Wakker worden met spierpijn zonder een intense workout achter de rug te hebben, waar komt dat toch vandaan? 

Hoewel spierpijn vaak een duidelijke oorzaak heeft zullen sommigen spierpijn hebben zonder de oorzaak aan te kunnen wijzen.

Wellicht heb je vanuit het niets spierpijn en vraag je je af waar dat vandaan komt. Kortom, wat zijn de oorzaken van spierpijn met onbekende reden?

Dit artikel vertelt je alle oorzaken van spierpijn met onbekende reden, lokale en systemische oorzaken en over aanvullend onderzoek.

Lokale of systemische spierpijn

Lokale spierpijn. In de meeste gevallen wordt spierpijn veroorzaakt door spanning, overbelasting, angst, kleine verwondingen en/of stress. Hierbij kunnen je spieren zich aanspannen, waardoor een lichaamsdeel stijf en pijnlijk wordt. Deze spierpijn treft meestal slechts enkele spieren en is dus plaatselijk. Een deel van het lichaam kan hierbij gevoelig zijn. 

Systemische spierpijn. Ziektes, infecties en geneesmiddelbijwerkingen kunnen spierpijnen in het gehele lichaam veroorzaken. Dit wordt ook wel systemische spierpijn genoemd. Het is vaak het gevolg van een infectie, waar bijvoorbeeld de antigeen antistof complexen in de spieren neerslaan en spierpijn symptomen geven. 

Lichaamspijn zonder koorts. Slaaptekort en stress zijn de meest voorkomende oorzaken van lichamelijke pijn zonder koorts. Echter, het kan nog steeds betekenen dat je een virale infectie hebt opgelopen.

Spierpijn met onbekende reden 

We zullen alle oorzaken van spierpijn, niet ontstaan door sporten, bespreken. Om het overzichtelijker te maken hebben we de oorzaken onderverdeeld in ziekteverwekkers, spieren, gewrichten, auto-immuunziekten, geneesmiddelen, syndromen, neuromusculaire aandoeningen en overigen. 

Micro-organismen:

1. virale aandoeningen, zoals influenza (griep)
2. coronavirus
3. ziekte van Lyme (tekenbeet)
4. Rocky Mountain gevlekte koorts (infecties door tekenbeten)
5. trichinose (ziekte overdraagbaar door voedsel).
6. malaria

Spieren:

1. dermatomyositis
2. overbelastingsblessures
3. spierkramp
4. buikspier of rug verrekkingen
5. tendinose
6. tendinitis
7. compartiment syndroom: hoge druk in een compartiment van de spieren

Auto-immuunziekten (inflammatoire myopathieën)

1. polymyositis  (spierzwakte door ontstekingen)
2. lupus
3. inclusion body myositis
4. multiple sclerose

Syndromen:

1. chronisch vermoeidheidssyndroom
2. chronisch inspannend compartimentsyndroom
3. myofasciaal pijnsyndroom

Gewrichten:

1. reumatoïde artritis (ontstoken gewrichten)
2. polymyalgia rheumatica

Medicijnen: 

1. bloeddrukverlagers, zoals angiotensine-converting enzyme (ACE) remmers
2. cholesterolverlagende medicijnen (statines)
3. chemotherapie en bestralingstherapie

Neuromusculaire aandoeningen (spieren en zenuwen):

1. ALS: amyotrofische laterale sclerose
2. myasthenia gravis
3. spierdystrofie
4. SMA: spinale musculaire atrofie

Overig

1. etalagebenen (claudicatio)
2. dystonie
3. verstuikingen
4. traag werkende schildklier (hypothyreoïdie)
5. fibromyalgie
6. kanker: leukemie (bloedkanker), sarcomen (weke delen) 
7. elektrolyten onbalans: calcium, natrium, magnesium en kalium
8. PAD: perifere arteriële aandoening

Spierpijn verminderen 

Je kan spierpijn op meerdere manieren verminderen, onder meer door: 

1. spiermassage
2. strekken
3. lichte hersteltrainingen
4. ijs
5. foam rolling
6. koffie
7. warmte
8. zure kersen
9. rust
10. crèmes, gels, of vrij verkrijgbare pijnstillers 

Spierpijn voorkomen: 

1. voer alle oefeningen correct uit 
2. drink voldoende water 
3. blijf binnen je grenzen
4. een warming up en cooling down
5. dezelfde spiergroepen binnen twee dagen niet opnieuw zwaar belasten
6. de RICE-aanpak bij een verstuiking of verrekking: RICE staat voor rest, ice, compression and elevation.

Wanneer moet je je zorgen maken?

Als naast spierpijn ook de volgende symptomen optreden, kan je het beste een afspraak maken bij de huisarts:

1. begeleidende symptomen: koorts, gevoelloosheid of ochtendstijfheid
2. gezwollen warm gebied met hevige pijn
3. een zich uitbreidende pijn van de onderrug naar de benen 
4. pijn die gedurende de dag verergert
5. pijn die uit een rugblessure voortkomt

Als de oorzaak onbekend blijft kan de arts verschillende onderzoeken laten doen: 

1. Bloedonderzoek: enzymen, infectieparameters, hormonen, elektrolyten niveaus
2. Elektromyografie: elektrische activiteit van de spieren en zenuwen
3. MRI- of CT-scan: voor het aantonen van spierletsel
4. Spierbiopsie: mogelijke veranderingen in het spierweefsel

Take home message

Je wordt wakker met spierpijn zonder iets gedaan te hebben en zonder dat je een duidelijke reden aan kan wijzen. Iedereen heeft dit wel eens meegemaakt. 

Wat zijn de oorzaken van spierpijn met onbekende reden? Spierpijn kan veroorzaakt worden door infecties, langdurige stress, angst, fibromyalgie, schildklierproblemen (hypothyreoïdie of hyperthyreoïdie), auto-immuunziekten of een laag kaliumgehalte in het bloed.

Het is goed dat je de oorzaak tot op de bodem wilt uitzoeken, want het is soms een slecht teken. Houd daarom rekening met de hierboven beschreven symptomen. 

Je kan de spierpijn eventueel verlichten met acetaminophen, ibuprofen of aspirine.

Als de infectie eenmaal over is of wanneer je je stress hebt kunnen verminderen, zal de spierpijn mogelijk verdwijnen. 

Echter, als je verder volkomen gezond bent en geen duidelijk reden hebt gevonden kan je beter even langs je dokter gaan.