Ochtendhumeur: 5 Oorzaken en Remedies.

De een stuitert vrolijk en zingend uit bed terwijl een ander een ochtendhumeur heeft en even niet aanspreekbaar is.

Je bent zeker niet de enige. 30% van de mensen staat met een slecht humeur op en krijgt vervolgens ook ruzie.

Een ochtendhumeur kan zelfs je relaties onder hoogspanning zetten.

Om er wat aan te doen zul je eerst moeten weten waar het vandaan komt. Dus waarom heb ik een ochtendhumeur?

KORT ANTWOORD

Een ochtendhumeur wordt vaak veroorzaakt door een slechte en korte nachtrust, bijvoorbeeld als je minder dan 6 uur slaapt of een onregelmatig slaappatroon hebt. Stress kan ook een boosdoener zijn, omdat het stresshormoon cortisol normaal gesproken stijgt zodra je ontwaakt. Als je hier sterk op reageert, kun je je ’s ochtends dus wat neerslachtig voelen.

Slaaptraagheid kan eveneens een rol spelen, aangezien bij 60% van de mensen met een ochtendhumeur niet alle hersendelen tegelijkertijd ontwaken. Dit heeft gevolgen voor je stemming, prestaties, alertheid en geheugen.

Andere mogelijke oorzaken zijn genetische aanleg en verstoringen in de hormoonhuishouding. Zo kan het lagere progesteronniveau tijdens de premenstruele fase en de menopauze leiden tot prikkelbaarheid en een veranderd humeur.

vrouw in bed

Wat kun je tegen een ochtendhumeur doen?

1. Oorzaak achterhalen. Een ochtendhumeur kan verschillende oorzaken hebben, en het is essentieel om deze aan te pakken voor een betere start van de dag. Een mogelijke onderliggende oorzaak is bijvoorbeeld slaaptekort. Zorg ervoor dat je voldoende slaap krijgt, wat doorgaans tussen de 7 en 9 uur ligt, afhankelijk van individuele behoeften.

2. Ontspanning. Stress kan ook een grote rol spelen bij een ochtendhumeur. Het is belangrijk om stressniveaus te beheersen door bijvoorbeeld ontspanningstechnieken toe te passen, zoals meditatie of yoga, gedurende de dag. Een rustgevende avondroutine kan ook bijdragen aan een betere nachtrust.

3. Warmte. Naast het aanpakken van onderliggende oorzaken zijn er praktische stappen die je ’s ochtends kunt nemen om je humeur te verbeteren. Een warme douche is een uitstekende manier om zowel fysiek als mentaal te ontspannen. De warmte activeert het parasympathische zenuwstelsel, wat helpt bij het verminderen van stress.

4. Gezond ontbijt. Een voedzaam ontbijt is eveneens cruciaal. Het voorziet je lichaam van de nodige energie en helpt bij het stabiliseren van het bloedsuikerniveau, wat een positief effect kan hebben op je humeur. Kies voor een evenwichtige mix van eiwitten, gezonde vetten en koolhydraten.

5. Ochtendwandeling en ademhalingsoefeningen. Een ochtendwandeling kan wonderen doen om je geest op te frissen. De frisse lucht en lichte lichaamsbeweging stimuleren de bloedsomloop en helpen je wakker te worden. Combineer dit met ademhalingsoefeningen om je ademhaling onder controle te krijgen. Diepe ademhaling kan stress verminderen en je lichaam helpen ontspannen.

Tot slot is het belangrijk om te onthouden dat het creëren van een positieve ochtendroutine een proces is dat tijd kan vergen.

Experimenteer met verschillende activiteiten en ontdek wat het beste werkt voor jou om de dag op een positieve noot te beginnen.

Ochtend en avondmensen

Een typisch ochtendmens zal al om 6 uur op een natuurlijke wijze ontwaken terwijl een avondmens ‘s morgens met veel moeite op benen komt.

Ochtend en avondmensen hebben hun eigen voor- en nadelen. Een ochtendmens vliegt uit bed en presteert gemiddeld ook beter op het werk. Het ritme is immers beter op het werk afgesteld.  

Anderzijds zal een avondmens in de avond juist de beste prestaties leveren, maar heeft zal een avondmens de volgende ochtend moeilijk opstaan en meerdere wekkers nodig hebben. 

Wist je dat een avondmens iets meer gezondheidsklachten heeft? Gemiddeld genomen zijn avondmensen wel iets creatiever en slimmer.

Het percentage ochtendmensen 

50% van de mensen is een ochtendpersoon en de andere 50% is dus een avondpersoon. Dit blijkt uit een onderzoek onder 2000 volwassenen.

Dit kan consequenties in je relatie hebben, want 40% van de stellen heeft niet hetzelfde ritme en zoals we in de inleiding al hebben benoemd staat 30% met een slecht humeur op en krijgen ze ruzie.

Interessante feitjes:

  • 25% van de mensen gaat na de eerste wekker direct uit bed
  • 1 op de 20 mensen is een half uur lang aan het snoozen
  • de meeste mensen staan om 7:42 op en zijn al om 8:22 uit huis
  • 30% is een avondmens, 30% is een ochtendmens en 30% heeft geen specifiek chronotype
  • Er zijn een aantal verschillen tussen beide groepen. 

Ben je een ochtendmens?

Een ochtendmens zal typisch op een natuurlijke wijze al om 6 uur wakker worden en tegen klokslag 9 uur zal een ochtend mens al gedoucht ontbeten en soms zelfs al gesport hebben. 

Ochtendmensen zullen in de gemiddelde 40-urige werkweek een voordeel hebben, want tussen 9 uur in de ochtend en 5 uur in de middag hebben ze een verhoogde alertheid, reageren ze sneller en hebben ze een betere concentratie.

