Teveel zout gedurende een korte tijdspanne kan tot een overdosis leiden. Gezonde volwassenen mogen dagelijks niet meer dan 6 g zout eten (2,4 g natrium). Dit komt neer op ongeveer 1 theelepel. Dat is niet zonder reden, teveel zout kan een aantal vervelende symptomen veroorzaken. 

Wellicht heb je ergens over zout gelezen en vraag je je nu af wat er gebeurt als je teveel zout binnenkrijgt. Kortom, wat zijn de symptomen van een overdosis zout?

De symptomen van een overdosis zout zijn aanhoudende dorst, vaak plassen, een opgeblazen gevoel, tijdelijke verhoogde bloeddruk en zwellingen op vreemde plaatsen (waterretentie). 

Na een overdosis zout kan ook zoutvergiftiging optreden. Een fatale overdosis zout is echter zeldzaam. Een persoon van 70 kg zou hiervoor maar liefst 35-70 gram zout moeten binnenkrijgen. Zout water drinken op een lege maag kan leiden tot misselijkheid, krampen, overgeven, een opgeblazen gevoel en uitdroging. 

Dit artikel vertelt je de symptomen van zoutvergiftiging en natuurlijke manieren waarmee je overtollig zout kan verminderen.

Symptomen van zoutvergiftiging 

Hypernatriëmie betekent een abnormaal hoog natriumgehalte in het bloed. Een zeldzame vorm van hypernatriëmie is zoutvergiftiging. Typisch treedt een zoutvergiftiging op na een eenmalige massale blootstelling aan natriumchloride (zout) in een korte tijdspanne (minuten tot uren).

In de meeste gevallen leidt zoutvergiftiging tot een gevoel van verwarring en nervositeit. Ernstige zoutvergiftiging kan tot toevallen en coma leiden . Zonder medische hulp kan zelfs de dood optreden. Dit is echter zeldzaam en kan alleen optreden bij erg grote hoeveelheden zout.

Voor een fatale overdosis zout zou je namelijk 0,5-1 gram zout per kg lichaamsgewicht moeten binnenkrijgen. Voor een persoon van 70 kg zou dit op 35-70 gram zout neerkomen. Dit zijn maar liefst 2-4 eetlepels.

Hart-, lever- of nierpatiënten kunnen echter wel fatale gevolgen ondervinden wanneer ze regelmatig meer dan 10 gram natrium in 1 dag binnenkrijgen. 10 gram natrium staat ongeveer gelijk aan 25 gram zout.

Te veel zout verhoogt de kans op:

1. hoge bloeddruk
2. hartfalen 
3. vochtretentie
4. nierproblemen
5. hartaanval
6. osteoporose
7. beroerte

Maximale dagelijkse hoeveelheid zout:

1. volwassenen: 6 gram (2,4 g natrium)
2. 1 tot 3 jaar: 2 gram (0,8 g natrium)
3. 4 tot 6 jaar: 3 gram (1,2 g natrium)

Teveel zout kan op lange termijn frequente lichte hoofdpijn, voedsel flauw en saai vinden en een verlangen naar zout voedsel veroorzaken.

Ontstaanswijze symptomen

Het lichaam kan via de nieren overtollig water uit het bloed verwijderen. Het natrium- en kaliumevenwicht is hierbij erg belangrijk. Een hoge natriuminname verstoort deze natriumbalans, waardoor de nieren minder goed functioneren. 

Bij een verstoord evenwicht kunnen de nieren het water vanuit de bloedbaan niet meer in de nieren trekken. 

Omdat het overtollige water niet meer afgevoerd kan worden, ontstaat er een hoge bloeddruk. Een hogere bloeddruk zorgt voor een hogere nierbelasting, wat tot nieraandoeningen kan leiden.

Hypernatriëmie kan de volgende problemen veroorzaken:

1. Hoge bloeddruk 
2. Hogere belasting van het hart
3. Zwelling van handen, gezicht, voeten of benen 
4. Ademhalingsproblemen
5. Kramp
6. Kortademigheid (door vocht in de longen)
7. Bloeddrukdalingen tijdens de dialyse

Overtollig zout verminderen 

Bij een overdosis zout wil je het natrium natuurlijk snel uit je systeem spoelen. Bepaalde voedingsmiddelen kunnen je hierbij helpen. 

Het evenwicht van natrium en kalium is erg belangrijk. Eet bij een natrium overdosis daarom kaliumrijke voedingsmiddelen, omdat je met dit elektrolyt je nieren ondersteunt bij het wegspoelen van overtollig zout.

Fruit en groenten, waaronder bananen, bladgroenten, aardbeien, meloenen en citrusvruchten, bevatten veel kalium.

Natuurlijke manieren waarmee je zout kan wegspoelen: 

1. kaliumrijke voeding
2. water drinken
3. voedsel eten met een hoog watergehalte
4. zweten 

Take home message 

Teveel zout leidt tot vaak plassen, aanhoudende dorst,  zwellingen op vreemde plaatsen, een opgeblazen gevoel en een tijdelijk verhoogde bloeddruk.

Bij zoutvergiftiging is er een abnormaal hoog natriumgehalte in het bloed (hypernatriëmie), wat tot ernstige symptomen leiden.

Met kaliumrijke voeding, water drinken en zweten kan je het natriumgehalte op een natuurlijke manier omlaag brengen. 

Op de lange termijn kan een zoutrijk dieet het risico op hartziekten, maagkanker, en vroegtijdig overlijden verhogen. Er zijn zelfs aanwijzingen dat teveel zout bij kinderen het risico verhoogt op hoge bloeddruk, astma, osteoporose, zwaarlijvigheid en maagkanker. Teveel zout kan dus schadelijk zijn.