Endorfine wordt door het zenuwstelsel en hypofyse geproduceerd om het geluksgevoel en het welzijn te verhogen.

Je lichaam is hierdoor beter in staat om met pijn, stress en angst om te gaan.

Endorfine komt vrij bij stress, pijn, lichaamsbeweging, drugsgebruik (heroïne, steroïden), seks, gematigd alcoholgebruik, zwaarlijvigheid en verhongering.

Wellicht heb je ergens over het belang van voldoende endorfine gelezen en vraag je je nu af of je er een tekort aan hebt. Oftewel, wat zijn de symptomen van endorfine tekort? 

De symptomen van een endorfine tekort zijn: 

  • humeurigheid en angst
  • slaapproblemen
  • impulsief gedrag
  • huilen om kleine dingen en meer verdriet
  • groot verlangen naar chocolade, alcohol en drugs
  • niet in staat om verliezen te accepteren
  • extreme pijngevoeligheid

Diagnose Endorfine Tekort 

Een endorfine tekort komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Personen met een genetisch endorfine tekort hebben een grotere kans op verslaving (alcohol, drugs) en psychische stoornissen zoals borderline en depressie.

Hoewel aanvullend onderzoek over het algemeen niet gedaan wordt, kan het niveau van endorfines (beta-endorfines) in het plasma gedetecteerd worden met:

  1. bloedonderzoek
  2. urineonderzoek 
  3. radio-immunoassays (RIA)

Voorkom een endorfine tekort  

Er zijn veel natuurlijke manieren om de stemming versterkende en stressverlagende endorfine aan te maken en een endorfine tekort te voorkomen of tegen te gaan. 

  1. Sport: lichaamsbeweging verhoogd endorfine. Het is niet alleen goed voor je lichaam, maar ook zeker voor de geestelijke gezondheid.
  2. Seks: het gevoel dat je ervaart tijdens seks is te danken aan onder andere endorfine en oxytocine.
  3. Acupunctuur: acupunctuur kan een effectieve manier zijn om pijn te behandelen. Onderzoekers suggereren dat de endorfine afgifte wordt geactiveerd wanneer de naalden in de huid worden gebracht. 
  4. Meditatie: onderzoekers hebben aangetoond dat meditatie een effectieve manier is om endorfine af te geven. Meditatie verbetert humeur, de fysieke gesteldheid en je  nachtrust 
  5. wijn en pure chocolade: pure chocolade en wijn stimuleren de endorfine afgifte waardoor het geluksgevoel verbetert. 
  6. Aromatherapie: essentiële olie aroma’s kunnen endorfine afgifte stimuleren en de angst verlichten.
  7. Lachen met vrienden: lachen helpt tegen een slecht humeur en vermindert angst en stress. 
  8. Drama: naast lachen kunnen ook emotionele verhalen en drama je endorfine verhogen. Kijk bijvoorbeeld een dramatische film of show.
  9. Liefdadigheid: de fijne gevoelens die je ervaart als je iets doet voor een ander kunnen ervoor zorgen dat je liefdadigheid voortzet in de toekomst.
  10. Zonlicht: 15 minuten zonlicht stimuleert de productie van vitamine D, serotonine en melatonine. Als positief gevolg verbetert de stemming, krijg je meer energie en heb je een betere nachtrust. 
  11. Massage: massagetherapie vermindert stress en verbetert de symptomen van onder andere chronische pijn en vermoeidheid. 
  12. Muziek maken: het euforische gevoel wanneer je muziek maakt of optreedt is te danken aan endorfine.
  13. Warm bad: de warmte van het bad vermindert de spanning en pijn in je spieren en verhoogt je endorfine. 

Endorfine supplementen

rozenwortel Rhodiola rosea (rozenwortel). Naast lichaamsbeweging is het geneeskrachtige kruid Rhodiola rosea in staat om beta-endorfinen in de hersenen vrij te maken.  Dit kruid wordt gebruikt bij de behandeling van depressie (antidepressivum), waarbij rosiridin het effectieve medicinale bestanddeel van het kruid is.

Supplementen. Endorfines en dopamine zijn nauw verwant. Endorfines (beta-endorfinen) stimuleren de afgifte van dopamine waardoor het gevoel van plezier of euforie wordt geproduceerd. 

Hoewel de werking van natuurlijke voedingsmiddelen nog niet onomstotelijk is aangetoond, worden de volgende bronnen als endorfine stimulerend beschouwd.

