Ochtend incontinentie komt vaker voor dan je zou denken. Hier zijn een aantal duidelijke redenen voor.

‘s Ochtends is de blaas bij de meeste mensen het volste waardoor onderliggende blaasproblemen aan het licht kunnen komen.

Daarnaast is ochtendurine ook het meest geconcentreerd dat de blaas kan irriteren en aandrangincontinentie kan triggeren.

Aan de hand van 4 verschillende oorzaken en bijkomende symptomen kun je een idee krijgen waar jouw ochtend incontinentie door veroorzaakt wordt.

1. Geconcentreerde urine (Aandrangincontinentie)

Een mogelijke oorzaak van ochtend incontinentie is aandrangincontinentie die veroorzaakt wordt door samentrekkingen van je blaasspier (overactieve blaas).

Dit kan ‘s ochtends vaker voorkomen, want ‘s ochtends is je urine het meest geconcentreerd dat je blaas kan irriteren.

Door deze irritatie kunnen de blaasspieren vervolgens gaan samentrekken waardoor er dus lekkage kan optreden.

Ook kunnen bepaalde gebeurtenissen in de ochtend aandrang incontinentie veroorzaken zoals geluiden uit de kraan of het omdraaien van de deurknop in de badkamer.

2. Verzwakte plasbuis of blaas

De spieren van de plasbuis moeten zich samentrekken om de druk van de zware en volle blaas in de ochtend te weerhouden.

Echter, als je een verzwakte blaas of plasbuis hebt kan de volle blaas in combinatie met een veranderde houding in de ochtend de druk van de plasbuis overwinnen waardoor je dus ochtend incontinentie kan hebben.

Een sterk verzwakte blaas of plasbuis kan te wijten zijn aan onder andere bekkenverzakking, blaasverzakking, of inspanningsincontinentie.

3. Zwakke sluitspier

Ochtend incontinentie kan ook ontstaan door een zwakke sluitspier van de urinebuis. Dit wordt ook wel intrinsieke sluitspiertekortkoming.

Ook hier kan de volle blaas en houdingsverandering de druk dermate verhogen dat er in de ochtend lekkage optreedt.

4. Medicijnen

Tot slot zou ochtend incontinentie ook aan medicijnen kunnen liggen die je onlangs hebt ingenomen. 

Zo zijn er verschillende medicijnen die je voor urineverlies gevoeliger kunnen maken. Denk hierbij aan bijvoorbeeld spierverslappers en kalmeringsmiddelen.

Andere mogelijke oorzaken

Mogelijk heb je juist stressincontinentie (inspanningsincontinentie). Dit komt vaak voor, want naar schatting heeft 4 tot 35% van de volwassen vrouwen er last van.

Deze vorm van incontinentie treedt op tijdens drukverhogende momenten zoals bij het niezen, hoesten, lachen, bukken, hoge impactactiviteit (springen, rennen) of optillen van iets zwaars.

Meestal wordt het veroorzaakt door verzwakte of beschadigde spieren die het plassen juist zouden moeten voorkomen.

Oorzaak. Het kan bijvoorbeeld optreden als je bekkenbodemspieren of urethrale sluitspier verzwakt of beschadigd raken. Je bekkenbodemspieren geven je urinebuis ondersteuning terwijl je urine sluitspier de urinelozing regelt. Als deze spieren en weefsels beschadigd raken of verzwakken, kan er dus stressincontinentie optreden.

Risicofactoren. Je loopt een hoger risico op stress incontinentie door een vaginale bevalling, overgewicht,  oudere leeftijd (zwakkere spieren), en eerdere bekkenoperaties. Bij een bevalling kan er weefselschade en zenuwschade optreden. BIj mannen kan het veroorzaakt wordt door bijvoorbeeld een operatie aan de prostaat

Stress incontinentie en aandrangincontinentie

Er zit een wezenlijk verschil tussen stress incontinentie en aandrangincontinentie. Bij stressincontinentie verlies je urine door een drukverhogend moment terwijl je bij aandrangincontinentie urine verliest door een overactieve blaas waarbij je na een plotseling plasbehoefte urine verliest.

