Iedereen vergeet wel eens zijn tanden te poetsen, de een wat vaker dan de ander. Echter, een goede mondverzorging is erg belangrijk, maar wat gebeurt er als je je tanden niet poetst?
KORT ANTWOORD
Als je je tanden niet poetst zullen tandplak en bacteriën achterblijven. Opgehoopt tandplak kan gaan verharden en veranderen in tandsteen met als gevolg lichte tandvleesontsteking (gingivitus). Gingivitis kan overgaan in parodontitis, de meest ernstige vorm van tandvleesontsteking waarbij ook het zachte weefsel en de botten aangetast worden. Dit komt omdat het immuunsysteem het tandplak aanvalt en gelijktijdig ook het tandvlees schaadt, waardoor er terugtrekkend tandvlees kan optreden.
Dit artikel vertelt je precies wat er met je gebit gebeurt als je je tanden een dag, een week, of langer dan een maand niet poetst.
Wat gebeurt er als je je tanden niet poetst?
Stel dat je vanaf nu zou stoppen met alle vormen van mondhygiëne, dan zou je mond op de volgende manier progressief achteruit gaan.
Stadium 1 (een dag je tanden niet poetsen): Tandplakophoping
In de mond komen van nature miljoenen bacteriën voor. Als je eet eten er miljoenen bacteriën mee. Tandplak ontstaat wanneer deze bacteriën zich mengen met etensresten en speeksel.
Als je je tanden een paar dagen niets poetst, ontstaat er steeds meer tandplak, wordt het dikker en gaat het enorm stinken.
Stadium 2 (een paar dagen je tanden niet poetsen): Tandsteen
Tandplak dat niet verwijdert wordt, zal binnen 72 uur al gaan verkalken. Dit wordt ook wel tandsteen genoemd.
Tandsteen leidt tot vlekken en verkleuring van de tanden.
Tandsteen is met een tandenborstel ondoordringbaar. Alleen de tandarts kan het met een professionele gebitsreiniging verwijderen.
Stadium 3 (Langer dan een week je tanden niet poetsen): Gingivitus
Tandsteen dat zich boven de tandvleesrand vormt, kan slecht voor je zijn.
Dat komt omdat de bacteriën die zich erin bevinden het tandvlees kunnen irriteren en beschadigen. Ook vormt het tandsteen een beschermde laag voor de bacteriën zodat zij beter kunnen gedijen.
De lichtste vorm van tandbederf heet gingivitus. Het tandvlees gaat ontsteken, opzwellen, wordt donkerder van kleur en gaat snel bloeden.
Gingivitus is ook de oorzaak van terugtrekkend tandvlees, een aandoening waar veel mensen voor vrezen.
Lichte gingivitus kan nog behandeld met goede tandverzorging, maar kan bij slechte verzorging snel verergeren.
Stadium 4 (Een maand tot een jaar je tanden niet poetsen): parodontitis
Verzorg je je tanden nog steeds niet, dan wordt het erger.
Er komt een punt waarop zich gaten beginnen te vormen tussen het tandvlees en de tanden en er sprake is van een hevige bacterie-infectie beter bekend als paradontitis.
Paradontitis heeft ook verschillende stadia van licht tot vergevorderd. De lichte vorm is kenmerkend door het terugtrekkend tandvlees, wat binnen enkele weken tot maanden al zichtbaar kan zijn.
Het gemiddelde tot vergevorderd stadium kenmerkt zich door loszittende tanden en tandvlees met uiteindelijk afbrekend weefsel en botten en extreme pijn.
Hoe lang het precies duurt voordat een specifiek stadium bereikt wordt verschilt per persoon door verschillen tussen bijvoorbeeld het dieet en het immuunsysteem.
Sommige studies leggen ook een verband tussen de bacteriën in tandvleesontsteking en hartziekten en andere gezondheidsproblemen.
Onderzoeken hebben zelfs aangetoond dat tandvleesaandoeningen tot vroeggeboorte en een laag geboortegewicht kunnen leiden.
Weetje
Wist je dat holbewoners hun tanden reinigden door op stokjes te kauwen? Met grasstengels konden ze zelfs tussen hun tanden peuteren.
Wat is het verschil tussen gingivitis en parodontitis
Als je je tanden niet poetst kan er tandvleesontsteking ontstaan. De lichtste vorm van tandvleesontsteking is gingivitus. De zwaarste vorm is parodontitis.
Als gingivits niet wordt behandeld kan het overgaan in parodontitis.
Gingivitis is omkeerbaar, maar parodontitis is dat niet. Bij parodontitis treedt er namelijk bot- en weefselverlies op dat niet hersteld kan worden.
Parodontitis tast het zachte weefsel aan en kan zelfs de botten die de tanden ondersteunt vernietigen.
Bovendien wordt parodontitis in verband gebracht met een verhoogde kans op een beroerte of hartaanval.
Kortom, voorkom dat gingivitis overgaat in de ernstige vorm parodontitis en verzorg je tanden goed!
Take home message
Een dag overslaan doet waarschijnlijk niet zoveel kwaad. Echter, regelmatig je tanden niet poetsen kan tot mondproblemen leiden. Dan ga je je al snel afvragen wat er gebeurt als je je tanden niet poetst?
Als je je tanden niet poetst kunnen bacteriën en ophoping van tandplak tandvleesontstekingen, tandsteen, gaatjes en verlies van tanden veroorzaken.
Het immuunsysteem kan het tandplak op het tandvlees gaan aanvallen waardoor het tandvlees zich terugtrekt. Opgehoopt tandplak kan ook in tandsteen veranderen.
Onbehandelde gingivitis (tandvleesontsteking) kan overgaan in parodontitis, dit is een ernstige vorm van tandvleesontsteking waarbij de botten en het zachte weefsel worden aangetast.
Bespaar jezelf leed en bespaar jezelf de kosten van peperdure tandheelkundige behandelingen.
Tandenpoetsen voor het slapengaan moet een prioriteit zijn. Je bespaart er niet alleen veel geld mee, de levensduur zal zelfs toenemen.
Over Diederik
Bronnen
Lang, N. P., Schätzle, M. A., & Löe, H. (2009). Gingivitis as a risk factor in periodontal disease. Journal of clinical periodontology, 36, 3-8.
Chapple, I. L., Van der Weijden, F., Doerfer, C., Herrera, D., Shapira, L., Polak, D., … & Graziani, F. (2015). Primary prevention of periodontitis: managing gingivitis. Journal of clinical periodontology, 42, S71-S76.
Cheng, R., Yang, H., Shao, M. Y., Hu, T., & Zhou, X. D. (2009). Dental erosion and severe tooth decay related to soft drinks: a case report and literature review. Journal of Zhejiang University Science B, 10(5), 395-399.
Heng, C. C. (2016). Tooth decay is the most prevalent disease. Federal Practitioner, 33(10), 31.
Attin, T., & Hornecker, E. (2005). Tooth brushing and oral health: how frequently and when should tooth brushing be performed?. Oral health & preventive dentistry, 3(3).