Belang van Gezonde Darmflora Tijdens de Zwangerschap

Naar schatting leven er 100 biljoen microben in onze darmen. Onze darmflora bestaat uit bacteriën, schimmels, virussen,  en andere organismen.

In de prenatale periode vinden er unieke immunologische en inflammatoire veranderingen plaats. Maar dat is nog niet alles. 

Het wordt nu steeds duidelijker dat een gezonde darmflora het beloop van de zwangerschap en de ontwikkeling van de baby kan beïnvloeden.  

Wellicht ben je zwanger en vraag je je af of een gezonde darmflora invloed heeft op de zwangerschap. Kortom, wat is de relatie tussen darmflora en zwangerschap?

Naarmate de zwangerschap vordert zal de samenstelling van de darmflora en de darmfunctie veranderen. Een gezonde samenstelling van het maternale darmmicrobioom draagt zelfs bij aan een spoedige bevalling en positieve gezondheidseffecten op lange termijn voor kind en moeder. 

Dit artikel vertelt je hoe je je darmflora kan bevorderen inclusief hoe je de darmflora van je baby positief kan beïnvloeden.

Gezondheid van de darmflora beïnvloed de zwangerschap

Darmflora en miskraam 

Eén van de mogelijke oorzaken van terugkerend zwangerschapsverlies is een ontwrichte darmflora. Bij een ontwrichte darmflora kan de integriteit van de darmwand verslechteren waarna een lekkende darm kan optreden. 

Zodra schadelijke cellen en immuuncellen de darmwand passeren en in de bloedbaan terecht komen, kan het baarmoederslijmvlies een aangeboren immuunreactie uitlokken. Deze reactie kan bijdragen aan het ontstaan van een miskraam. 

Bacteriële overgroei

Sommige vrouwen hebben tijdens de zwangerschap last van bacteriële overgroei (SIBO). SIBO kan tijdens de zwangerschap behandeld worden mits de gezondheid van de baby goed in de gaten wordt gehouden. 

Darmflora van de baby

Baby’s krijgen hun cruciale darmbacteriën niet van hun moeders placenta. 

Het eerste contact tussen ons immuunsysteem en de darmflora vindt pas plaats tijdens de geboorte, wanneer de baby voor het eerst in aanraking komt met de microben.

Een van de belangrijkste darmmicroben is Lactobacillus die al vanaf de geboorte meerdere belangrijke gezondheidsfuncties zal vervullen. Lactobacillus is in het vaginale microbioom namelijk het meest dominant aanwezig.

Bacteriële doop 

De inwendige delen van de moeder zit vol met darmmicroben. Zodra het kind uit de vagina komt, zullen de inwendige delen de baby bedekken met Lactobacillus.

Deze eerste grote blootstelling aan darmmicrobiota, wordt daarom ook wel een “bacteriële doop” genoemd. 

Een keizersnede kan de ontwikkeling van het darmmicrobioom beïnvloeden en verhoogt het risico op immuungerelateerde aandoeningen.

De vaginale microbiota bestaat hoofdzakelijk uit Lactobacillus en Prevotella. Wanneer baby’s via een keizersnede worden geboren, komen ze in contact met Staphylococcus, Propionibacterium en Corynebacterium. Een keizersnede verhoogt hiermee de kans op zuivelallergieën.

Tijdens de groei van de baby zal de darmflora de ontwikkeling van ons immuunsysteem vormen, terwijl ons immuunsysteem op hetzelfde moment de samenstelling van de microbiota beïnvloedt.

Daarnaast bevat moedermelk essentiële prebiotische oligosacchariden die de groei en hoeveelheid Lactobacillus en Bifidobacterium zullen bevorderen. 

Het dieet, antibioticagebruik en melkvoeding kunnen je darmflora ook veranderen. 

Ontwikkeling van de darmflora

De ontwikkeling van de darmflora doorloopt de volgende fasen:

Fase 1 Zuurstof. Om zich te vermenigvuldigen hebben de eerste darmbacteriën zuurstof nodig (aërobe bacteriën: Stafylokokken, Enterokokken).

