Geschreven door Dirk Cornelis, BSc
Buikvet is de meest ongewenste locatie voor vet, maar ook het gevaarlijkst, omdat het rondom je organen gaat zitten.
Het is daarom goed om te weten hoeveel buikvet normaal is.
KORT ANTWOORD
Een gezond persoon heeft gemiddeld ongeveer 10% buikvet. Aangezien je dit niet zomaar kan meten worden de tailleomvang/buikomvang als maatstaf gebruikt. Volgens de Hartstichting is een gezonde buikomvang voor vrouwen 80 centimeter of minder en voor mannen 94 centimeter of minder. De kans op gezondheidsproblemen neemt toe als de buikomvang groter is dan 89 centimeter of meer voor vrouwen en 102 centimeter of meer voor mannen. De buikomvang verschilt onderling. Uiteraard wordt de hoeveelheid buikvet bepaalt door de voedselinname en lichamelijke activiteit. Maar er zijn nog veel meer factoren die de buikomvang beïnvloeden zoals de vetverdeling van het lichaamsvet (genen), peervorm of appelvormig figuur, etniciteit en geslacht. Zo zal het vet bij mannen eerder naar de buik gaan. Bovendien hebben mensen uit mediterrane landen vaak minder visceraal buikvet terwijl Pima Indianen, Inheemse Amerikanen, Hispanics en mensen uit Zuid-Azië en India vaak meer buikvet hebben.
Dit artikel vertelt je hoe je je buikomtrek moet meten, de gevarenzone, het gezonde vetpercentage inclusief de gevaren van buikvet.
Buikomtrek accuraat meten
Hoeveel buikvet je hebt zegt vaak meer over je gezondheid dan je BMI. Zo kan je een lage BMI hebben terwijl je teveel buikvet hebt.
Je buikomvang verhult niet alleen je kleding maat maar ook je toekomstige gezondheidsrisico’s.
Hoe groter de buikomvang hoe hoger de kans op bepaalde ziektes zoals suikerziekte en hart- en vaatziekten.
De hoeveelheid buikvet moet je natuurlijk in kaart zien te brengen. Hiervoor wordt de buikomvang vaak gebruikt.
Je buikomvang meet je als volgt:
- Maak de heupen en buik vrij door kleding te verwijderen of dunne kleding te dragen
- Voor een zo precies mogelijk meting moet je rechtop gaan staan
- Plaats het meetlint tussen je navel (heupbeen) en onderkant van de ribben
- Adem uit en breng het meetlint om de taille
- Het is belangrijk dat het meetlint recht om de rug zit en je het meetlint niet te strak of te los vast
- Nu kun je de meting opnemen
- Voor een zo accuraat mogelijk meting herhaal je deze meting 2-3 keer
De gevarenzone
Bij een bepaalde buikomtrek bevind je je in de gevarenzone en loop je een hoger risico op suikerziekte en hart- en vaatziekten.
Om de buikomtrek te meten heb je een zacht meetlint nodig. De gevarenzone voor vrouwen en mannen:
- Vrouwen: buikomtrek boven de 89 centimeter
- Mannen: buikomtrek hoger dan 102 centimeter
Vrouwen hebben een groot voordeel
Hoeveel buikvet normaal is hangt ook zeker van het geslacht af. Het lichaamsvet is namelijk bij mannen en vrouwen anders verdeeld.
Zo wordt er bij vrouwen meer vetweefsel in de dijen, heupen en borsten opgeslagen terwijl het vetweefsel van mannen meer in de viscerale buikregio komt.
Dit heeft ook implicaties voor de gezondheid. Zo verlaagt de vrouwelijke vetverdeling de kans op stofwisselingsziekten zoals suikerziekte.
Deze bescherming is niet afhankelijk van het totale lichaamsvet.
Hoeveel buikvet is gezond
Het gaat er helemaal niet om hoeveel buikvet normaal is maar om hoeveel buikvet gezond is. Zo hebben maar liefst 40% van de Amerikanen overgewicht. De ‘’normale’’ hoeveelheid buikvet is bij hen dus anders.
De hoeveelheid buikvet wordt bepaald door verschillende factoren zoals lichaamstype, lichaamsbeweging, en erfelijkheid.
Weetje
Wist je dat elke 10 centimeter extra buikvet de kans op overlijden voor vrouwen met 8% verhoogt en voor mannen met 12% verhoogt?
