Zijn Plastic Borden Giftig?

Plastic borden en microplastics komen vaak negatief in het nieuws. Je wilt natuurlijk geen plastic in je lichaam krijgen. 

Zijn plastic borden giftig?

KORT ANTWOORD

Plastic borden bevatten kankerverwekkende stoffen zoals BPA en polyvinylchloride. Om deze reden moet je verhitting vermijden omdat ze dan mogelijk vrij kunnen komen. Verhit je eten dus niet in een plastic bakje in de magnetron omdat je een hogere dosis schadelijke stoffen kan binnenkrijgen. Ondanks de veiligheidsrisico’s blijft het gebruik van BPA in waterflessen, bekers en voedselcontainers legaal. Hierbij moet vermeld worden dat er ook giftige en onveilige chemicaliën uit keramisch servies kan uitlogen, zelfs bij duur porselein.

Dit artikel vertelt je over alle gevaarlijke bestanddelen in plastic borden en de giftigheid daarvan.

plastic bord en beker

Waarom plastic borden giftig zijn

Steeds meer mensen maken zich zorgen om de blootstelling aan plastic. Je kan er bijna niet omheen, het zit in bekers, borden, bakjes, wikkels, kommen en flessen.

De laatste jaren neemt de bezorgdheid over de giftigheid van plastic borden toe en vragen mensen zich af wat blootstelling met de gezondheid doet.

Een aantal bestanddelen van plastic borden brengen gezondheidsrisico’s met zich mee.

Melamine. Een studie gepubliceerd in The Journal of the American Medical Association onderzocht de effecten van het gebruik van plastic vaatwerk. In de proefpersonen die hard plastic gebruikten werd een hoger melaminegehalte in het urine aangetroffen, met name als het plastic in de magnetron verwarmd was of wanneer ze zuur voedsel hadden geserveerd zoals fruit, tomaten, wijn en azijn.

BPA. Polycarbonaat plastic bevat BPA en kan in hoge doseringen de kans op hartziekten en prostaat- en borstkanker verhogen. Als containers die van BPA zijn gemaakt verhit worden kan het BPA-gehalte in voedsel gaan stijgen.

Hormoonontregelaars. Plastic borden kunnen hormoonontregelaars bevatten die onze lichaamseigen hormonen nabootsen. Deze verstorende chemicaliën kunnen mogelijk op de lange termijn de gezondheid aantasten.

Polyvinylchloride. Zowel de fabricage als het gebruik van kunstoffen brengen een aantal gezondheidsrisico’s met zich mee. Een bekend voorbeeld is het risico op kanker door polyvinylchloride. Dit bestaat namelijk uit vinylchloride (VC), een bekende carcinogene (kankerverwekkende) stof.

Lekkend plastic. Onderzoek heeft aangetoond dat er uit plastic bepaalde chemicaliën in het voedsel terecht kunnen komen. Een aantal van deze chemische stoffen worden in verband gebracht met een verminderde vruchtbaarheid en stofwisselingsstoornissen waaronder zwaarlijvigheid. Wanneer het plastic aan hitte wordt blootgesteld zal het uitlogen in een sterkere en snellere mate plaatsvinden.

Melamine in plastic borden

Het hars van plastic borden wordt gemaakt door de organische chemische stof melamine met formaldehyde te combineren.

Melamine heeft van zichzelf een lage giftigheid. Het wordt echter gevaarlijk wanneer het met formaldehyde wordt gecombineerd.

Uit onderzoek blijkt dat wanneer het in het lichaam lekt het de volgende symptomen kan veroorzaken: 

  1. irritatie aan de huid, ogen en ademhalingsorganen
  2. nierstenen
  3. nierfalen 
  4. kanker
  5. het kan zelfs tot de dood leiden

Meerdere organisaties waaronder de Europese Unie hebben een limiet op de dagelijkse toelaatbare inname ingesteld van 0,2 mg per kg lichaamsgewicht. De VS was niet ongerust en handhaaft een limiet van driemaal de Europese limiet.

Een recent onderzoek heeft de melamineconcentratie na het eten van hete noedelsoep onderzocht in vergelijking met de deelnemers die keramische kommen gebruikten.

Het bleek dat na 12 uur de melamineconcentratie in de urine maar liefst 8 keer hoger was. Met 8,35 mg zaten de deelnemers die melamine kommen gebruikten ver boven de dagelijkse limiet. De precieze hoeveelheid verschilt per serviesmerk.

Hoewel het gebruik van plastic servies dus minder veilig is dan je zou verwachten, is het gebruik van keramisch vaatwerk ook problematisch.

Ze kunnen namelijk anorganische zware metalen bevatten die in zeldzame gevallen aan het voedsel afgegeven kunnen worden. Het gaat hier met name om lood en/of cadmium.

Anorganisch lood kan tot de volgende zenuwproblemen leiden:

  1. nierschade
  2. ADHD
  3. leerproblemen
  4. verstoorde bot- en spiergroei

Cadmium kan de volgende problemen veroorzaken: 

  1. osteoporose
  2. longaandoeningen
  3. kanker
  4. nierschade

Kortom, zowel plastic borden als keramisch servies kan gezondheidsrisico’s met zich mee brengen. 

Take home message 

Het eenmalig gebruik van plastic borden en bekers klinkt in eerste instantie erg aantrekkelijk. Echter, de chemicaliën in plastic borden roepen veel vragen op. Dus zijn plastic borden giftig? 

Plastic borden bevatten BPA en polyvinylchloride die carcinogeen (kankerverwekkend) zijn . Door verhitting kunnen schadelijke chemicaliën uit het plastic gaan lekken en in het eten terechtkomen.

Verhit plastic borden dus nooit, ze kunnen dan mogelijk slechter worden. Desondanks blijft het gebruik van BPA legaal.

Je moet al met zoveel dingen rekening houden tijdens het eten zoals transvetten, bestrijdingsmiddelen en additieven. Daar komt nu dus ook plastic bij.

Wees je ervan bewust dat er ook chemicaliën uit keramische servies kunnen lekken. Er is dus altijd een kans om giftige stoffen binnen krijgen.

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond. In zijn vrije tijd schrijft hij onder andere over gezondheidskwesties voor Human Nature.

Bronnen

Hakkinen, P. J. (2013). New studies about everyday types of chemical exposures: What readers should consider: Comment on “A crossover study of noodle soup consumption in melamine bowls and total melamine excretion in urine”. JAMA internal medicine, 173(4), 319-320.

Lithner, D., Damberg, J., Dave, G., & Larsson, Å. (2009). Leachates from plastic consumer products–screening for toxicity with Daphnia magna. Chemosphere, 74(9), 1195-1200.

Lahimer, M. C., Ayed, N., Horriche, J., & Belgaied, S. (2017). Characterization of plastic packaging additives: food contact, stability and toxicity. Arabian journal of chemistry, 10, S1938-S1954.