Iedereen die veel buiten is zal wel eens een teek oplopen. Weten hoe je een teek moet verwijderen is dan een nuttige vaardigheid.
En hoe sneller je de teek verwijdert, hoe kleiner de kans op de ziekte van Lyme is. Na de eerste 24-48 uur neemt de kans op infectie namelijk toe.
Dus hoe moet je een teek verwijderen?
KORT ANTWOORD
- pak een pincet met fijne punten (smal uiteinde), zodat je de teek dicht bij het huidoppervlak kunt vastpakken
- steriliseer de punten van de pincetten met alcohol
- pincet parallel aan de huid houden
- met gelijkmatige druk trek je de teek rustig omhoog en verwijder je de teek
- reinig zowel de plaats als je handen grondig met water en zeep of alcohol
- gooi de (levende) teek weg
Dit artikel vertelt je veelgemaakte fouten, belangrijke aandachtspunten inclusief een aantal volksremedies om teken te verwijderen.
5 Veelgemaakte fouten
Een teek verwijderen is minder simpel dan het in eerste instantie lijkt. Er kunnen namelijk een aantal fouten gemaakt worden.
- Niet dicht genoeg op de huid. Helaas pakken sommige mensen de buik van de teek vast. Het is belangrijk dat je de teek zo dicht mogelijk bij de huid vastpakt. Als je dat niet doet kan de pincet de gezwollen buik van de teek vastpakken waardoor je het geïnfecteerde vocht van de teek in je eigen lichaam perst.
- Verkeerde pincet. Ga dus voor een fijne pincet. Zo kan een pincet met vierkante punten de kop van de teek losmaken. Gebruik dus geen omvangrijke / vierkant pincet.
- Rukken of draaien. Om te voorkomen dat monddelen in je huid achterblijven moet je niet gaan rukken of draaien. De monddelen moeten dan met een pincet verwijderd worden. Echter, als dat moeizaam gaat moet je de teek met rust laten en de huid laten herstellen. Neem contact op met een arts als je het monddeel niet kunt verwijderen. Neem de teek dan ook mee naar de arts. Zo kan gekeken worden welke ziektes de teek bij zich droeg.
- afgesloten zak of container
- leg de teek in alcohol
- doorspoelen in het toilet
- in strak plakband omwikkelen
- Platdrukken. Je moet de teek nooit met je vingers platdrukken. Een levende teek kan je op de volgende verschillende manieren weggooien.
- Geen follow up. Na het verwijderen van de teek ben je eigenlijk nog niet helemaal klaar. Er is namelijk een belangrijke follow up. Ga naar de arts als je binnen enkele weken koorts of een huiduitslag ontwikkelt. Informeer de arts over je tekenbeet, waar de teek zat en in welk gebied je de teek hebt opgelopen.
Volksremedies tekenbeten
Er zijn verschillende volksremedies voor het verwijderen van teken.
Lucifer. Zo zijn er mensen die een lucifer uitblazen en de hete punt op de teek leggen. Maar is een hete lucifer een effectieve remedie? Als je de teek probeert te verbranden kan er geïnfecteerde vloeistof op je huid terechtkomen en over het algemeen zullen deze volksremedies de teek niet losmaken.
Nagellak of vaseline. Sommige mensen bedekken de teek met nagellak of vaseline. De gedachte hierachter is dat de teek dan zal stikken, hopende dat de teek vanzelf weggaat. Dit heeft vaak echter het tegenovergestelde effect waarbij de teek zich dieper ingraaft.
Kortom, vermijd de online hacks die je overal leest en gebruik gewoon een puntig pincet. Verwijder de teek op de hierboven beschreven manier en smeer geen alcohol, nagellak of vaseline op de teek.
Tekenbeet voorkomen
Je kan alleen teekvrij blijven als je de gebieden waar teken zich herbergen vermijd, maar dit zal waarschijnlijk niemand doen.
Teken leven in beboste, vochtige, schaduwrijke gebieden met struiken, lage planten en bladeren. Blijf rondom beboste gebieden ieder geval uit de buurt van struikgewas en hoog gras
Tekenbeet voorkomen:
- broek in de sokken stoppen: fysieke barrière
- kijk buiten elke 2-3 uur of je een tekenbeet hebt opgelopen
- lichtgekleurde kleding dragen: hiermee kun je de teken makkelijker zien
- in het midden van het pad blijven: teken kunnen namelijk niet springen of vliegen
- insectenspray: zo werken muggenspray soms ook tegen teken
- ga naar open droge gebieden
Zorg voor een goede inspectie en kijk goed naar de liezen en benen. Teken loop je meestal aan je onderbenen op waarna ze omhoog klimmen.
Take home message
Als je in de bossen bent geweest kun je weer een tekenbeet opgelopen hebben. Het is belangrijk om de teek te verwijderen om de ziekte van Lyme en vervelende complicaties te voorkomen.
Een teek klemt zich met weerhaakjes vast en zal zich met een tweepuntig monddeel (hypostome) gaan voeden. Het speeksel werkt als cement wat de teek op dezelfde plek houdt.
Wanneer een teek zich heeft vastgebeten moet je het zo snel mogelijk verwijderen. Voor het verwijderen van een teek heb je dus alleen maar een fijne pincet nodig en wat alcohol.
Als de teek verwijdert is zal het voor de meeste mensen klaar zijn. In sommige gevallen kan het echter pas beginnen.
Naast de ziekte van Lyme kunnen teken nog andere ziektes bij zich dragen. Het is daarom belangrijk dat je de stappen goed opvolgt om de kans op vervelende ziektes zo klein mogelijk te houden.
Om huidinfecties te voorkomen kun je een pleister over je huid heen doen.
Over Diederik
Bronnen
Due, C., Fox, W., Medlock, J. M., Pietzsch, M., & Logan, J. G. (2013). Tick bite prevention and tick removal. Bmj, 347.
Needham, G. R. (1985). Evaluation of five popular methods for tick removal. Pediatrics, 75(6), 997-1002.
Aberer, E. (2009). What should one do in case of a tick bite?. In Lyme Borreliosis (Vol. 37, pp. 155-166). Karger Publishers.