Mensen maken zich al snel ongerust als ze zwarte spikkels of zwarte puntjes in ontlasting zien.

Dus wat zijn die zwarte puntjes in ontlasting?

Dit artikel vertelt je de mogelijke oorzaken van zwarte puntjes in ontlasting, en wat je er aan kunt doen.

Oorzaken van zwarte puntjes in ontlasting:

1. Voeding: Consumptie van bepaalde voedingsmiddelen zoals bananen, bosbessen, bramen, spinazie of ijzersupplementen kunnen zwarte puntjes in de ontlasting veroorzaken. Deze voedingsmiddelen bevatten vaak onverteerbare vezels of ijzer, wat de ontlasting donkerder kan maken.
2. Bloeding in het spijsverteringskanaal: Een van de meest zorgwekkende oorzaken van zwarte puntjes in de ontlasting is bloed dat afkomstig is van een bloeding in het spijsverteringskanaal. Deze bloedingen kunnen optreden in de maag, de dunne darm, de dikke darm of het rectum. Bloed vermengt zich met de ontlasting tijdens het spijsverteringsproces en kan ontlasting zwart en teerachtig maken, wat bekendstaat als “melena”.

Melena versus voedingsgerelateerde verkleuring

Melena: Als de zwarte puntjes in de ontlasting het gevolg zijn van een bloeding in het spijsverteringskanaal, zal de ontlasting teerachtig en plakkerig zijn, en de kleur kan variëren van donkerbruin tot zwart.

Voedingsgerelateerde verkleuring: Als de zwarte puntjes in de ontlasting worden veroorzaakt door voeding, zal de ontlasting meestal een normale consistentie hebben en niet teerachtig zijn. De kleur zal meestal slechts licht zwart of donkerbruin zijn.

Wanneer medische aandacht zoeken

Als je zwarte puntjes in je ontlasting opmerkt en je niet zeker bent van de oorzaak, is het altijd raadzaam om contact op te nemen met een arts.

Als de zwarte puntjes gepaard gaan met andere symptomen zoals buikpijn, gewichtsverlies, zwakte, duizeligheid of flauwvallen, zoek dan onmiddellijk medische hulp.

Online informatie kan professioneel medisch advies nooit vervangen. 

Als je je zorgen maakt over de zwarte puntjes in je ontlasting of andere gezondheidskwesties, raadpleeg dan altijd een arts voor een juiste diagnose en behandeling.

Het kan dus aan je dieet liggen

De zwarte puntjes in ontlasting kunnen aan je dieet te wijten zijn.

Je lichaam kan bepaalde voedingsmiddelen namelijk slecht absorberen waardoor onverteerd voedsel in je ontlasting kan terechtkomen en je zwarte vlekken kunt gaan zien.

Voedingsmiddelen die zwarte vlekken in de ontlasting kunnen geven zijn:

1. bosbessen
2. vijgen
3. pruimen
4. zaden
5. zwarte peper
6. voedingsmiddelen met donkere kleurstoffen

Zie je bloed bij het afvegen?

Bloed bij het afvegen kan veroorzaakt worden door onder andere aambeien, bepaalde voedingsmiddelen (bramen, tomaten, kleurstoffen), anale fissuren, of bloedingen in de dunne darm/ dikke darm, maag of andere organen in je spijsverteringsstelsel. 

Kijk goed naar de kleur van het bloed. Helderrood bloed kan op een aambei wijzen terwijl donkerrood bloed een teken kan zijn van een bloeding in je dunne of dikke darm. 

Vaak duidt zwart rood of zeer donker bloed duidt op een maagbloeding of andere bloeding van een orgaan hoger in je spijsverteringsstelsel.

Een paar streepjes bloed op het toiletpapier is meestal geen reden tot zorgen, maar als je aanzienlijke hoeveelheid bloed ziet of als je continu bloed verliest moet je direct naar de dokter gaan.

Als je poep een kastanjebruin, zwart of teerachtig is, moet je ook naar de dokter gaan. Elke bloeding dient onderzocht te worden.

Oorzaken van rectale bloedingen

Een rectale bloeding kent verschillende oorzaken waaronder:

1. aambeien (1 op de 20 mensen van de algemene bevolking)
2. anale kloven/fissuren
3. diverticulitis (ontstoken uitstulping van de dikke darmwand)
4. poliepen
5. fistels (abnormale opening)
6. gastroenteritis
7. verzakking
8. colitis
9. proctitis (ontstoken rectum weefsels)
10. seksueel overdraagbare aandoeningen
11. kanker: dikke darm kanker, rectum kanker

Veelvoorkomende goedaardige oorzaken van helderrood bloed zijn aambeien en anale fissuren.

Als je bloed op de ontlasting ziet is het bloed mogelijk aan het einde van de route op de poep terechtgekomen, maar als het door de ontlasting heen zit wordt het waarschijnlijk dat het eerder ergens in het darmkanaal is opgetreden.

Take home message

Waarom heb ik zwarte puntjes in ontlasting?

Het wordt vaak veroorzaakt door iets in je voeding of door een bloeding ergens in het spijsverteringskanaal. 

Heb je ook iets opgemerkt bij het afvegen? Heb je bloed gezien bij het afvegen?

Zo kan helderrood bloed op het toiletpapier bijvoorbeeld op aambeien duiden. Andere veel voorkomende symptomen zijn jeuk, een branderig gevoel, pijn in het rectum en  druk.

Er kan ook sprake zijn van een rectale bloeding die uit de dikke darm, rectum en anus kan voortkomen.

Het kan ook aan sommige voedingsmiddelen liggen zoals tomaten, bramen, en kleurstoffen. 

Alleen je dokter kan tussen de verschillende oorzaken differentiëren en de juiste oorzaak achterhalen.