Geschreven door Dirk Cornelis, BSc
Het is iedereen wel eens overkomen. Je legt bier in de vriezer om het snel af te laten koelen voordat je vrienden aankomen, maar je vergeet er een paar uit te halen.
Wellicht ligt er wat bier in de vriezer en vraag je je nu af of je het nog kan drinken.
Kortom, wat gebeurt er als je bier bevriest?
KORT ANTWOORD
Levend gist zal tijdens het vriesproces doodgaan omdat de celwanden barsten. Tijdens het vriezen zal het koolzuur minder oplosbaar worden waardoor het er als het ware uit geperst wordt. Als bier volledig bevriest zal er wat koolzuur verloren gaan en zal het vlakker gaan smaken. Zo lang de verzegeling niet verbreekt zal het wel zijn bierkenmerken behouden. De hop- en moutsmaken zullen hetzelfde blijven. Hoewel het alcohol behouden blijft kan het zich wel van het water gaan scheiden. Als vloeistof bevriest zal het uitzetten omdat het water in ijs verandert. Daarnaast kan door de toegenomen druk de verzegeling van het blik of fles scheuren. Door de zeer hoge druk kan er door de gecomprimeerde dopliner gaan lekken. De polymeerafdichting in blikjes is hier niet tegen bestand waardoor er koolzuur naar buiten kan diffunderen.
Dit artikel vertelt je wat er precies gebeurt als bier bevriest, als het ontdooid, hoe je het beste kan ontdooien inclusief hoe lang je het bier precies in de vriezer mag laten.
Wat gebeurt er als bier bevriest
Hoewel je bier dat bevroren is geweest gewoon kan drinken, kan de smaak een flinke klap te verduren krijgen. De ruwe aard van het bevriezen kan de smaakstoffen van het bier aantasten, maar dit hoeft niet altijd het geval te zijn.
Er gaat koolzuur verloren en de smaak wordt wat vlakker. Echter, de schade blijft vaak nog beperkt. De hop- en moutsmaken blijven meestal hetzelfde.
De vries-dooicyclus zal de bierveroudering wel versnellen. Bovendien zal je na het ontdooien schilfers of waas in het bier aantreffen, zelfs als de carbonatie bespaard is gebleven.
Als bier meerdere keren bevroren en ontdooit is, zal het er smerig uit gaan zien. Hoewel de wolkachtige wervelingen op schimmelgroei lijkt, zijn het eigenlijk neergeslagen koolhydraten en eiwitten.
Tijdens het vries en dooiproces zullen eiwitten uit elkaar scheuren en bezinken, hierdoor ontstaan vlokken.
Hoewel deze vlokken geen invloed hebben op de smaak zullen de drijvende vlokken het mentaal moeilijker maken om het op te drinken.
Kortom, hoewel het bier na het invriezen niet meer helemaal hetzelfde is zal het nog steeds drinkbaar zijn.
Bevroren bier weer ontdooien
Je kan schade van de vries-dooicyclus beperken. Zo bestaan er verschillende aanbevelingen hoe je bevroren bier het beste kan ontdooien. Een van die aanbevelingen springt er bovenuit.
- plaats het bier in een koelkast
- warm het langzaam op
- draai de fles elke 12 uur een halve slag rond
Door dit proces zal het bier gelijkmatig ontdooien. Hiermee voorkom je dat de eiwitten bezinken waardoor de houdbaarheid toeneemt.
Hoe lang duurt het voordat bier bevriest
Bieren met een hoger alcoholgehalte zullen langzamer bevriezen dan bieren met een lager alcoholgehalte.
Als vuistregel voor een optimale temperatuur kan je bier één uur in de koelkast leggen of een half uur in de diepvriezer.
Het bevriezingspunt van bier kan je moeilijk vaststellen omdat er meerdere variabelen bij betrokken zijn zoals:
- flespositie
- vriezertemperatuur
- flesgrootte
- fabricage en samenstelling van de fles
- Alcoholgehalte van het bier
In vergelijking met flessen zullen aluminium blikjes sneller afkoelen. Aangezien aluminium rekbaar is zullen blikjes minder snel barsten.
Take home message
Door simpelweg te proeven kan je erachter komen of je bier verpest is. In sommige gevallen zal de smaak en koolzuurgehalte behouden blijven terwijl het in andere gevallen niet meer te drinken is.
De meest doeltreffende methode is het geleidelijk opwarmen. Het zal je verbazen hoe vaak de schade beperkt blijft en je het gewoon kan drinken.
Dit heeft geen invloed op de smaak en het zal je ook niet schade. De vraag is of dat deze gedachte indirect de smaak en ervaring beïnvloedt. Het oog wilt immers oog wat.
Goedkopere biermerken bevriezen over het algemeen sneller. De duurdere bieren hebben soms een lager vriespunt. Dit zal de schade kunnen beperken.
Over Diederik
Bronnen
Yamashita, H., Fujino, S., Aoyagi, S., Tsumura, Y., Hayase, F., & Kato, H. (1989). Characterization and mechanisms of formation of frozen beer precipitates. Journal of the American Society of Brewing Chemists, 47(3), 77-81.
Skinner, K. E., Hardwick, B. C., & Saha, R. B. (1993). Characterization of frozen beer precipitates from single packages. Journal of the American Society of Brewing Chemists, 51(2), 58-62.
Takayanagi, S., Amaha, M., Satake, K., Kuroiwa, Y., Igarashi, H., & Murata, A. (1969). Studies on frozen beer precipitates I. Formation and general characters. Journal of the Institute of Brewing, 75(3), 284-292.
Haas, G. J., & Fleischman, A. I. (1964). Frozen Beer Precipitate, Formation, Nature, and Prevention of Precipitates in Frozen and Thawed Beer. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 12(5), 409-411.