Je moet niet alleen kijken naar hoeveel buikvet normaal is maar ook naar het algemene vetpercentage.
Gezond vetpercentage
Hoeveel buikvet je hebt is verbonden met je vetpercentage. Dit vetpercentage moet niet te hoog maar ook niet te laag zijn.
Zo kan een te hoog vetpercentage de kans op suikerziekte en hart- en vaataandoeningen verhogen terwijl een te laag vetpercentage je afweer, vruchtbaarheid en hartgezondheid kan aantasten.
Dan vraag je je nu natuurlijk af wat een gezond vetpercentage is:
|
Leeftijd |
Vetpercentage vrouwen |
Vetpercentage mannen |
|
20 tot 40 jaar |
14% – 24% |
8% – 20% |
|
40 tot 60 jaar |
14% – 29% |
8% – 24% |
Zoals je ziet is het gezonde vetpercentage van vrouwen een stuk hoger, gemiddeld 6-11% meer. Dit heeft te maken met de vrouwelijke oestrogenen die ervoor zorgen dat er meer vet wordt opgeslagen.
Dit heeft waarschijnlijk met de voortplanting te maken, voor het baren van kinderen.
Weetje
Wist je dat buikvet een orgaan is? Het geeft namelijk hormonen af en is ook nog eens betrokken bij de afweer.
Gevaar van buikvet
Buikvet is zeker niet onschuldig. Het gaat namelijk rond je vitale organen zitten waaronder je alvleesklier, lever en darmen.
Door al het buikvet gaat je alvleesklier minder goed werken waardoor er suikerziekte ontstaat. Suikerziekte zorgt vervolgens voor hart en vaatziekten. Maar er is nog meer.
Gevaren van buikvet:
- te hoog cholesterol
- suikerziekte
- hartaandoeningen
- beroertes
- hoge bloeddruk
- de ziekte van Alzheimer
- vroegtijdig overlijden
- kanker
Uiteraard heb je ook een beetje buikvet nodig. Het kan namelijk je darmen, maag en gevoelige organen beschermen. Bovendien speelt je buikvet een rol bij de immuunfunctie.
Take home message
Het is goed dat je de hoeveelheid buikvet serieus neemt. Als je meer buikvet hebt dan normaal zal het risico op gezondheidsproblemen toenemen.
Hoewel je momenteel misschien nog geen gezondheidsproblemen hebt kan dat in de toekomst anders zijn. Je buikvet kan je namelijk een kijkje in de toekomst geven.
Dus hoeveel buikvet is normaal?
De gezonde buikomvang voor vrouwen bedraagt 80 centimeter of minder en de gezonde buikomvang voor mannen bedraagt 94 centimeter of minder.
De gezondheidsrisico’s nemen toe wanneer de buikomvang groter is dan 89 centimeter of meer bij vrouwen en 102 centimeter of meer bij mannen.
De hoeveelheid buikvet en vetpercentage zijn met elkaar verbonden. Het is daarom ook goed om de hierboven beschreven vetpercentages door te nemen.
Als je te veel buikvet hebt is het verstandig om af te vallen. Met 5-10% gewichtsverlies kan je de gezondheidsrisico’s enorm verlagen.
Over Diederik
Bronnen
Karastergiou, K., Smith, S. R., Greenberg, A. S., & Fried, S. K. (2012). Sex differences in human adipose tissues–the biology of pear shape. Biology of sex differences, 3(1), 1-12.
Jayedi, A., Soltani, S., Zargar, M. S., Khan, T. A., & Shab-Bidar, S. (2020). Central fatness and risk of all cause mortality: systematic review and dose-response meta-analysis of 72 prospective cohort studies. bmj, 370.
Kesavachandran, C. N., Bihari, V., & Mathur, N. (2012). The normal range of body mass index with high body fat percentage among male residents of Lucknow city in north India. The Indian journal of medical research, 135(1), 72.
Wei, L., Li, N., Wang, G., Feng, X., Lyu, Z., Li, X., … & He, J. (2018). Waist circumference might be a predictor of primary liver cancer: a population-based cohort study. Frontiers in oncology, 8, 607.
Kim, D., Hou, W., Wang, F., & Arcan, C. (2019). Peer Reviewed: Factors Affecting Obesity and Waist Circumference Among US Adults. Preventing chronic disease, 16.
