Relatie Zwangerschap en Prikkelbare Darm Syndroom

Als je zwanger bent kunnen er maag-darmklachten optreden zoals constipatie en een losse ontlasting. Dan vraag je je al snel af of er een relatie is tussen zwangerschap en prikkelbare darm syndroom (PDS).

KORT ANTWOORD

Als je zwanger bent kunnen er maag-darmklachten ontstaan en kan je het prikkelbare darm syndroom ontwikkelen. Het prikkelbare darm syndroom verhoogt het risico op vroeggeboorte, miskraam en een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. PDS kan zelfs de weefsels, spieren en zenuwen van je bekken aantasten. Maar liefst 30% van de zwangere vrouwen hebben vaker last van constipatie, met name in het laatste trimester. Daarnaast kan je maag-darmklachten ervaren zoals een opgeblazen gevoel, winderigheid, misselijkheid, brandend maagzuur, losse ontlasting en een hogere ontlastingsfrequentie. Dit komt door de verhoogde eierstokhormonen en de fysieke druk van de groeiende baby op de darmwand.

Dit artikel vertelt je hoe maag-darmklachten ontstaan, hoe het prikkelbare darm syndroom kan verergeren tijdens de zwangerschap en wat je er tegen kan doen.

zwangere vrouw met buikpijn

Verergering prikkelbare darm syndroom zwangerschap

Prenatale zorg is voor vrouwen met het prikkelbare darm syndroom van belang. Hier zijn een aantal duidelijke redenen voor.

Als je zwanger bent kunnen de symptomen van het prikkelbare darm syndroom uit de hand lopen. In dat geval kan dat zelfs de zwangerschap in gevaar brengen.

Lang aanhoudende diarree kan namelijk tot uitdroging leiden wat de kans op ernstige problemen zoals vroeggeboorte verhoogt.

Een onderzoek heeft zelfs aangetoond dat PDS de kans op een miskraam en een buitenbaarmoederlijke zwangerschap kan verhogen.

Bovendien kan constipatie de weefsels, spieren en zenuwen van je bekken aantasten.

Jammer genoeg blijft het hier soms niet bij. Na de bevalling kunnen de hormonale schommelingen en dus ook de vervelende symptomen terugkomen.

Zwangerschap verhoogt druk op darmwand

30% van de vrouwen heeft tijdens de zwangerschap vaker last van constipatie, met name in het laatste trimester.

In het eerste trimester hebben vrouwen vaker last van misselijkheid en brandend maagzuur.

Ook heeft een derde van de vrouwen een hogere ontlastingsfrequentie tijdens de zwangerschap.

De maag-darmklachten ontstaan door verhoogde eierstokhormonen en de fysieke druk van de groeiende baby op de darmwand.

Bovendien hebben veel vrouwen meer stress tijdens de zwangerschap wat angst en depressie kan verergeren. 

Je kan in een vervelende situatie komen waarin zowel maag-darmklachten als stress toeneemt. Een vicieuze cirkel.

Zwangeren vrouwen hebben vaker last van constipatie en een losse ontlasting. Daarnaast verergeren meestal symptomen zoals een opgeblazen gevoel en winderigheid.

Prevalentie prikkelbare darm syndroom tijdens zwangerschap

Het prikkelbare darmsyndroom is de meest gediagnosticeerde maag-darmaandoening. Maar liefst 15% van de bevolking kampt met PDS. 

Het komt ook het meeste voor bij vrouwen in de reproductieve leeftijd.

Zo zijn er aanwijzingen dat de menstruatiecyclus de symptomen van het prikkelbare darmsyndroom kan beïnvloeden. 

Tijdens de zwangerschap zijn de ovariële hormonen verhoogd die bij kunnen dragen aan de gastro-intestinale symptomen.

Tijdens de zwangerschap kan je ook het prikkelbare darm syndroom ontwikkelen. De symptomen kunnen ook door een ander onderliggend probleem veroorzaakt worden.

Gelukkig is er momenteel geen bewijs dat het prikkelbare darmsyndroom de vruchtbaarheid beinvloed.

Wat je er tegen kan doen

vrouw met kan en glas water in handEr kunnen dus nogal wat vervelende symptomen optreden tijdens de zwangerschap. Hier zit je natuurlijk niet op te wachten. Gelukkig zijn er een aantal manieren waarmee je de dikke darm goed kan laten functioneren:

  1. veel drinken
  2. regelmatig eten
  3. extra vezels
  4. voldoende lichaamsbeweging
  5. ontspanningstherapie

Mensen met PDS hebben tijdens de zwangerschap vaak last van constipatie. Eventueel kan je een vrij verkrijgbaar vezelsupplement nemen zoals metamucil om de constipatie tegen te gaan. Tijdens de zwangerschap wordt dit als veilig beschouwd.

Het is ook verstandig om gasvormende voedingsmiddelen te vermijden zoals bonen, peulvruchten, kool, bloemkool, linzen, broccoli en spruitjes. Dit kan het buikpijn gevoel tegengaan.

Het is belangrijk dat vrouwen met PDS multidisciplinair behandeld worden. Overleg altijd met een arts voordat je medicijnen gebruikt.

Jammer genoeg is er nog maar weinig bekend over de effectieve behandelingsstrategieën. Er zullen meer studies verricht moeten worden naar zwangere vrouwen met het prikkelbare darm syndroom.

Informatie over PDS en zwangerschap is beperkt

Er kunnen geen specifieke aanbevelingen gedaan worden. Er is namelijk een tekort aan richtlijnen en studies met betrekking tot de epidemiologie, het beloop, de prognose van de foetus en de moeder, en de behandeling van het prikkelbare darm syndroom tijdens de zwangerschap. Er zijn ook weinig laboratoriumgegevens

Door de schaarste in de medische literatuur komen zorgverleners voor grote uitdagingen te staan. Je kan natuurlijk niemand goed adviseren en behandelen als er niet zoveel over bekend is.

Het is duidelijk dat PDS vaker bij vrouwen voorkomt en dat de zwangerschap PDS kan veroorzaken of kan verergeren. Reden genoeg om er meer onderzoek naar te verrichten.

Hopelijk kunnen vrouwen in de toekomst beter geholpen met het prikkelbare darm syndroom tijdens de zwangerschap.

Take home message

Het prikkelbare darm syndroom komt vaak voor bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd. 

Of je nou wel of geen prikkelbare darm syndroom hebt, tijdens de zwangerschap hebben vrouwen vaker last van constipatie en een losse ontlasting.

Symptomen zoals een opgeblazen gevoel en winderigheid verergeren meestal ook tijdens de zwangerschap.

Het prikkelbare darm syndroom verhoogt ook de kans op ongunstige zwangerschapsuitkomsten.

Ondanks het beperkt aantal studies zijn er genoeg manieren om de klachten tijdens de zwangerschap te verminderen.

Dieetaanpassingen en farmacologische optie zijn relatief veilig. Doe dit altijd in overleg met je arts.

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond. In zijn vrije tijd schrijft hij onder andere over gezondheidskwesties voor Human Nature.

Bronnen

Khashan, A. S., Quigley, E. M., McNamee, R., McCarthy, F. P., Shanahan, F., & Kenny, L. C. (2012). Increased risk of miscarriage and ectopic pregnancy among women with irritable bowel syndrome. Clinical Gastroenterology and Hepatology, 10(8), 902-909.

Moosavi, S., Pimentel, M., Wong, M. S., & Rezaie, A. (2021). Irritable bowel syndrome in pregnancy. Official journal of the American College of Gastroenterology| ACG, 116(3), 480-490.