Met een ruggenprik kan hersenvocht verzameld worden. Hierbij wordt een dunne naald in de ruggenwervel ingebracht waarna er monsters van het hersenvocht genomen worden. 

Dit vocht, ook wel cerebrospinale vloeistof genoemd, beschermt en voedt het ruggenmerg en hersenen. 

Bij sommige aandoeningen, zoals ontstekingen of tumoren, kan de hoeveelheid of samenstelling van het hersenvocht veranderen. 

Door middel van de ruggenprik kan de arts dit vocht analyseren om de aandoening te diagnosticeren of te volgen. 

De procedure wordt vaak uitgevoerd onder plaatselijke verdoving en is meestal goed verdragen.

Dit artikel vertelt je wanneer er met een ruggenprik hersenvocht wordt afgenomen, hoe de procedure verloopt en wat de mogelijke risico’s en bijwerkingen zijn.

Wanneer een hersenvocht ruggenprik?

Er zijn verschillende indicaties voor een ruggenprik hersenvocht waaronder:

1. Diagnostiek van hersenvochtstoornissen. Een ruggenprik hersenvocht kan worden gebruikt om de aanwezigheid van hersenvochtstoornissen te detecteren, zoals hydrocephalus en meningitis.
2. Behandeling van hersenvochtstoornissen. Een ruggenprik hersenvocht kan ook worden gebruikt om hersenvochtstoornissen te behandelen, zoals hydrocephalus.
3. Verwijdering van hersenvocht. Een ruggenprik hersenvocht kan worden gebruikt om overtollig hersenvocht te verwijderen bij patiënten met hersenvochtstoornissen.
4. Beoordeling van neurologische aandoeningen. Een ruggenprik hersenvocht kan worden gebruikt om de ernst van neurologische aandoeningen te beoordelen, zoals multiple sclerose en hersenletsel.
5. Beoordeling van ruggenmergletsel. Een ruggenprik hersenvocht kan worden gebruikt om de ernst van ruggenmergletsel te beoordelen en te helpen bij de behandeling hiervan.
6. Beoordeling van infecties. Een ruggenprik hersenvocht kan worden gebruikt om infecties in de hersenen of het ruggenmerg te detecteren, zoals meningitis en encefalitis.

Weet dat een ruggenprik hersenvocht een medische ingreep is en dat er risico’s aan verbonden zijn, zoals infectie, bloedingen en allergische reacties. 

Daarom is het belangrijk om de indicaties en risico’s met een arts te bespreken voordat je besluit om een ruggenprik hersenvocht te ondergaan.

Hoe wordt een hersenvocht ruggenprik uitgevoerd?

De ruggenprik hersenvocht procedure wordt als volgt uitgevoerd.

1. Voorbereiding. Je zult een aantal bloedtesten moeten ondergaan en wordt gevraagd om de nacht ervoor nuchter te zijn. Ook zal de arts informatie geven over de procedure en eventuele risico’s.
2. Lokale verdoving. De arts zal een lokale verdoving aanbrengen op de plaats waar de naald zal worden ingebracht. Dit helpt pijn te verminderen tijdens de procedure.
3. Inbrengen van de naald. De arts zal vervolgens een dunne naald tussen twee wervels inbrengen. Dit gebeurt onder röntgenbegeleiding, om ervoor te zorgen dat de naald op de juiste plek komt.
4. Verzamelen van hersenvocht. Nadat de naald op de juiste plek is, zal de arts hersenvocht verzamelen door de naald langzaam terug te trekken. Dit kan enkele minuten duren.
5. Analyse. Het verzamelde hersenvocht zal dan worden onderzocht in een laboratorium om eventuele aandoeningen te detecteren.
6. Verwijderen van de naald. Nadat het hersenvocht is verzameld, zal de arts de naald verwijderen. Er zal een drukverband op de plaats van de naald worden aangebracht om bloedingen te voorkomen.
7. Herstel. Na de procedure zal de arts je laten rusten totdat de verdoving is uitgewerkt en je je weer goed voelt. Je zult vervolgens naar huis worden gestuurd met instructies voor thuiszorg en eventueel een afspraak voor vervolgonderzoek of follow-up.

Houd er rekening mee dat je na de ruggenprik hersenvocht tijdelijk wat last kunt hebben van hoofdpijn en misselijkheid, maar deze symptomen zullen meestal snel verdwijnen. 

Als je echter ernstige of aanhoudende symptomen hebt, moet je contact opnemen met uw arts.

Mogelijke risico’s en bijwerkingen van de procedure

Net als bij elke medische ingreep zijn er mogelijke risico’s en bijwerkingen van een hersenvocht ruggenprik. Hieronder staan enkele van deze risico’s en bijwerkingen opgesomd.

Infectie. Er is een kans op infectie op de plaats waar de naald is ingebracht. Deze infectie kan leiden tot koorts, roodheid, zwelling en pijn.

Bloedingen. Er is een kans op bloedingen op de plaats waar de naald is ingebracht. Deze bloedingen kunnen leiden tot bloeduitstortingen of hematomen.

Hoofdpijn. Veel mensen ervaren na de ruggenprik hersenvocht tijdelijk hoofdpijn. Dit is een normaal effect van de verandering in druk in het hersenvocht.

Misselijkheid. Sommige mensen kunnen na de ruggenprik hersenvocht misselijk zijn. Dit is vaak tijdelijk en verdwijnt snel.

Allergische reacties. Er is een kans op allergische reacties op de verdoving of de medicijnen die worden gebruikt tijdens de procedure.

Neurologische complicaties. In zeldzame gevallen kunnen er neurologische complicaties optreden, zoals verlamming of verlies van gevoel. Dit kan het gevolg zijn van beschadiging van het ruggenmerg of hersenen tijdens de procedure.

Het is belangrijk om te weten dat deze risico’s en bijwerkingen relatief zeldzaam zijn, en dat de voordelen van de ruggenprik hersenvocht vaak opwegen tegen deze risico’s.

Hoe lang duurt het voordat de resultaten binnen zijn?

Het duurt ongeveer een dag tot een week voordat de resultaten van de analyse van hersenvocht beschikbaar zijn. 

Hieronder staan enkele factoren die daar invloed op kunnen hebben:

1. Drukte: Het laboratorium waar de analyse plaatsvindt kan druk zijn, waardoor de analyse van het hersenvocht langer kan duren.
2. Complexiteit van analyse: Sommige analyses van hersenvocht zijn complexer dan andere, waardoor het langer kan duren voordat de resultaten beschikbaar zijn.
3. Extra onderzoeken: Sommige analyses van hersenvocht vereisen extra onderzoeken, zoals microscopie, cultuur of PCR.
4. Ziekenhuisprotocol: Elk ziekenhuis heeft zijn eigen protocol voor analyse van hersenvocht, waardoor de tijd die nodig is voor het beschikbaar zijn van de resultaten kan variëren.

Take home message

Een ruggenprik waarbij hersenvocht wordt afgenomen, is een veilige en effectieve manier om te helpen bij de diagnose en behandeling van bepaalde aandoeningen van het ruggenmerg en de hersenen. 

Dankzij deze procedure kunnen artsen informatie verzamelen over de gezondheidstoestand van de patiënt en de juiste behandeling voorschrijven.

Bovendien is een ruggenprik een korte procedure die meestal geen lange hersteltijd vereist. Patiënten kunnen vaak snel weer hun dagelijkse activiteiten hervatten.