In veel opzichten is dopamine de ‘feel good’ neurotransmitter. Dopamine zorgt voor het gevoel van plezier en beloning.
Dopamine is betrokken bij het zenuwstelsel, de motorische functie, de stemming en zelfs onze besluitvorming.
Dopaminetekorten zijn gevaarlijk en zeer hoge dopaminegehaltes kunnen er tijdelijk voor zorgen dat je je op de top van de wereld voelt, maar het kan je ook in een ernstige overdrive brengen.
Wellicht heb je ergens iets over dopamine gelezen en vraag je je af wat er gebeurd als je er teveel van krijgt.
Symptomen van teveel dopamine zijn onder andere stress, angst, slaapproblemen, een hoog libido, meer energie en soms verbeterde concentratie. Het kan zelfs resulteren in manie, waanideeën en hallucinaties. Te veel dopamine verhoogt de kans op verslaving, obesitas en schizofrenie. Een te hoog dopaminegehalte wordt vastgesteld op basis van de symptomen, de levensstijl en de medische geschiedenis.
Drugs is vaak de oorzaak van te veel dopamine
Bepaalde drugs hebben een wisselwerking met dopamine waardoor je gewoontes vormt. Nicotine, alcohol en andere verslavende drugs activeren de dopamine cyclus.
Deze drugs geven een snellere en veel intensere dopamine kick dan bijvoorbeeld chocolade koekjes zouden geven. De kick is zo krachtig dat je snel meer wilt.
Als er eenmaal een gewoonte ontstaat, vermindert de dopamineafgifte en zwakt het effect af. Als gevolg heb je meer van de substantie nodig om diezelfde kick te krijgen.
Overactivering van de dopamine receptoren zorgen er daarnaast voor dat je je interesse in andere dingen verliest. Je gaat impulsief handelen en je kan je steeds minder verzetten tegen de drugs.
Als je probeert te stoppen wanneer je eenmaal verslaafd bent zal je door fysieke en emotionele ontwenningsverschijnselen heen gaan.
Weetje
Ook al ben je al lang afgekickt, de blootstelling aan drugs kan het verlangen nog triggeren en het risico op terugval verhogen.
Er zijn naast dopamine andere factoren die bijdragen aan verslaving zoals genetische aanleg en omgevingsfactoren.
De juiste hoeveelheid dopamine
Te veel dopamine is niet goed, wat uiteraard geldt voor de meeste stoffen. De juiste hoeveelheid dopamine zorgt voor een goed humeur en het is ideaal voor het leren, de planning en de productiviteit. Een vloed van dopamine kan tijdelijke gevoelens van euforie veroorzaken.
Natuurlijke methoden om dopamine te verhogen zijn het best, omdat ze nooit zullen leiden tot een teveel. Een gezond dopaminegehalte is belangrijk, omdat het bijdraagt aan het gevoel van:
- motivatie
- geluk
- alertheid
- focus
Take home message
In veel opzichten is dopamine de “feel good” neurotransmitter echter kunnen hoge dopaminegehaltes je in een ernstige overdrive brengen.
Symptomen van teveel dopamine zijn stress, angst, slaapproblemen en kan resulteren in manie, waanideeën en hallucinaties. Bovendien verhoogt teveel dopamine de kans op verslaving, obesitas en schizofrenie.
Drugs hebben een wisselwerking met dopamine waardoor soms ongezonde gewoontes door gevormd en versterkt worden.
Deze drugs geven een snellere en veel intensere dopamine kick dan bijvoorbeeld chocolade koekjes zouden geven. De kick is zo krachtig dat je snel meer wilt.
De juiste hoeveelheid dopamine zorgt voor motivatie, geluk, alertheid en focus.
Over Diederik
Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond.
Bronnen
Volkow, N. D., Fowler, J. S., Wang, G. J., Baler, R., & Telang, F. (2009). Imaging dopamine’s role in drug abuse and addiction. Neuropharmacology, 56, 3-8.
Tellez, L. A., Medina, S., Han, W., Ferreira, J. G., Licona-Limón, P., Ren, X., … & De Araujo, I. E. (2013). A gut lipid messenger links excess dietary fat to dopamine deficiency. Science, 341(6147), 800-802.
Salinas, A. G., Davis, M. I., Lovinger, D. M., & Mateo, Y. (2016). Dopamine dynamics and cocaine sensitivity differ between striosome and matrix compartments of the striatum. Neuropharmacology, 108, 275-283.
Nieoullon, A., & Coquerel, A. (2003). Dopamine: a key regulator to adapt action, emotion, motivation and cognition. Current opinion in neurology, 16, S3-S9.
Guilarte, T. R. (1989). Effect of vitamin B-6 nutrition on the levels of dopamine, dopamine metabolites, dopa decarboxylase activity, tyrosine, and GABA in the developing rat corpus striatum. Neurochemical research, 14(6), 571-578.
Neumeister, A., Konstantinidis, A., Praschak-Rieder, N., Willeit, M., Hilger, E., Stastny, J., & Kasper, S. (2001). Monoaminergic function in the pathogenesis of seasonal affective disorder. International Journal of Neuropsychopharmacology, 4(4), 409-420.
Hryhorczuk, C., Florea, M., Rodaros, D., Poirier, I., Daneault, C., Des Rosiers, C., … & Fulton, S. (2016). Dampened mesolimbic dopamine function and signaling by saturated but not monounsaturated dietary lipids. Neuropsychopharmacology, 41(3), 811-821.
