De vetpercentage weegschaal is niet zo betrouwbaar als je denkt. Er is namelijk een bepaalde foutmarge die aardig kan oplopen. Dus, is de vetpercentage weegschaal betrouwbaar?

Dit artikel vertelt je aan de hand van de werking waarom de vetpercentageweegschaal niet zo heel accuraat is.

Werking en onbetrouwbaarheid vetpercentageweegschaal

Met de vetpercentageweegschaal kan je je lichaamsvet snel en gemakkelijk meten. Dit maakt het een van de populairste manieren om het percentage lichaamsvet in kaart te brengen. 

Met behulp van een vetpercentageweegschaal wil je het percentage vet meten en vetverlies in de loop van de tijd bijhouden. Je kan er echter niet zo goed op vertrouwen. 

Aan de hand van de werking van het apparaat wordt dat duidelijk. 

De weegschaal voor lichaamsvet gebruikt hiervoor de zogenaamde bio-elektrische impedantie (BIA). Hierbij wordt er een zwakke elektrische stroom door het lichaam gestuurd. 

Aan de hand van de weerstand (of impedantie) kan er een schatting gemaakt worden van de hoeveelheid lichaamsvet. 

Dan vraag je je al snel af hoe dat apparaat met de weerstand de hoeveelheid vet kan bepalen.

Vetvrije massa bevat meer water waardoor het minder weerstand biedt terwijl vetmassa juist minder water bevat en meer weerstand biedt.

Echter, aangezien je verschillende lichaamsweefsels hebt blijft het dus een ruwe schatting. Hierdoor is er een bepaalde foutmarge.

De vetpercentage weegschaal is dus super handig, maar wel onnauwkeurig. Er zijn een aantal factoren die deze onnauwkeurigheid kunnen vergroten.

Waarom de vetpercentage weegschaal onbetrouwbaar kan zijn

Aan de hand van een elektrische stroom en de weerstand daarvan door het lichaam wordt een schatting gemaakt van het percentage lichaamsvet. 

Deze methode komt met een aantal nadelen:

Mist segmenten. Het grootste probleem van de vetpercentage weegschaal is dat het bepaalde lichaamsdelen over het hoofd ziet. Het kan immers alleen de elektrische geleiding van weefsels meten. Als je een voet-tot-voet weegschaal gebruikt wordt de weerstand voornamelijk in je benen gemeten. Vervolgens worden er aannames gemaakt over wat er in de rest van je lichaam gebeurt. Aan de andere kant maken methodes zoals de huidplooimeting ook aannames over wat er in de rest van het lichaam plaatsvindt.

Hydratiestatus. De weerstand van de elektrische stroom is afhankelijk van de hoeveelheid water in het weefsel. Zo verschilt de hoeveelheid water in vetvrije massa en vetmassa. Je kan je daarom wel voorstellen dat de hydratietoestand de resultaten kan beïnvloeden. Een veranderde hoeveelheid lichaamswater wordt geïnterpreteerd als een verandering in je vetmassa.

Type training. De hydratiestatus maakt dus nogal uit voor de meting. Dit betekent ook dat het type training de betrouwbaarheid beïnvloed. Zo is de vetpercentage weegschaal voor mannen die krachttraining doen betrouwbaarder dan voor mensen die aan cardiovasculaire training doen. Als je afvalt met cardiovasculaire training heeft het apparaat de neiging om het vetverlies te onderschatten terwijl het het verlies van vetvrije massa juist overschat. Dit heeft dus waarschijnlijk te maken met het verlies in lichaamswater.

Percentage lichaamsvet. De vetpercentage weegschaal onderschat het lichaamsvetpercentage bij zwaarlijvige mensen terwijl het juist het lichaamsvetpercentage bij mensen die mager zijn overschat. Kortom, hoe hoger het vetpercentage, hoe meer de weegschaal het lichaamsvetpercentage zal onderschatten.

Bijhouden. Uit onderzoek blijkt dat je met de vetpercentage weegschaal de individuele veranderingen na verloop van tijd niet zo nauwkeurig kan bijhouden. Zo zou het zelfs kunnen dat als je binnen een paar maanden vet verliest en spieren aanmaakt de weegschaal aangeeft dat je vetpercentage is toegenomen.

