Overactief Immuunsysteem: 4 Oorzaken en 7 Remedies

Van allergieën en eczeem tot auto-immuunziekten, een overactief immuunsysteem kan meerdere aandoeningen veroorzaken. 

Door een overactief of gevoelig immuunsysteem kun je overreageren op niet-bedreigende stoffen. Het lichaam kan zelfs het eigen gezonde weefsel gaan aanvallen.

Je lichaam weet dan niet meer wat het verschil is tussen indringers en gezonde cellen. Het immuunsysteem heeft zich als het ware tegen je gekeerd. 

Als je wilt weten of je een overactief immuunsysteem hebt zul je eerst moeten weten welke aandoeningen het kan veroorzaken en waaraan je dat kunt herkennen.

Dit artikel vertelt je meer over een overactief immuunsysteem, de klachten die het kan veroorzaken en wat je eraan kunt doen.

immuunsysteem afweer

1. Allergie immuunsysteem

Het meest voorkomende voorbeeld van een overactief immuunsysteem is een allergische reactie.

Bij een allergie is er een overreactie van het immuunsysteem op een stof dat geen bedreiging vormt.

Als je in contact komt met de stof waarvoor je allergisch bent (allergeen) worden bepaalde antistoffen aangemaakt, de zogeheten IgE antistoffen.

Deze IgE antistoffen activeren mestcellen die vervolgens histamine vrijlaten en allergische symptomen veroorzaken.

Kortom, een allergie duidt op een overactief immuunsysteem. In dit artikel vertellen we meer over allergieën, de oorzaken, symptomen en hoe het vastgesteld wordt. [blog]

Dit brengt ons bij auto-immuunziekten.

2. Autoimmuunziekte immuunsysteem

Bij een auto-immuunziekte valt het immuunsysteem het eigen gezonde lichaamsweefsel aan. 

Voorbeelden van auto immuunziekten zijn:

  1. reuma
  2. psoriasis
  3. lupus
  4. inflammatoire darmziekten zoals colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn

Momenteel kunnen auto-immuunziekten niet genezen worden. Gelukkig zijn er wel behandelingen die de ontstekingen kunnen verminderen en het overactieve immuunsysteem onder controle kunnen houden. 

Tot slot komen we bij eczeem.

3. Eczeem Immuunsysteem

Eczeem is een huidaandoening die leidt tot een ontstoken, jeukerige, droge huid. De afweer speelt hier een rol in.

Mensen met eczeem hebben vaak een overactief immuunsysteem. Zo kan een stof buiten of binnen in het lichaam het immuunsysteem triggeren, wat vervolgens tot ontstekingen leidt.

Door de ontstekingsreactie ontwikkelen de kenmerkende jeukende, uitslagachtige en pijnlijke symptomen.

Eczeem kan dus ontstaan door een overactief immuunsysteem. Je immuunsysteem overreageert op allergenen of irriterende stoffen waardoor je last krijg van een ontstoken, rode en jeukerige huid.

Andere symptomen van eczeem:

  1. pijnlijke huidscheurtjes
  2. korstige of etterende zweertjes
  3. jeukende en brandende bulten
  4. jeukende, rode of gezwollen oogleden. 

Het kan door een combinatie van factoren veroorzaakt. Oorzaken van eczeem:

  1. activatie van je immuunsysteem
  2. omgeving triggers
  3. genetica
  4. stress

Eczeem flakkert vaak periodiek op.

In het geval van atopische dermatitis kun je ook last krijgen van astma, hooikoorts, of voedselallergieën.

Kortom, bij eczeem is er een overreactie van je immuunsysteem op allergenen of irriterende stoffen waardoor je huid ontstoken raakt.

Waarom de zon goed is

Eczeem klachten zoals droogheid, jeuk en uitslag kunnen in de zomer minder zijn, dit geldt vooral voor de mensen met contact- en schijfvormige eczeem types. 

Verklaringen hiervoor zijn:

  1. UV-straling vermindert huidontstekingen en stress
  2. zonlicht neutraliseert schadelijke virussen, bacteriën en schimmels op de huid
  3. zonlicht bevordert vitamine D aanmaak wat eczeem kan verlichten

Houd er echter rekening mee dat overmatig transpireren eczeem kan triggeren en dat te veel zonlicht blootstelling eczeem juist kan verergeren.

Overactief immuunsysteem verminderen

Op een natuurlijke wijze kun je je immuunsysteem helpen kalmeren:

  1. regelmatige lichaamsbeweging: natuurlijke ontstekingsremmer
  2. voedingsstoffen: vitamine C, vitamine D, visolie en probiotica 
  3. verminder stress om de immuunrespons te verlichten: diepe ademhaling, yoga, massage of biofeedback

Voordat je iets op eigen initiatief gaat ondernemen is het verstandig om met je dokter te overleggen.

Take home message

Een overactief immuunsysteem kan meerdere aandoeningen veroorzaken zoals allergieën, huidproblemen en auto-immuunziekten.

Allergenen of irriterende stoffen kunnen een overreactie van het immuunsysteem triggeren, wat eczeem tot eczeem leidt.

Naast de activatie van je immuunsysteem kunnen ook andere factoren een rol spelen bij eczeem zoals stress, omgeving triggers, en genetica.

Hopelijk heb je nu een beter idee of je een overactief immuunsysteem hebt. Alleen een dokter kan de juiste diagnose stellen.

De precieze behandeling is afhankelijk van de onderliggende aandoening.

Zo worden auto-immuunziekten behandeld met medicijnen die de overactieve immuunrespons kunnen kalmeren en de symptomen verlichten.

Je kunt je immuunsysteem helpen kalmeren met lichaamsbeweging, bepaalde voedingsstoffen en door stress te verminderen.

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond. In zijn vrije tijd schrijft hij onder andere over gezondheidskwesties voor Human Nature.

Bronnen

Bos, J. D., Wierenga, E. A., Smitt, J. H. S., van der Heijden, F. L., & Kapsenberg, M. L. (1992). Immune dysregulation in atopic eczema. Archives of dermatology, 128(11), 1509-1512.