Fase 2 Anaëroob. De zuurstof bevordert de introductie van de anaërobe bacteriën die zich dus zonder zuurstof kunnen vermenigvuldigen (anaërobe bacteriën: Clostridium, Bacteroides, Bifidobacterium)

Fase 3 Samenstelling. Voeding, hygiëne, omgeving, genetica en medische behandelingen beïnvloeden de samenstelling van de darmflora. Deze samenstelling kan kwalitatief en kwantitatief snel veranderen in de eerste levensjaren.

Na de eerste jaren blijft de kwantitatieve en kwalitatieve samenstelling van de darmbacteriën vrij stabiel. 

Darmflora van de baby stimuleren

Er zijn een aantal manieren waarmee je kan bijdragen aan een gezonde darmflora van de baby. Met de volgende methoden kan je het darmmicrobioom van je baby stimuleren:

1. Probeer de kans op een keizersnede al voor de bevalling te verkleinen;
2. Eet tijdens de zwangerschap en de borstvoedingsperiode veel vezels;
3. Wacht met het eerste bad;
4. Neem een hond;
5. Neem probiotica en prebiotica;
6. Vermijd onnodige antibiotica.

Darmflora verbeteren tijdens de zwangerschap

Er zijn 4 manieren waarmee je je gezonde darmbacteriën kan verhogen waardoor de samenstelling van je darmflora verbetert. 

1. Neem probiotica

Probiotica zijn gefermenteerde voedingsmiddelen waar levende, gunstige bacteriën in zitten. Probiotica zijn tijdens de zwangerschap veilig om te nemen en zullen de immuunfunctie van de moeder versterken.

Daarnaast ondersteunt probiotica het metabolisme van de moeder wat tijdens het actief borstvoeding geven nog wel eens kan fluctueren. 

Bovendien zal het immuunsysteem van de nieuwe baby sneller rijpen dankzij de gunstige bacteriën die via de moedermelk worden doorgegeven.

Probiotica blijven in de darmen en zullen zich niet naar de foetus verspreiden.

De volgende voedingsmiddelen bevatten probiotica: 

1. yoghurt
2. kefir
3. miso
4. honing
5. kimchi

2. Neem prebiotica 

Neem daarnaast ook prebiotica die de gezonde darmbacteriën uit je probiotica zullen voeden en in stand houden. De volgende voedingsmiddelen bevatten prebiotica:

1. uien
2. knoflook
3. prei
4. asperges
5. zemelen

De hoeveelheid goede darmbacteriën zal ook toenemen door diëten met een hoge voedingswaarde.

3. Eet vaker glutenvrij 

Je voeding voor en tijdens de zwangerschap zal de ontwikkeling van de darmflora van je kind beïnvloeden. 

Zo heeft een glutenvrij dieet van de moeder invloed op de darmmicroben van de zuigeling. Een glutenvrij dieet verhoogt de volgende gezonde microben:

1. Proteobacteria
2. Akkermansia
3. TM7 bacteriën 

Deze microbiota verlagen de kans op suikerziekte en ontstekingen bij de baby. 

4. Vermijd ongezond voedsel

Wanneer zuigelingen tijdens de zwangerschap aan ongezond voedsel worden blootgesteld, zal dat een negatieve impact hebben op de darmbacteriën van de baby.

Uit onderzoek blijkt dat daardoor de bloedsuikerregulatie beïnvloed kan worden.

Take home message

Houd je darmflora gezond voor een voorspoedige bevalling en om de gezondheid van moeder en kind op de korte en lange termijn te bevorderen.

Probiotica zijn tijdens de “vier” trimesters van de zwangerschap veilig en gezond om te nemen. 

Probiotica levert krachtige gezondheidsvoordelen op tijdens het zwanger worden, tijdens de zwangerschap zelf, en tijdens de borstvoedingsperiode. 

Onze darmflora en immuunsysteem evolueren samen. Deze wederzijdse samenwerking en regulatie vindt het gehele leven plaats en is essentieel voor een gezonde darmflora en immuunsysteem.