Overmatig Knipperen door Stress? Dit Kun je Doen

Dagelijks knipperen we meer dan 14.000 keer. Maar dit kan nog meer worden. Het lichaam is erg gevoelig voor stress. Dit kan je op meerdere manieren opmerken. Dus kunnen je ogen door stress gaan knipperen?

KORT ANTWOORD

Door vermoeidheid, nervositeit, stress, of angst kunnen je ogen meer gaan knipperen. Het aantal oogknipperingen wordt zelfs als indicator voor stress gebruikt. Door angst kunnen er stuiptrekkingen rond de ogen ontstaan, dit wordt ook wel blepharospasme genoemd. 

Dit artikel vertelt je waarom je ogen door stress kunnen gaan knipperen, hoe het af kan nemen inclusief de andere oorzaken van overmatig knipperen.

vrouw knipoogt

Knipperen door stress

Knipperen heeft een relatie met je hersenen. Bij het knipperen ga je als het ware van een geconcentreerde staat naar een ontspannen staat. 

Het geeft je hersenenen een korte break. Door bepaalde omstandigheden kan dit oogknipperritme verstoord raken en kan dus onbewust het tempo gaan veranderen. 

Door verschillende gezondheidstoestanden en omstandigheden kunnen je ogen gaan knipperen waaronder door stress en angst. 

Bij de mens wordt het aantal oogknipperingen als indicator voor stress gebruikt. Daarnaast geeft ook het trillen van de oogleden informatie over het stressniveau.

In tijden van stress kan je namelijk gevoeliger worden voor vermoeide ogen en licht. Een veelvoorkomend symptoom van angst zijn stuiptrekkingen in je lichaam en gezicht, met name rond je ogen. 

Deze stuiptrekkingen rond je ogen staan ook wel bekend als blepharospasm. Snel en onwillekeurig knipperen kan veroorzaakt worden door blepharospasme.

Wat is blepharospasme?

Als je ongecontroleerd en herhaaldelijk knippert of trilt met je ogen heb je mogelijk blepharospasme.

Het is een contractiestoornis die de spieren rond het oog aantast, dit wordt ook wel een dystonie genoemd. Het komt vaak voor tussen de leeftijd van 50-70 jaar. 

Het trillen treedt vaak op wanneer je gestrest, oververmoeid of angstig bent. Je kan er ook last van hebben nadat je aan zonlicht of fel licht bent blootgesteld. 

Gelukkig kunnen de klachten afnemen als je slaapt of ergens op concentreert.

Oorzaak

Bij blepharospasme werkt de aangezichtszenuw niet goed. Het kan samengedrukt zijn of door de slagaderlijke lussen belemmerd worden.

De spieren rond het oog bevinden zich op drie plaatsen en worden de oogkringspieren (orbiculare spieren) genoemd:

  1. boven het ooglid
  2. rondom de oogkas
  3. in de ooghoek

Dit verklaart waarom het ooglid onwillekeurig kan gaan samenspannen.

Symptomen blepharospasme

Het kan met de volgende symptomen gepaard gaan: 

  1. rollen van de ogen
  2. plotselinge grimas
  3. zwaar gevoel rond de ogen
  4. zwelling rond het oog
  5. overmatige lichtgevoeligheid 
  6. hangende oogleden
  7. droge ogen

In de volgende omstandigheden kunnen de symptomen verergeren

  1. stress
  2. vermoeidheid
  3. fel licht
  4. stof
  5. wind

De arts kan alleen de symptomen aanpakken. In zeldzame gevallen worden botulinetoxine-injecties gegeven die de de zenuwimpulsen blokkeren en dus de spiersamentrekkingen stoppen.

Veel knipperen oorzaken

Overmatig knipperen oorzaken:

  1. stress
  2. refractieafwijking (bril nodig)
  3. ooglidproblemen
  4. gewoonte tics
  5. problemen met de voorkant van het oog (voorste oogsegment)
  6. het naar buiten draaien van het oog

Oorzaken veel knipperen:

  1. nervositeit, angst, stress
  2. pijn
  3. fel licht
  4. als je spreekt zal het knipperen ook toenemen 
  5. verdedigingsmechanisme tegen stoffen, allergieën

Oorzaken overdreven knipperen: 

  1. blepharospasme
  2. het syndroom van Gilles de la Tourette
  3. dyskinesie

Tics. Kinderen kunnen nog wel eens gezichtstics hebben waarbij meer wordt geknipperd. Gezicht tics zijn herhalende bewegingen van het gezicht. Wanneer de werking van de aangezichtszenuw is verstoord kunnen zenuwtics ontstaan.

Mensen zijn soms bang dat het overmatig knipperen wordt veroorzaakt door een niet-neurologische aandoening. Dit is gelukkig zeer zeldzaam.

Waarom we knipperen eigenlijk?

Dankzij het knipperen kunnen we ons oog gelijkmatig bevochtigen. Bovendien beschermt het knipperen onze ogen tegen voorwerpen en fel licht. De onwillekeurige oogknipperreflex wordt ook wel nicatie genoemd. 

Naarmate je ouder wordt zal je vaker gaan knipperen. De knipperfrequentie van een volwassene bedraagt ongeveer 14 tot 17 keer per minuut.

Take home message

Door nervositeit, stress en angst zal de knipperfrequentie toenemen. Mogelijk is er sprake van blepharospasme. Dit zijn stuiptrekkingen rond de ogen ten gevolge van angst. 

Kortom, door stress kunnen je ogen gaan knipperen. Angst kan door het vrijkomen van stresshormonen zelfs tot visuele symptomen leiden. 

Aan de andere kant kan de knipperfrequentie ook afnemen, bijvoorbeeld als je leest. Te weinig knipperen is niet goed voor de ogen. Ze worden namelijk droger, gevoeliger of lichtgevoeliger. 

Onze ogen kunnen ons soms tijdig waarschuwen. Hoewel vaak knipperen een onschuldig gebaar kan zijn, is het soms een teken van iets anders.

Als het knipperen constant is en verband houdt met andere symptomen, is het verstandig om langs de arts te gaan. Ga bij zorgen altijd langs de huisarts.

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond. In zijn vrije tijd schrijft hij onder andere over gezondheidskwesties voor Human Nature.

Bronnen

Valls-Sole, J. (2019). Spontaneous, voluntary, and reflex blinking in clinical practice. Journal of Clinical Neurophysiology, 36(6), 415-421.

Defazio, G., Hallett, M., Jinnah, H. A., Conte, A., & Berardelli, A. (2017). Blepharospasm 40 years later. Movement Disorders, 32(4), 498-509.