Er zijn natuurlijk nog veel meer kenmerken van een ochtendmens. Herken het hieraan:

  1. je wordt uit jezelf wakker en hebt dus eigenlijk geen alarm nodig
  2. in de ochtend ben je productiever
  3. in de vroege ochtend ben je al vrolijk
  4. je hebt maar 1 wekker nodig
  5. als je na 9 uur je bed uitgaat voelt het alsof je je dag hebt vergooid
  6. je wordt wakker voordat de wekker überhaupt afgaat
  7. je houdt van de stilte in de ochtend, het moment dat iedereen nog slaapt
  8. je piekt in de late morgen en vroege avond
  9. ’s ochtends ben je klaar om de dag aan te grijpen
  10. overdag en in de avond ben je vermoeid
  11. je maakt geen gebruik van de snooze knop

Kenmerken van een ochtendmens op het werk:

  1. je bent altijd op tijd en komt vroeg aan op afspraken
  2. belangrijk werk voer je in de ochtend uit
  3. de standaard werkuren liggen je wel 
  4. je gaat voor het werk nog naar de sportschool

Kenmerken wat betreft de leefstijl

  1. verjaardagsfeestjes zijn te laat
  2. in de ochtend voel je je het fijnste
  3. je hebt altijd tijd voor een uitgebreid ontbijt
  4. je slaapt genoeg
  5. je gaat vroeg naar bed
  6. je houdt van zingende vogels

Ben je een avondmens?

Een avondmens wordt ‘s morgens maar moeilijk wakker en zal zich pas in de avond productiever voelen.

Andere kenmerken van een avondpersoon:

  1. je hebt moeite om te slapen
  2. je werkt in de avond het beste
  3. je piekprestaties zijn in de avond
  4. je hebt meerdere wekkers nodig
  5. moeite hebben met standaardwerkuren
  6. je begrijpt niet dat winkels ”al” om 10 uur dichtgaan
  7. je bent een serial snoozer

Levensstijl kenmerken:

  1. je gaat liever naar een feestje dan een vroege yogales
  2. na 8 uur ga je pas avondeten
  3. op elk moment van de dag drink je koffie
  4. je slaapt later dan je partner
  5. na 9 uur ga je nog films kijken

Tot slot hebben avondmensen meer slaapproblemen en ook meer gezondheidsrisico’s.

Hoewel maar weinig mensen van een ochtendpersoon in een avondmens willen veranderen, hebben avondmensen een aantal unieke voordelen.

Zo blijkt dat avondmensen creatiever en intelligenter zijn. Dit blijkt uit de studie onder 20.000 mensen.

In dit artikel vertellen  we meer over ochtend en avondmensen inclusief een chronotype quiz die bepaalt of jij een echte ochtend- of avondmens bent.

Waarom heb ik een ochtendhumeur?

1. Slechte nachtrust. Een ochtendhumeur wordt vaak veroorzaakt door een slechte en korte nachtrust. Dit kan dus de oorzaak zijn als je bijvoorbeeld minder dan 6 uur slaapt of een onregelmatig slaappatroon hebt.

2. Stress. Nadat je wakker wordt zal het cortisolniveau normaal gesproken ook nog eens stijgen. Als je op dit stresshormoon heftig reageert, kun je je in de ochtend dus down voelen. Als reactie op stress zal je lichaam cortisol hormonen aanmaken. Na verloop van tijd kan cortisol bijdragen aan angst, depressie. Het kan ook voor geheugen- en concentratieproblemen zorgen.

3. Slaaptraagheid. Het kan ook door slaaptraagheid komen. Bij 60% van de mensen met een ochtendhumeur worden alle hersendelen niet tegelijk wakker. Dit gaat ten koste van je stemming, prestaties, alertheid en geheugen. \

4. Avondmens. Een ochtendhumeur zou ook genetisch bepaald kunnen zijn. Als je van nature een nachtbraker bent, voel je natuurlijk niks voor vroeg opstaan. Als het in je DNA zit kun je er natuurlijk weinig aan doen. We zullen de kenmerken van een avondmens straks nog even doornemen.

5. Hormonen. Een ochtendhumeur kan ook te wijten zijn aan een verstoorde hormoonhuishouding. In de premenstruele fase en tijdens de menopauze zal je lichaam namelijk minder progesteron aanmaken waardoor je dus humeurig kunt zijn.

Take home message

Dus waarom heb ik een ochtendhumeur?

Mensen die korter dan 6 uur slapen of onregelmatig slapen zullen ‘s ochtends waarschijnlijk niet uit bed springen en het vrolijke ochtendzonnetje in huis zijn.

Mogelijk zit het in je DNA en ben je gewoon een avondmens. Aan de hierboven beschreven kenmerken kun je dat herkennen.

Het kan ook veroorzaakt worden door een verstoorde hormonale balans tijdens de premenstruele fase en tijdens de menopauze. In deze situaties zal je lichaam namelijk minder progesteron aanmaken, wat je humeur negatief kan beïnvloeden.

Het zou ook aan slaaptraagheid kunnen liggen. Hierbij duurt het even voordat alle hersendelen tegelijkertijd wakker zijn. 60% van alle mensen met een ochtendhumer heeft hier last van, wat een negatieve invloed heeft op je stemming, alertheid, prestaties en geheugen.

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond. In zijn vrije tijd schrijft hij onder andere over gezondheidskwesties voor Human Nature.

Bronnen

Kudielka, B. M., Federenko, I. S., Hellhammer, D. H., & Wüst, S. (2006). Morningness and eveningness: the free cortisol rise after awakening in “early birds” and “night owls”. Biological psychology, 72(2), 141-146.

Kanazawa, S., & Perina, K. (2009). Why night owls are more intelligent. Personality and Individual Differences, 47(7), 685-690.