Het nagelbed kan om verschillende manieren ontstoken zijn. Dit kan erg pijn doen. Om de klachten zo snel mogelijk te verminderen moet je weten wat precies de oorzaak is.

Dit artikel vertelt je de mogelijk oorzaken van een ontsteking onder de nagel inclusief de behandelingsmogelijkheden.

1. Nagelbedinfectie

Van alle huidinfecties is ongeveer 30% een nagelbedontsteking. Het komt dus vaak voor.

Wanneer de huid onder de nagel ontstoken of geïnfecteerd raakt wordt er gesproken van een nagelbedontsteking of nagelbedinfectie. Door medici wordt het ook wel onychitis genoemd. 

Het kan zowel bij je vinger als teennagels optreden. Afhankelijk van de lokalisatie, zijn er twee vormen van nagelbedontsteking:

1. Panaritium subunguale: nagelbed zelf is aangetast 
2. Panaritium paraunguale: huid aan de zijkant en achterkant van de nagel is aangetast 

Er dient nog een belangrijk onderscheid gemaakt te worden, namelijk tussen chronische en acute nagelbedontsteking.

1. acute nagelbedontsteking: zonder risicofactoren, iedereen kan getroffen worden 
2. chronische nagelbedontsteking: met name mensen met een verslechterd immuunsysteem

Er wordt gesproken van een chronische nagelbedontsteking wanneer ondanks de behandeling, de ontsteking terug blijft komen. 

Er dient nog een laatste onderscheid gemaakt te worden. Er wordt gesproken van paronychia wanneer met name de de nagelplooi (of nagelwal) is ontstoken. 

2. Beschadigde nagelriem

Aan de basis van je nagel zit je nagelriem, dit is huid dat de ruimte tussen je huid en nagel gesloten houdt. Hiermee kunnen kunnen infecties voorkomen worden.

Echter, deze belangrijke barrière kan door bijvoorbeeld door nagelbijten of manicure gebroken worden. Als gevolg kunnen ziektekiemen de nagel infecteren. 

De nagelriemen zien er dan misschien wel ruw uit, in werkelijkheid kunnen ze net zoals andere delen van je huid gemakkelijk beschadigd raken. 

Symptomen: 

1. nagelpijn
2. roodheid
3. zwelling

Symptomen van acute nagelontsteking:

1. hevige pijn in de nagelriemen
2. hevige pijn in de omliggende gebieden
3. roodheid
4. warmte
5. zwelling

Door veelvuldige beschadigingen aan de nagelriem door bijvoorbeeld chemicaliën, veelvuldig knippen of vingerzuigen kan de nagelriem wegtrekken. 

Hierdoor kan er chronische nagelontsteking ontstaan. Een chronische paronychia ontstaat door een gistinfectie (schimmel), vaak door candida.

3. Nagelontsteking

Door beschadigingen, irritaties of infecties kan de nagel ontstoken raken. Nagelontsteking wordt ook wel paronychia genoemd. Het kan op zowel de teennagels als vingernagels voorkomen. 

Bacterien en schimmels kunnen bijvoorbeeld door een beschadigde nagelriem in de huid binnendringen. 

Zo kan door het zuigen of bijten aan de vingernagels speeksel in de huid terechtkomen. 

Mogelijk oorzaken paronychia:

1. nagelbed trauma
2. trauma nagelriem
3. irritatie door chemicaliën 

Bij een acute paronychia krijg je plotseling last van een warme, pijnlijke rode gezwollen plek rondom de nagel.

Symptomen van paronychia zijn onder andere:

1. nagelpijn 
2. zwelling
3. roodheid
4. dikker wordende nagel
5. nagelpus

Chronische nagelonsteking kan worden veroorzaakt door vingerzuigen, chemicaliën (veelvuldig contact), afwassen en veelvuldig knippen van de nagelriemen.

Risicofactoren zijn diabetes en beroepen waarbij je met chemische oplosmiddelen in aanraking komt, bijvoorbeeld tandartsen, kappers, barmedewerkers en afwassers.

4. Schimmelnagels

Schimmelnagels komen vaak voor, het wordt ook wel onychomycose genoemd. Het begint met een gele of witte vlek en kan de nagel verder verkleuren. Na verloop van tijd kan de nagel aan de rand verdikken en afbrokkelen.

Niet iedereen heeft last van de schimmelnagel, maar ze kunnen pijn gaan doen. 

Symptomen schimmelnagels:

1. witte of gele verkleuringen 
2. verdikte nagels 
3. brokkelige of rafelige nagels 
4. broze nagels
5. pijnophoping onder de nagel (donkere kleur)
6. vormveranderingen 
7. een vieze geur

Behandeling ontstoken nagel

Wat je zelf kunt doen om de pijn en zwelling te verminderen: 

1. vingers weken in azijnoplossing
2. vingertoppen in warm water (2-3 maal daags 20 minuten)
3. tea-tree-olie

Laat je nagelriemen ook niet meer knippen bij de manicure.

De medische behandeling van een ontstoken nagel is afhankelijk van de precieze oorzaak:

1. lichte paronychia-infectie: antibiotische crème 
2. acute paronychia door stafylokokkenbacteriën: antibiotica met ontstekingsremmende medicijnen
3. chronische paronychia: antischimmelmiddelen (mits schimmel de oorzaak is)
4. schimmelnagelinfecties:  itraconazol en terbinafine

Take home message

Je beschermende barrière tussen je nagel en huid, oftewel je nagelriem kan door bijvoorbeeld nagelbijten of manicures beschadigd raken.

Hierdoor krijgen ziektekiemen toegang tot je huid en kan een nagelinfectie (Paronychia) ontstaan. Een nagelinfectie kan acuut of chronisch zijn.

Voorkomen is altijd beter dan genezen, ga dus niet meer aan je nagels bijten, kauwen of plukken en vermijd irriterende stoffen.