  1. Eiwitrijke voedingsmiddelen: kip, eieren, linzen, vis, kaas, tarwekiemen.
  2. Groenten en fruit: bananen, bieten, appels, watermeloenen, chili peper, kardemom. 
  3. Vitamine: vers fruit en groenten helpen de productie van endorfines. Multivitamine supplementen zijn een extra bron van endorfine.
  4. Aminozuren: de aminozuur combinatie DLPA (D-fenylalanine en L-fenylalanine) is nuttig bij de behandeling van het endorfine-deficiëntie syndroom.

Vermijd bewerkte voedingsmiddelen, verzadigde vetten en geraffineerde koolhydraten. Voedingsmiddelen die rijk zijn aan omega-3 zijn aanbevolen voor angststoornissen.

Endorfine Tekort en Dopamine

Endorfine en dopamine worden regelmatig door elkaar gehaald omdat ze je allebei een gelukkig gevoel geven. 

Over het algemeen creëert dopamine geluk als je een doel bereikt en speelt het een belangrijke rol bij de motivatie. Endorfine werkt vooral pijnstillend en speelt een indirecte rol bij de motivatie.

Aangezien dopamine dus ook een rol speelt zijn hier 9 effectieve natuurlijke manieren om het dopamine te verhogen en je humeur een boost te geven:

  1. Beperk verzadigd vet
  2. Eiwitrijk voedsel
  3. Fluweelbonen. 
  4. Sport
  5. Nachtrust
  6. Muziek
  7. Zonlicht
  8. Meditatie
  9. Vitaminen en mineralen

Take home message 

Endorfine verlicht pijn, vermindert stress en geeft een euforisch gevoel.

Je lichaam maakt endorfine vrij bij pijn, stress en letsels en wanneer je natuurlijke beloningssysteem wordt geactiveerd door eten, sport of seks. 

De symptomen van endorfine tekort zijn humeurigheid, angst, depressie, pijntjes en kwaaltjes, verslaving, slaapproblemen en impulsief gedrag

Je kan een endorfine tekort op een natuurlijke manier verminderen door te genieten van pure chocolade, te sporten, te mediteren, muziek te spelen, seks te hebben of eventueel supplementen te nemen. 

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond.

Bronnen

Yim, J. (2016). Therapeutic benefits of laughter in mental health: a theoretical review. The Tohoku journal of experimental medicine, 239(3), 243-249.

Vickers, A. J., Cronin, A. M., Maschino, A. C., Lewith, G., MacPherson, H., Foster, N. E., … & Acupuncture Trialists’ Collaboration, F. T. (2012). Acupuncture for chronic pain: individual patient data meta-analysis. Archives of internal medicine, 172(19), 1444-1453.

Takeda, A., Watanuki, E., & Koyama, S. (2017). Effects of inhalation aromatherapy on symptoms of sleep disturbance in the elderly with dementia. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 2017.

Sprouse-Blum, A. S., Smith, G., Sugai, D., & Parsa, F. D. (2010). Understanding endorphins and their importance in pain management. Hawaii medical journal, 69(3), 70.

Saanijoki, T., Tuominen, L., Tuulari, J. J., Nummenmaa, L., Arponen, E., Kalliokoski, K., & Hirvonen, J. (2018). Opioid release after high-intensity interval training in healthy human subjects. Neuropsychopharmacology, 43(2), 246-254.

Manninen, S., Tuominen, L., Dunbar, R. I., Karjalainen, T., Hirvonen, J., Arponen, E., … & Nummenmaa, L. (2017). Social laughter triggers endogenous opioid release in humans. Journal of Neuroscience, 37(25), 6125-6131.

Stefano, G. B., Goumon, Y., Casares, F., Cadet, P., Fricchione, G. L., Rialas, C., … & Bianchi, E. (2000). Endogenous morphine. Trends in neurosciences, 23(9), 436-442.

Amir, S., Brown, Z. W., & Amit, Z. (1980). The role of endorphins in stress: Evidence and speculations. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 4(1), 77-86.

Thorén, P., Floras, J. S., Hoffmann, P., & Seals, D. R. (1990). Endorphins and exercise: physiological mechanisms and clinical implications. Medicine & science in sports & exercise.

Rokade, P. B. (2011). Release of endomorphin hormone and its effects on our body and moods: A review. In International Conference on Chemical, Biological and Environment Sciences (Vol. 431127, No. 215, pp. 436-438).