Iedereen is anders. Het apparaat moet concessies doen. Zo wordt er bij de bio-elektrische impedantie analyse vanuit gegaan dat de dichtheden van weefsels hetzelfde zijn en constant blijven. Dit is natuurlijk niet het geval, het verschilt van persoon tot persoon. Maar omdat het vetpercentage alleen aan de hand van elektrische geleiding wordt gemeten, moeten er wel aannames gemaakt worden. Kortom, het is een gemakkelijke meting maar daarvoor moet het wel met bepaalde aannames werken wat ten koste gaat van de nauwkeurigheid.

Overige factoren. Verschillende variabelen kunnen de resultaten beïnvloeden waaronder het geslacht, lengte, leeftijd, zwangerschap, gestalte, vetverdeling en of je regelmatig aan uithoudings- en weerstandstraining doet.

Kortom, de vetpercentage weegschaal is dus niet 100% accuraat. Maar maakt dat eigenlijk wel uit als het apparaat consistent inaccuraat is?

Conclusie

Tot op zekere hoogte kan je de vetpercentage weegschaal vertrouwen. Maar wees wat terughoudender met alle grafieken en diagrammen die op je smartphone verschijnen want veel informatie is nutteloos. Het is een manier om het er fancy uit te laten zien. 

Kortom, gebruik de vetpercentage weegschaal als leidraad naast je andere metingen zoals de gewone weegschaal.

Het maakt niet zoveel uit als de vetpercentage weegschaal een paar procentpunten afwijkt. Wanneer de onnauwkeurigheid ‘’consistent’’ is kan je de weegschaal dus prima gebruiken om je vooruitgang in de loop van de tijd bij te houden.

Houd er vooral rekening mee dat verschillende trainingen het watervolume en samenstelling van weefsels beïnvloedt. Zo kunnen bepaalde metingen juist onderschat of overschat worden.

Kortom, de vetpercentage weegschaal is niet accuraat maar wel redelijk consistent. Als je het regelmatig gebruikt om het verlies bij te houden kan je er dus zeker wat aan hebben.

Aangezien de foutmarge tussen 3,8 en 5% lichaamsvet varieert wil je natuurlijk de beste vetpercentage weegschaal. Dit is natuurlijk ook afhankelijk van het apparaat en merk. Daarom hebben we verschillende apparaten met elkaar vergeleken.

Beste vetpercentage weegschaal

De meest nauwkeurige manier is de karkasanalyse, waarbij je na je dood al het vet van het lichaam afstript en op een weegschaal legt. Dit behoort uiteraard niet tot de mogelijkheden.

Of je nou een weegschaal of DEXA-scan gebruikt. Geen enkele lichaamsvettest kan de hoeveelheid vet 100% nauwkeurig meten. Maar dat is helemaal niet nodig.

Je hebt namelijk een betaalbare en redelijk betrouwbare optie. Daarom hebben we de beste en meest betrouwbare vetpercentage weegschalen op een rijtje gezet.

De vetpercentage weegschaal doet wat ervan verwacht wordt, het geef een ruwe schatting van je daadwerkelijke lichaamsvet. Hier heb je vaak voldoende aan en je kan er het lichaamsvet verlies in de loop van de tijd mee meten.

Deze lichaamsvettest is dan wel niet nauwkeurig het is tenminste consistent. Consistentie is de sleutel als je wilt afvallen. Zo kan jij je vooruitgang in de de loop van de tijd volgen. 

Take home message

Door de mooie grafieken en complexe data denken veel mensen dat de vetpercentage weegschaal 100% nauwkeurig is. In de praktijk is het minder nauwkeurig. Is de vetpercentage weegschaal betrouwbaar?

De foutmarge tussen de verschillende apparaten kan oplopen tot tot wel 7,9%. Het is daarom belangrijk dat je voor het meest accurate apparaat gaat.

Je wilt natuurlijk niet door een verkeerde meting een verkeerd beeld krijgen en de verkeerde kant opgaan.

De foutmarge maakt in de praktijk tegelijkertijd ook niet zoveel uit, het komt niet op de procent aan. Je wilt weten waar je staat en daarmee in de loop van de tijd je vetverlies bij kunnen houden.

En die functionaliteit heb je met de vetpercentage weegschalen die wij hebben beoordeeld. Bovendien is de weegschaal snel en gemakkelijk te gebruiken.

Gebruik naast zo’n weegschaal ook bijvoorbeeld de body mass index (BMI).