Darmflora, wat is dat precies?

Onze darmen bevatten ongeveer 38 triljoen microben. Evenveel cellen als het totaal aantal in ons gehele lichaam. Alle microben samen staan bekend als het darmmicrobioom. 

Hun collectieve genoom wordt ook wel het darmmicrobioom genoemd. Het bevat maar liefst 150 keer meer genen dan ons menselijke genoom.

Veel van deze termen worden door elkaar heen gebruikt, dat kan nogal verwarrend zijn. Wellicht heb je ergens over darmflora gelezen en vraag je je nu af wat daar nou precies mee wordt bedoeld. Kortom, wat is darmflora?

Je darmflora is de verzameling van niet-pathogene bacteriën, parasieten, virussen, en schimmels. Darmflora wordt ook wel darmmicrobiota genoemd. Je darmflora omvat dus alle bacteriën en verschillende organismen die in je darmen leven. Een gezonde darmflora ondersteunt belangrijke lichaamsprocessen, waaronder het metabolisme, bloedsuikerregulatie, gewichtsbeheersing, hartgezondheid, immuunsysteem en de aanmaak van vitamines.

Dit artikel vertelt je over de geboorte van de darmflora en waarom jouw darmflora zo uniek is, inclusief alle belangrijke functies.

wat is darmflora

Je darmflora is uniek

Studies hebben vastgesteld dat, net zoals vingerafdrukken, elk microbioom voor elk individu, zowel kwalitatief als kwantitatief, uniek is. Gemiddeld worden er 160 soorten darmbacteriën in een gezond individu aangetroffen. Slechts de helft van deze soorten komen bij onderlinge individuen overeen.

Er zijn ongeveer 15 tot 20 gemeenschappelijke darmbacterie soorten, die voor de meest essentiële microbiota-functies zorgen. Welke soort het meest aanwezig is, verschilt zelfs per bevolkingsgroep. 

Er bestaan drie hoofdgroepen microben

  1. Bacteroides
  2. Prevotella
  3. Clostridiales

Geboorte van darmflora 

De geboorte is het eerste contact met de darmflora. Hierbij komt de baby, na een natuurlijke bevalling, in contact met de vaginale flora.

Bij een keizersnede komt de baby als eerst in contact met omgevings micro-organismen. De kolonisatie van eerste bacteriën heeft een geleidelijk verloop.

Waar bevindt zich de darmflora? 

De darmflora bevindt zich hoofdzakelijk in de dunne en dikke darm. De maagwand is praktisch steriel vanwege het maagzuur. Microben kunnen daar slecht overleven.

De microben zijn verdeeld tussen de inhoud (lumen) van het maagdarmkanaal en de beschermende biofilm. Deze biofilm zit op de binnenwand en wordt gevormd door het darmslijm.  

Darmflora en symbiose 

Ons lichaam heeft een wederzijds voordelige relatie met deze darmflora ontwikkeld, wat in de biologie ook wel symbiose wordt genoemd.  Symbiose beschrijft de nauwe biologische interactie tussen twee verschillende soorten levende organismen.

Hoewel de wetenschap nog in de kinderschoenen staat, is het nu al duidelijk dat de darmflora een enorme invloed heeft op de homeostase en algemene gezondheid van het lichaam.  Homeostase is het dynamische evenwicht van belangrijke lichaamsprocessen die fundamenteel zijn voor overleving. 

Darmflora-onderzoek 

Het is al meer dan een eeuw bekend dat er micro-organismen in onze darmen aanwezig zijn. Er werd al snel gedacht aan een symbiose tussen ons lichaam en darmflora. 

Echter, pas recentelijk zijn technische middelen beschikbaar, waarmee alle interacties in kaart gebracht kunnen worden. 

Daarnaast kon slechts een minderheid van de microben in vitro worden gekweekt. Gelukkig zijn er high-throughput sequencing technieken ontwikkeld, waarmee genetisch materiaal onderzocht kan worden.

Er is nu zelfs een echte trend in het wetenschappelijk onderzoek, die zich voornamelijk richt op de interacties tussen de gastheer en microben en de invloed hiervan op de gezondheid.

De rol van microbiota wordt hierdoor steeds duidelijker. 

Wat doet je darmflora? 

Onze relatie met de darmflora wordt omschreven als mutualistische symbiose, we leven samen en we zullen elkaar helpen.

De darmflora beïnvloedt veel belangrijke menselijke lichaamsprocessen, waaronder:

  1. metabolisme: lichaamsvreemde stoffen en geneesmiddelen
  2. gewichtsbeheersing 
  3. bloedsuikerregulatie
  4. immuunsysteem:  bescherming tegen ziekteverwekkers en immunomodulatie 
  5. hartgezondheid
  6. aanmaak vitamines: vitamine K en biotine
  7. structurele integriteit van de darmslijmvlies barrière

Take home message 

Elke dag worden we wijzer over de darmflora en het verband tussen veranderingen in de darmflora en bepaalde gezondheidsaandoeningen, waaronder ontstekingsziekten en auto-immuunziekten.

Darmflora speelt een rol in de spijsvertering, het immuunsysteem, de stofwisseling en de neurologische functies. Zodra de darmflora ontwricht raakt, is er sprake van dysbiose, dit is een functionele en kwalitatieve stoornis van de darmflora.

Darmflora is eindelijk een centraal thema geworden in het medisch en biologisch onderzoek.

Er wordt veel onderzoek gedaan naar dysbiose om de oorzaak en ontstaanswijze van bepaalde aandoeningen, zoals auto-immuunziekten, beter te begrijpen. Op deze manier kunnen patiënten in de toekomst beter geholpen worden.

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond. In zijn vrije tijd schrijft hij onder andere over gezondheidskwesties voor Human Nature.

Bronnen

Simon, G. L., & Gorbach, S. L. (1984). Intestinal flora in health and disease. Gastroenterology, 86(1), 174-193.

Edwards, C. A., & Parrett, A. M. (2002). Intestinal flora during the first months of life: new perspectives. British Journal of Nutrition, 88(S1), s11-s18.

Yoshioka, H., Iseki, K. I., & Fujita, K. (1983). Development and differences of intestinal flora in the neonatal period in breast-fed and bottle-fed infants. Pediatrics, 72(3), 317-321.

Kunz, C., Kuntz, S., & Rudloff, S. (2009). Intestinal flora. Breast-Feeding: Early Influences on Later Health, 67-79.

Hill, M. J. (1997). Intestinal flora and endogenous vitamin synthesis. European journal of cancer prevention: the official journal of the European Cancer Prevention Organisation (ECP), 6, S43-5.

Finegold, S. M., Sutter, V. L., & Mathisen, G. E. (1983). Normal indigenous intestinal flora. Human intestinal microflora in health and disease, 1, 3-31.

MITSUOKA, T. (1982). Recent trends in research on intestinal flora. Bifidobacteria and Microflora, 1(1), 3-24.

Mitsuoka, T. (1992). Intestinal flora and aging. NUTRITION REVIEWS-WASHINGTON-, 50, 438-438.

Hidaka, H., Eida, T., Takizawa, T., Tokunaga, T., & Tashiro, Y. (1986). Effects of fructooligosaccharides on intestinal flora and human health. Bifidobacteria and microflora, 5(1), 37-50.

Cooperstock, M. S., Zedd, A. J., & Hentges, D. J. (1983). Intestinal flora of infants. Human intestinal microflora in health and disease, 79-99.