Eiwitten bevatten evenveel calorieën als koolhydraten, namelijk 4 calorieën per gram. Eiwitten worden zelfs gebruikt om vermoeidheid tegen te gaan.
Dan ga je je al snel afvragen of ze je ook een energieboost kunnen geven. Dus geven eiwitten energie?
KORT ANTWOORD
Eiwitten kunnen tot glucose afgebroken worden waarna het als energie gebruikt kan worden en de cellen van energie kunnen worden voorzien. Dit proces wordt ook wel gluconeogenese genoemd, waarin eerst verschillende stappen doorlopen moeten worden. Eiwitten zullen je dus geen energieboost geven. Je zult eiwitten alleen voor energie gebruiken in de afwezigheid van koolhydraten. Het proces is ook niet zo efficiënt. Meestal wordt eiwit niet als energiebron gebruikt maar juist als bouwstof, de aanmaak van eiwitten zoals spieren en hormonen of de ondersteuning van verschillende biologische processen. Naast energie geven koolhydraten ook een vol en verzadigd gevoel.
Dit artikel vertelt je hoe eiwitten energie geven, de calorieën in eiwitten in vergelijking met andere macro’s en hoe het voor een vol gevoel kan zorgen.
Hoe eiwitten worden omgezet naar energie
Eiwitten kunnen dus tot glucose afgebroken worden, waarna het als energiebron kan dienen. Dit proces wordt ook wel gluconeogenese genoemd.
Oftewel, het proces waarin nieuw glucose (gluco) wordt gevormd (genesis betekent ontstaan).
Eiwitten zijn essentieel bij neogenesis, dit betekent weefselregeneratie. Dit proces verloopt als volgt:
- eiwitten worden verteerd tot kleinere bouwstenen, namelijk de aminozuren
- in verschillende stappen wordt het stikstof verwijderd
- aminozuren worden in glucose of vetzuren omgezet en voilà, je hebt energie
Hoewel dit proces niet super efficiënt verloopt kan het wel een goede energiebron zijn.
Aangezien het langer duurt om de eiwitten af te breken is eiwit een energiebron die dus langer mee zult gaan. Uiteraard zijn koolhydraten natuurlijk de beste brandstoffen voor je lichaam.
Je haalt de glucose dus niet direct uit je koolhydraten maar uit de zogeheten biosynthese van nieuw glucose. Gluconeogenese is mogelijk met:
- lactaat
- vet (glycerol)
- eiwit (bepaalde aminozuren)
- pyruvaat
Als je maaltijden minder koolhydraten bevatten zal dit proces dus eerder optreden.
Calorieën in eiwitten
Elke gram eiwit bevat 4 calorieën. Dit is evenveel als koolhydraten. Elke gram vet bevat maar liefst 9 gram koolhydraten.
Dit is ook niet zo verwonderlijk aangezien je in de oertijd je buikvet als energiereserve diende om in tijden van voedselschaarste te overleven.
Van deze zogeheten macro’s zijn koolhydraten de snellere energiebron. Koolhydraten moeten dus de prioriteit moeten krijgen als je je energieker wilt voelen.
Hoewel eiwitten evenveel calorieën bevatten als koolhydraten zit er wel een groot verschil in de vertering en verzadiging tussen die twee.
Eiwitten geven een vol gevoel
Eiwitten zullen je verreweg het meeste gaan vullen en je zult met minder voedsel dus sneller vol zitten. Dit hebben onderzoeken aangetoond.
Eiwitten kunnen namelijk het hongerhormoon ghreline verlagen en het hormoon dat een vol gevoel geeft (peptide YY) verhogen.
Bovendien kost het je lichaam meer energie om eiwitten te verteren dan geraffineerde koolhydraten en houd je netto minder energie over.
Kortom, eiwitten geven je een gevoel van verzadiging. Erg fijn als je bijvoorbeeld af wilt vallen.
Eiwitrijke bronnen zijn onder andere gevogelte, eieren, mager rood vlees, vis, melk, yoghurt, noten, yoghurt, kaas en tofu.
Take home message
Eiwitten staan dan wel bekend als bouwstenen, ook eiwitten bevatten energie. Geven eiwitten energie?
Hoewel eiwitten meestal als bouwstof gebruikt worden en de aanmaak van bijvoorbeeld spieren en hormonen, kunnen eiwitten wel degelijk energie geven.
Zo kunnen eiwitten tot glucose afgebroken worden in een proces dat bekend staat als gluconeogenese.
Dit proces verloopt in een aantal stappen. Eerst zullen de eiwitten verteerd worden tot kleinere bouwstenen (aminozuren)
Vervolgens zal in verschillende stappen het stikstof verwijderd worden waarna het uiteindelijk in glucose of vetzuren omgezet wordt.
Naast energie kunnen eiwitten je ook nog eens een verzadigd en vol gevoel geven. Erg handig als je bijvoorbeeld af wilt vallen.
Eiwitten kunnen dus energie leveren dat lang meegaat, maar koolhydraten zijn natuurlijk de beste energiebron voor het menselijk lichaam.
Net zoals koolhydraten leveren eiwitten ook energie.
Over Diederik
Bronnen
Schutz, Y. (2011). Protein turnover, ureagenesis and gluconeogenesis. International Journal for Vitamin and Nutrition Research, 81(2), 101.
Veldhorst, M. A., Westerterp, K. R., & Westerterp-Plantenga, M. S. (2012). Gluconeogenesis and protein-induced satiety. British journal of nutrition, 107(4), 595-600.