Wat is Lachgas?

Hoewel lachgas veel wordt gebruikt en vaak in het nieuws is gekomen weten maar weinig mensen wat het precies is. Alle heftige effecten maken mensen bezorgd. 

Zo nemen jongeren lachgasballonnen en wordt het vaak in de chirurgie en tandartspraktijk gebruikt vanwege de kalmerende en pijnstillende werking. Lachgas dankt zijn naam aan de lachbuien en schaterlachen die het teweeg kan brengen. 

Maar wat is lachgas precies?

Lachgas, oftewel distikstofmonoxide (N2O) is een kleur- en reukloos gas. Na het inhaleren zal de reactietijd van het lichaam vertragen. Lachgas is daarom een farmacologisch actief gas dat een verdovende en kalmerende werking heeft. Bij inhalatie geeft het daarom een euforisch en rustig gevoel. Lachgas heeft een metaalachtige smaak en geur. Het is bij kamertemperatuur niet-ontvlambaar en kleurloos. Volgens the World Health Organisation behoort lachgas tot de veiligste en meest effectieve geneesmiddelen in de gezondheidszorg. 

Dit artikel vertelt je hoe lachgas werkt, het verschil tussen recreationeel lachgas en lachgas bij de tandarts, en de gezondheidsrisico’s van lachgas.

vrouw krijgt lachgas toegediend voor operatie

Hoe werkt lachgas

Het werkingsmechanisme van lachgas kan even schrikken zijn. Na inhalatie zal het stikstofdioxide het lucht in je longen verdringen.

Als gevolg kan het zuurstof je bloed en hersenen niet bereiken. Het gas zal je hersenen en lichamelijke reacties vertragen en beschadigt de hersenen en andere organen door het tijdelijk zuurstoftekort.

De precieze effecten zijn afhankelijk van de hoeveelheid geïnhaleerd gas en de duur van het zuurstoftekort. De effecten variëren van giechelen tot soms zelfs milde hallucinaties.

Het effect van lachgas 

De effecten van lachgas: 

  1. Intoxicatie
  2. ontspanning, kalmte
  3. vermindering angst
  4. tijdelijke desoriëntatie
  5. pijnstilling
  6. euforisch gevoel 
  7. dysphorie
  8. ruimtelijke desoriëntatie
  9. lachbuien, schaterlachen 
  10. hallucinaties

De meeste mensen zullen geen ongewoon gedrag vertonen, maar lachgas kan je zeker iets ongeremder maken. 

Binnen enkele minuten zullen de kalmerende effecten merkbaar worden. Over het algemeen beginnen de verdovende effecten binnen 30 seconden tot 3-4 minuten. Na het uitademen van het gas, zal het effect na enkele minuten verdwijnen. 

Lachgas veroorzaakt gelukkig geen allergische reacties maar mensen kunnen er wel misselijk van worden.

Hoe wordt lachgas gebruikt?

De meeste mensen kennen lachgas alleen als recreationeel drug. De kans is dus groot dat je de meeste toepassingen van lachgas nog niet kent.

Er zitten een aantal bijzondere toepassingen bij: 

  1. geneeskunde: tandarts, chirurgie
  2. recreatief gebruik
  3. interne verbrandingsmotor
  4. slagroompatronen 
  5. raketmotoren

Recreationeel lachgas 

man gebruikt lachgas ballonVeel jongeren nemen elk weekend een lachgasbalon. Deze lachgasballonnen vullen ze met behulp van slagroompatronen. 

Slagroompatronen met lachgas kunnen schadelijk zijn. Zonder zuurstof kunnen je hersenen niet goed functioneren. 

Naarmate het zuurstoftekort toeneemt zal er meer schade optreden en zullen meer hersencellen doodgaan. 

Net zoals de meeste drugs kan lachgas op de lange termijn hersen en zenuwschade veroorzaken. 

Weetje

Wist je dat lachgas met speciale technieken in het bloed of urine opgespoord kunnen worden? Routine onderzoeken kunnen het echter niet.

Lachgas bij de tandarts 

Bij de tandarts vormt lachgas een effectief en veilig verdovingsmiddel. Lachgas wordt met zuurstof gemengd waarna patiënten het met een masker inhaleren. 

In tegenstelling tot algemene verdoving zal het lachgas je niet in slaap brengen. Na inhalatie krijg je een licht tintelend gevoel en ervaar je een algemene gevoelloosheid door het gehele lichaam. 

Tijdens de procedure blijf je wakker. Hoewel je ook een beetje licht zal worden ben je nog steeds in staat om met je tandarts te communiceren tijdens de procedure. 

Over het algemeen zullen de tandheelkundige procedures een stuk gemakkelijker worden voor de patiënt. 

Gevaren lachgas

Nu je weet wat lachgas is moet je ook op de hoogte zijn van alle gevaren. Lachgas is in een medische setting meestal veilig. Recreationeel gebruik brengt echter meer gevaren met zich mee. Met name als het langdurig en onverantwoord wordt gebruikt. 

Gevaren van lachgas: 

  1. zuurstofgebrek
  2. psychische stoornissen
  3. neurotoxiciteit (zenuwschade)
  4. manuele stoornissen
  5. DNA-schade 
  6. vitamine B12-tekort
  7. verstoorde prenatale ontwikkeling

Kortom, wees erg voorzichtig met lachgas. 

Take home message 

Wat is lachgas? Distikstofmonoxide staat bekend als ‘’lachgas’’ en is een kleur- en reukloos gas. Bij hoge temperaturen is lachgas net zoals zuurstof een krachtige oxidator.

Na het inhaleren verdringt lachgas het zuurstof waardoor de reactietijd van lichaam vertraagd zal worden. Lachgas wordt zowel gebruikt als pijnstiller als mild kalmeringsmiddel.

In de tandartspraktijk vormt lachgas Inhalatie een effectieve en veilige methode voor pijnstilling en de vermindering van angst. Het kan de communicatie zelfs verbeteren. Dit verklaart waarom het zo effectief bij de tandarts kan zijn.

In de meeste gevallen is lachgas niet verslavend. In de medische setting hoef je je geen zorgen te maken, volgens de WHO is lachgas zeer veilig en zeer effectief.

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond. In zijn vrije tijd schrijft hij onder andere over gezondheidskwesties voor Human Nature.

Bronnen

Jevtović-Todorović, V., Todorovć, S. M., Mennerick, S., Powell, S., Dikranian, K., Benshoff, N., … & Olney, J. W. (1998). Nitrous oxide (laughing gas) is an NMDA antagonist, neuroprotectant and neurotoxin. Nature medicine, 4(4), 460-463.

Sandoval, V. A. (1993). Nitrous oxide: a serious look at laughing gas. Texas dental journal, 110(5), 13-16.

Schwilden, H., & Schüttler, J. (2001). 200 years of nitrous oxide (laughing gas)–and the end of an era?. Anasthesiologie, Intensivmedizin, Notfallmedizin, Schmerztherapie: AINS, 36(10), 640-640.

Hoerauf, K., Mayer, T., & Hobbhahn, J. (1996). Occupational exposure to enflurane and laughing gas in operating rooms. Zentralblatt fur Hygiene und Umweltmedizin= International journal of hygiene and environmental medicine, 198(3), 265-274.

Laing, M. (2003). Some thoughts on the structure and behaviour of N2O, laughing gas. South African journal of science, 99(3), 109-114.

Gillman, M. A., & Lichtigfeld, F. J. (1994). Opioid properties of psychotropic analgesic nitrous oxide (laughing gas). Perspectives in biology and medicine, 38(1), 125-138.