Bij de meeste mensen wordt aandrangincontinentie door een overactieve blaas veroorzaakt. Bij een overactieve blaas gaan de blaasspieren vaker samenknijpen waardoor urine dus kan gaan lekken.

Bij aandrangincontinentie zijn meestal de spieren die je blaas controleren overactief geworden. Deze spieren worden ook wel je detrusorspieren genoemd.

Andere soorten urine incontinentie

Er zijn 5 typen Urine-incontinentie:

1. Stressincontinentie. Het lekken van urine door drukverhogende momenten zoals niezen, hoesten, sporten, lachen of door iets zwaars op te tillen.
2. Aandrangincontinentie. Urine lekken na een intense, plotse plasaandrang voelt, of het lekken kort daarna
3. Gemengde incontinentie. Onvrijwillig urineverlies dat gepaard gaat met aandrang en een drug verhogend moment
4. Overloopincontinentie. Urine lekken wanneer je je blaas niet volledig kunt ledigen
5. Functionele incontinentie. Je hebt een normale blaas- en plasfunctie maar je hebt moeite om op tijd naar het toilet te gaan. Vaak wordt dit door een loopprobleem veroorzaakt waardoor je het toilet niet op tijd kunt bereiken.

De oorzaken van urine incontinentie

Urine-incontinentie kan veroorzaakt worden door blaasproblemen zoals een zwakke blaas of sommige medicijnen die korte blaascontroleproblemen veroorzaken.

Het kan ook aan de structuren daaromheen liggen zoals zwakke bekkenbodemspieren. Andere mogelijke oorzaken zijn onder ander:

1. urineweginfecties
2. vaginale infectie
3. vaginale irritatie
4. verstopping

Behandelingsmogelijkheden van stress incontinentie

Stressincontinentie kan behandeld worden met bekkenbodemspieroefeningen, gedragstherapieën en door je aan een bepaalde vochtinname te houden.

Bij stressincontinentie zijn meestal bekkenbodemspieren en urine sfincter (urethrale sluitspier) beschadigd of verzwakt.

Met kegeloefeningen kunnen deze gebieden onder begeleiding van een arts of fysiotherapeut versterkt worden. 

Gedragstherapieën kunnen stressincontinentie helpen voorkomen en verminderen.

Daarnaast zijn er nog andere dingen die je kunt doen zoals leefstijlveranderingen. Probeer bij overgewicht af te vallen en stop met roken.

Andere dingen die kunnen helpen zijn:

1. behandeling van een chronische hoest 
2. hulpmiddelen voor vrouwen zoals een vaginaal pessarium
3. operatie

Take home message

‘s Ochtends kan incontinentie vaker optreden, maar waarom heb ik ochtend incontinentie? 

Mogelijke oorzaken zijn een verzwakte blaas of plasbuis,. een zwakke sluitspier van de urinebuis, aandrangincontinetie door de sterk geconcentreerde ochtendurine of medicijnen die je voor urineverlies gevoeliger kunnen maken

Kortom, als de spieren zich van de blaas niet sterk genoeg kunnen samentrekken, zal de druk van de blaas overwinnen wat tot een lekkage kan leiden.

Alleen een dokter kan jou goed evalueren en de vele mogelijke voor ochtend incontinentie met elkaar vergelijken.

Er zijn echter verschillende soorten urine incontinentie zoals stress incontinentie, aandrangincontinentie, gemengde incontinentie en overloopincontinentie .

Als incontinentie op een drukverhogend moment optreedt kan er sprake zijn van stressincontinentie (Inspanningsincontinentie)

Deze vorm van incontinentie wordt meestal veroorzaakt door verzwakte of beschadigde bekkenbodemspieren of urethrale sluitspier.

Er zijn verschillende behandelingsopties waaronder bekkenbodemspieroefeningen en gedragstherapieën.