Ritalin is een stimulerend middel, maar kinderen met ADHD worden met Ritalin behandeld om ze te kalmeren. Dus hoe werkt Ritalin?
KORT ANTWOORD
Ritalin stimuleert het centrale zenuwstelsel. Ritalin verhoogt namelijk de activiteit van dopamine en noradrenaline in je hersenen. Dit doet Ritalin door de heropname in de hersenen te blokkeren. Hoewel Ritalin lichaam en geest van volwassenen stimuleert kan het juist kinderen met ADHD kalmeren. Ritalin stimuleert namelijk de hersengebieden die betrokken zijn bij het controleren van impulsen, concentreren op taken en stilzitten.
Dit artikel vertelt je hoe Ritalin precies werkt, hoe het mensen met ADHD kalmeert, inclusief waarom het als een studie verbeteraar wordt beschouwd.
Hoe werkt Ritalin?
Methylfenidaat, oftewel Ritalin (merknaam) is een stimulerend middel dat het centrale zenuwstelsel beïnvloedt. Het wordt naast ADHD wordt het ook voor narcolepsie (slaap/waakstoornis) gegeven.
Ritalin beïnvloedt zowel de activiteit van dopamine als noradrenaline in je hersenenen. Mogelijk verhoogt Ritalin ook het serotonine. Ritalin blokkeert de reabsorptie in de hersenen van deze neurotransmitters:
- Dopamine: deze neurotransmitter is betrokken bij plezier, aandachtsspanne en beweging.
- Noradrenaline: ook wel norepinefrine heeft een stimulerende werking.
Cognitieve prestaties. Ritalin kan de cognitieve prestaties verbeteren. Ritalin verhoogt noradrenaline en dopamine in je hersenen en kan daarmee de motiverende circuits en aandacht stimuleren. Dit bevordert je concentratie en het vermogen om taken te voltooien. Dit verklaart waarom het prestatiegericht gebruik van Ritalin toeneemt. Dit wordt ook nog wel eens onverantwoord gebruikt.
Recreatief gebruik. Het gebruik van Ritalin is in opmars. En niet omdat meer mensen ADHD hebben maar omdat sporten en studenten het steeds vaker gebruiken. Bovendien kun je met niet-medicinale Ritalin high worden. Dit kan tot problemen leiden.
Het werkingsmechanisme van Ritalin roept een hele grote vraag op. Ritalin kalmeert kinderen terwijl het lichaam en geest bij volwassenen stimuleert. Hoe kan dat toch?
Waarom mensen met ADHD rustig worden van Ritalin
Het is dan wel een stimulerend middel, het kan mensen met ADHD juist kalmeren. Bij mensen met ADHD stimuleert Ritalin namelijk 3 specifieke hersengebieden:
- controleren van impulsen
- concentreren op taken
- stilzitten
Kortom, het ‘stimuleert’ het ‘rustig’ worden en concentreren. Hoewel het nogal paradoxaal klinkt verklaart het een hoop. Het verklaart ook gelijk waarom studenten het steeds vaker nemen.
Echter, studenten kampen niet met dezelfde problemen als mensen met ADHD, dit roept ook wat vraagtekens op.
Wat er gebeurt als je Ritalin neemt zonder ADHD?
Onder universiteitsstudenten wordt Ritalin ook wel een studieverbeteraar genoemd. Het is een groeiend probleem omdat studenten het zonder voorschrift gebruiken.
Het is niet verstandig om Ritalin te nemen als je geen ADHD hebt. Uit nieuwe studies zijn de potentiële bijwerkingen naar voren gekomen, als je dit stimulerende middel neemt zonder dat er ADHD is vastgesteld.
Er werden namelijk hersenveranderingen aangetroffen (veranderde hersenchemie) die in verband worden gebracht met:
- verstoorde slaap
- risicovol gedrag
- andere ongewenste neveneffecten
Het lijkt dus niet zonder risico’s te zijn.
Bijwerkingen Ritalin
Ritalin heeft dus een stimulerende werkingen op het centrale zenuwstelsel. Atleten en studenten gebruiken het ook voor prestatieverbetering,
De directe stimulerende effecten:
- agitatie
- hoger bloedsuiker
- rusteloosheid
- bloedvatvernauwing
- verhoogde bloeddruk
- nervositeit
- snellere hartslag
- geopende ademhalingswegen
Hoewel het je alerter kunt maken kunnen er ook bijwerkingen optreden zoals:
- spierspanning
- duizeligheid
- bonzende / snelle hartslag
- hoofdpijn
- eetlustveranderingen
- kortademigheid
- oncontroleerbare bewegingen
- stemmingsveranderingen
- gedragsveranderingen
- hartkloppingen
- toevallen
- hallucinaties
Aan de hand van een urineonderzoek kan Ritalin in je systeem opgespoord worden. Kortom, ook Ritalin kan voor onaangename en gevaarlijke bijwerkingen zorgen.
Hoe snel werkt Ritalin?
Ritalin werkt erg snel, al binnen 20-30 minuten na het slikken kan het beginnen te werken. Binnen 2 uur wordt het piekniveau van Ritalin bereikt.
Helaas wordt er ook poeder van Ritalin gemaakt en opgesnoven. Hierdoor kunnen ze onmiddellijke effecten krijgen. Dit is echter zeer gevaarlijk.
Dit kan leiden tot epileptische aanvallen, overdosering, en potentieel zelfs tot de dood.
Waarom Ritalin niet voor ieder persoon geschikt is:
- potentieel verslavend geneesmiddel
- bij sommige mensen ernstige bijwerkingen
Als je bekend met met hart en vaataandoeningen of een voorgeschiedenis van aanvallen moet Ritalin vermeden worden.
Als je een alcohol of drugsprobleem hebt gehad moet je voor het gebruik met een arts overleggen.
Take home message
Als je aan Ritalin denkt denk je aan ADHD. Ritalin behoort tot de oudste ADHD-medicijnen. Het werkingsmechanisme zorgt echter voor wat onduidelijkheden.
Mensen met ADHD worden rustig van Ritalin, maar het is toch een stimulerend middel? Daarom vragen veel mensen zich af hoe Ritalin werkt.
Ritalin verhoogt de hoeveelheid dopamine en noradrenaline in je hersenen waardoor het centrale zenuwstelsel gestimuleerd wordt. Dit doet Ritalin door de heropname van deze monoamines te blokkeren
De werking van Ritalin is dus vergelijkbaar met de monoamines zoals dopamine en noradrenaline.
Het wordt meestal niet voor kinderen onder de 6 jaar aanbevolen. Neem het ook niet als je het niet nodig hebt en ga het zeker niet verpulveren en opsnuiven.
Over Diederik
Bronnen
Svetlov, S. I., Kobeissy, F. H., & Gold, M. S. (2007). Performance enhancing, non-prescription use of Ritalin: a comparison with amphetamines and cocaine. Journal of addictive diseases, 26(4), 1-6.
Ahmann, P. A., Waltonen, S. J., Theye, F. W., Olson, K. A., & Van Erem, A. J. (1993). Placebo-controlled evaluation of Ritalin side effects. Pediatrics, 91(6), 1101-1106.