Een overbelast zenuwstelsel ontstaat wanneer je aan teveel prikkels en adrenaline wordt blootgesteld. Dit kan erg vervelend zijn, dus hoe kan je een overbelast zenuwstelsel herstellen?

Dit artikel vertelt je hoe een overbelast zenuwstelsel ontstaat en met welke technieken je een overbelast zenuwstelsel kan herstellen.

Overbelast zenuwstelsel ontstaanswijze 

Als je jezelf overbelast of als er iets mis gaat (minirampen) krijgt je zenuwstelsel een adrenalinekick en gaat het over in de vecht-of-vluchtmodus. 

Hoewel je lichaam aardig wat kan verduren kan je zenuwstelsel net als je spieren ook overbelast raken.

Te veel adrenaline is niet goed. Wanneer je door snel door situaties in het dagelijks leven ontregeld raakt, zal je zenuwstelsel sneller overbelast raken.

Herstel is in dit geval belangrijk om zo beter om te gaan met toekomstige taken of tegenslagen. 

Gelukkig kan je je overbelaste zenuwstel als het ware herstellen en je lichamelijke (somatische) intelligentie versterken. 

Om een overbelast zenuwstelsel te herstellen is het belangrijk om te begrijpen hoe het precies is ontstaan, oftewel hoe je lichaam op gevaren reageert. 

Overbelast zenuwstelsel herstellen

Met eenvoudige oefeningen kan je een overbelast zenuwstelsel herstellen. Deze oefeningen zijn gegrond in de neurofysiologie. 

Diep zuchten. Iedereen zucht wel eens, maar waarom doen we dat? Met een diepe zucht kun je op een natuurlijk wijze de spanning in je lichaam en hersenen loslaten en je zenuwstelsel herstellen. Hiervoor doorloop je een volledige inademing gevolgd door een langere uitademing. Onderzoek heeft aangetoond dat je met een diepe zucht een over-geactiveerde sympathische toestand kan resetten naar een evenwichtige parasympathische toestand.

Ademhalen. Gedurende de ademhalingscycli krijg je energie en ontspanning. Bij elke inademing activeer je het ‘’actieve’’ (sympathische) zenuwstelsel terwijl je bij elke uitademing het ‘’rustige’’ (parasympatische) zenuwstelsel activeert. Een overactief sympathisch zenuwstelsel resulteert in hyperventilatie. Door goed adem te halen door natuurlijk cycli zal je je zowel energie als ontspanning voelen. Jammer genoeg zijn we ons vaak niet bewust van een slechte ademhaling. Las daarom een korte pauze in als je je opgejaagd voelt en focus je op een gezonde ademhalingscyclus. Word je bewust van alle ademhalingsensaties zoals het lucht dat door je neus en keel vloeit, en het dalen en rijzen van je buik of borstkas.

Aanrakingen. Een gevoel van vertrouwen is erg belangrijk voor een ontspannen zenuwstelsel. Hierbij kunnen simpele, veilige en warme aanrakingen helpen. Het lichaam maakt namelijk oxytocine aan, dit wordt ook wel het vriendschapshormoon genoemd. Aangename gevoelens zijn het juiste tegengif voor het stresshormoon cortisol. Oxytocine is een neurochemische stof dat een belangrijke rol speelt bij het sociale betrokkenheidssysteem. De aanwezigheid van andere mensen zullen je zenuwstelsel ten goede komen.

Fijne herinneringen. Zelfs het ophalen van fijne herinneringen kan de afgifte van oxytocine triggeren. Ook dit roept een gevoel van vertrouwen en veiligheid op.

Beweging. Met behulp van bewegingen kan je je stemming en emoties veranderen. Wanneer je van houding verandert of je lichaam beweegt verandert namelijk je fysiologie dat de invloed van het autonome zenuwstelsel kan veranderen. Hier kan je gebruik van maken als je nerveus of bang bent. Dit doe je door de tegenovergestelde houding aan te nemen. Doe je borst vooruit, leg je handen op je heupen en til je kin en hoofd omhoog. Hiermee creëer je een een zelfverzekerde houding. Yogaposities kunnen hier ook bij helpen. Je lichaamshouding en zenuwstelsel zijn dus nauw met elkaar verbonden.

Daarnaast is het belangrijk dat je sensorische overbelasting voorkomt en dat je het kan beheersen als het eenmaal optreedt. 

Vermijd triggers. Voorkomen is altijd beter dan genezen. Voor ieder persoon zijn de triggers net wat anders. Zo zijn er specifieke situaties, stimuli of sensaties die een overweldigend gevoel veroorzaken. Breng je triggers in kaart en vermijd ze. Span je dus in en probeer ze actief te vermijden. Informeer je familie en vrienden zodat ze je niet onbewust blootstellen aan jouw triggers. Zo helpen ze jou bijvoorbeeld drukke en volle omgevingen te vermijden.

Zorg goed voor jezelf. Je kan jezelf weerbaarder maken door simpelweg genoeg water te drinken, gezond te eten en goed uit te rusten. Je zal merken dat je overweldigende situaties veel beter kan handelen. 

Therapie. Je zal altijd voor moeilijke situaties komen te staan. Therapie is waarschijnlijk niet het eerste waar je aan denkt, maar veel mensen hebben er baat bij. Je leert beter met angst om te gaan en je ontwikkelt handige tactieken zodat je beter met overprikkeling en stressoren om kan gaan. 

Arts. Maak eventueel een afspraak met je arts. Met behulp van specifieke therapiesessies kan het probleem grondig aangepakt worden. Daarnaast kunnen sommige medicijnen nuttig zijn. Zo kan er afhankelijk van de specifieke triggers, bijkomende aandoeningen en je leeftijd, een antidepressivum of kalmerend middel voorgeschreven worden. 

Take home message 

In een toestand van overprikkeling raakt je zenuwstelsel in overdrive. Erg vervelend, maar hoe kan je een overbelast zenuwstelsel herstellen?

Je kan je zenuwstelsel kalmeren met ademhalingsoefeningen, diep zuchten, bewegingen en aanrakingen. 

Met een diepe zucht kan je de spanning van je lichaam, zenuwstelsel en hersenen loslaten. Hierbij verandert een over-geactiveerde sympathische toestand naar een evenwichtige parasympathische toestand.

Gelukkig kan je met de hierboven beschreven manieren je zenuwstelsel herstellen en prikkels en triggers beheersen.

Breng daarnaast je triggers in kaart om toekomstige episodes helpen te voorkomen.