de longontsteking door besmettelijke microben wordt veroorzaakt zal de longontsteking net zoals een verkoudheid of griep besmettelijk zijn.

De veelvoorkomende symptomen van een longontsteking zijn onder andere hoesten, ademhalingsmoeilijkheden, verlies van eetlust, pijn op de borst, hoge temperatuur en onwel voelen.

Het meest voorkomende symptoom is een hoest met geel, groen of bloederig slijm.

De diagnose kan met een röntgenfoto van de borst gesteld worden. Aan de hand van bloedonderzoek en sputumtest kan het organisme aangewezen worden.