Als je een stijve of pijnlijke nek hebt, zou het goed kunnen dat je nek vastzit. Het wordt vaak veroorzaakt door verrekking, overbelasting, een blessure of door een onderliggend gezondheidsprobleem.

Het wordt ook wel een stijve nek genoemd. En door een stijve nek kan een simpele nek of hoofdbeweging pijnlijk worden.

De symptomen van een stijve nek duren meestal 1-2 dagen tot een paar weken.

Als je weet waar het door veroorzaakt wordt zul je het in het vervolg makkelijker kunnen voorkomen.

Van ijs en warmte tot stretches en massages, op meerdere manieren kun je de vervelende bijkomende klachten zoals stijfheid en pijn helpen verlichten.

Dus mijn nek zit vast, hoe kan dat komen? Dit artikel vertelt je de mogelijke oorzaken en hoe je het kunt verlichten.

Waarom je nek vast zit

Het is niet zo verwonderlijk dat bij veel mensen hun nek vast zit. In je nek lopen namelijk heel veel weefsels en structuren doorheen zoals je spieren, pezen, botten en ligamenten.

Verrekking. Een spierverrekking of een verstuiking is veruit de meest voorkomende oorzaak van een stijve nek. De levator scapulae spier is bijzonder gevoelig voor letsel.

Overbelasting. Meestal is een stijve nek het gevolg van overbelasting of door het te ver uitrekken. Je nek moet je hoofd de gehele dag ondersteunen, en door overbelasting of letsel kan de nek stijf worden. Dit kan leiden tot lichte tot ernstige pijn, wat het bewegen van je hoofd of nek kan bemoeilijken. Voorbeelden van overbelasting zijn: onhandig slapen, gespannen spieren door stress, vaak naar je smartphone kijken, langdurig achteroverleunen of zitten.

Stress. Stress heeft niet alleen een sterke invloed op je lichaam, maar ook op je psyche. Zo kan  psychische stress de spieren in je nek onbedoeld laten aanspannen en overbelasten. In dit artikel vertellen we hoe je stress effectief kunt verlichten en hoe je het eerder op het spoor kunt komen. [blog].

Blessure. Naast overbelasting kun je ook je nek blesseren door bijvoorbeeld een sportblessure of een val. Een voorbeeld van een ernstige blessure is een whiplash waarbij je nek net zoals bij een zweep naar voren klapt en vervolgens naar achteren klapt.

Artritis. Als de pijn verergert als je langdurig in dezelfde houding zit en verbetert bij het liggen, heb je mogelijk artritis. Ontstoken gewrichten (artritis) kunnen namelijk ook tot nekpijn en nekstijfheid leiden. Symptomen van artritis van de nek zijn onder andere hoofdpijn, gevoelloosheid in de armen of handen, zwakte in de armen of benen, evenwichtsproblemen en loopproblemen.

Wervelletsel. Er kan ook meer aan de hand zijn. Als een of meer van je wervels gewond raken kan er ook een stijfheid in je nek ontstaan.

Ernstige ziekte. Een stijve nek kan in zeldzame gevallen op een ernstige ziekte duiden, zoals meningitis (hersenvliesontsteking).

Een dokter kan de oorzaak achterhalen aan de hand van een lichamelijk onderzoek en aanvullend onderzoek zoals röntgenfoto, MRI-scan en bloedonderzoek.

Als je nek vastzit, kunnen alledaagse routinematige activiteiten moeilijker worden. Gelukkig kun je er verschillende dingen tegen doen.

Hoe kun je je nek losmaken

De precieze behandeling is afhankelijk van de onderliggende oorzaak, maar bij milde klachten kunnen een aantal thuisbehandelingen mogelijk helpen.

IJspack. Bij een lichte verrekking kun je met een icepack de ontsteking en daarmee ook de zwelling helpen verlichten. Dankzij het verdovende effect kan ijs ook de pijn helpen verlichten. IJs mag je maximaal 20 minuten aanbrengen, gevolgd door een pauze van 20-30 minuten.

Warmte. Anderzijds kan warmte juist de gespannen spieren helpen ontspannen. Zo kan een warm bad of verwarmingskussen de spanning in je spieren verlichten. Voor een verrekte spier kun je ijs en warmte bijvoorbeeld afwisselen.

Geneesmiddelen. Jammer genoeg zal ijs en/of warmte niet altijd helpen. In dat geval zou je eventueel vrij verkrijgbare geneesmiddelen kunnen nemen zoals niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID’s). Overleg wel altijd even met je dokter als je andere medicijnen gebruikt of een ander gezondheidsprobleem hebt.

Overige tips:

1. massage
2. zachtjes stretchen [blog]
3. houdingscorrectie
4. een goed kussen dat jou in de beste slaappositie houdt
5. weken in zout water
6. meditatie
7. yoga

Take home message

Als je je hoofd niet meer goed kan bewegen, je nekspieren niet meer zo goed kan gebruiken of als je een pijnlijke nek hebt is er een goede kans dat je nek vast zit.

Maar waarom zit nek vast?

Meestal wordt een stijve nek veroorzaakt door overbelasting of een blessure. Een stijve nek is dus vaak het gevolg van een kleine verwonding.

Andere mogelijke oorzaken zijn whiplash, ontstoken gewrichten (artritis), wervelletsel en ernstige ziekten zoals meningitis.

Je kunt nekstijfheid en nekpijn op verschillende manieren helpen verlichten zoals met een icepack, warm bad, verwarmingskussen en eventueel vrij verkrijgbare geneesmiddelen.

Ook kunnen massage, zachte stretches, houdingscorrectie en een goed kussen helpen. De behandeling is wel afhankelijk van de precieze oorzaak.