Het menselijk lichaam bevat maar liefst 2 × 10^12 (!) lymfocyten. Wat betreft de celmassa maakt dit je immuunsysteem vergelijkbaar met de hersenen of lever.

De meeste immuuncellen worden in je beenmerg aangemaakt en verplaatsen zich vervolgens via het bloed naar je organen en weefsels.

Elke dag worden we overal van alle kanten aangevallen. Gelukkig vormt ons immuunsysteem de eerste verdedigingslinie.

Maar waar zit je immuunsysteem?

Je immuunsysteem zit nagenoeg overal, van je huid en darmen tot je organen en bloed. Deze immuuncellen hebben vaak ook een andere naam.

Bovendien heb je verschillende soorten immuuncellen (witte bloedcellen). Het totaal aantal witte bloedcellen bestaat voor 20-40% uit lymfocyten. Je zult verschillende termen voorbij horen komen, maar ze bestrijden allemaal indringers.

Dit artikel vertelt je waar je immuunsysteem zit.

1. Huid

Je huid is met 2 vierkante meter het grootste orgaan en vormt de eerste verdedigingslinie tegen indringers.

Naar schatting hebben gezonde mensen maar liefst 20 miljard T-lymfocyten op hun huidoppervlak. Bijna twee keer zoveel dan in je totale bloedcirculatie.

De belangrijkste immuuncellen in je huid worden ook wel de Langerhanscellen of Epidermale dendritische cellen genoemd.

2. Spijsverteringsstelsel

70% van het immuunsysteem zit in je spijsverteringskanaal. Dit is ook niet zo gek want het spijsverteringskanaal wordt voortdurend aan microben en voedsel blootgesteld.

Zo kun je last van je buik krijgen als je een zwak immuunsysteem hebt zoals winderigheid, diarree en constipatie.

Je ondoordringbare darmbarrière wordt door het darmepitheel van je buitenomgeving gescheiden en is erg belangrijk.

In het darmepitheel bevinden zich de immuuncellen die ook wel intra-epitheliale lymfocyten (IEL’s) genoemd worden.

3. Beenmerg

Alle lymfocyten zullen zich vanuit de onrijpe cellen in je beenmerg ontwikkelen. Dit worden ook stamcellen genoemd.

In het beenmerg ontwikkelen zich dus lymfocyten vanuit lymfoblasten. Je lymfocyten zijn dus de volwassen immuuncellen.

4. Lymfeklieren

Elke volwassene heeft ongeveer 450 lymfeklieren. Naar schatting verblijft 40% van al je lymfocyten in je lymfeknopen.

Als ze vergroot zijn, kun je ze soms voelen zoals de lymfeklieren in je oksels, hals en liesplooien. In de lymfeknopen vindt de start en regulatie van de zogeheten adaptieve immuunrespons plaats.

5. Longen

In de longen van een gezonde volwassenen bevat het interstitium van de long ongeveer 10×10^9 lymfocyten.

Een onderzoek heeft meer dan 10 miljard T-cellen in de menselijke longen aangetoond.

Deze lymfocyten spelen een rol bij verschillende longziekten zoals astma, COPD, allergieën en tuberculose.

6. Centrale lymfoïde organen

In de centrale lymfoïde organen en weefsels vindt waarschijnlijk de eerste immuunrespons plaats waaronder in je milt, lymfeknopen en de tonsillen.

7. Slijmerige lagen

In je mucosa/slijmerige lagen zijn immuuncellen in overvloed aanwezig. Dit wordt ook wel het mucosa-geassocieerd lymfoïdweefsel (MALT) genoemd.

8. Bloed

Elke microliter bloed in volwassenen bevat tussen de 1.000 en 4.800 lymfocyten terwijl het bij kinderen tussen de 3.000-9.500 lymfocyten bevat.

Take home message

De meeste witte bloedcellen worden in je beenmerg aangemaakt waarna het zich naar verschillende organen en weefsels zal verspreiden.

Waar zit je immuunsysteem?

Het immuunsysteem zit onder andere in je huid, spijsverteringsstelsel, longen, bloed, beenmerg, lymfklieren, slijmerige lagen en je centrale lymfoïde organen zoals je milt en tonsillen. Kortom, je immuunsysteem verspreidt zich over het gehele lichaam.

De hoeveelheden kunnen onderling sterk verschillen. Zo wordt het hele huidoppervlak met maar liefst 20 miljard T-lymfocyten bedekt, twee keer meer dan in je totale bloedcirculatie.