Een Gespannen Gevoel: 6 Oorzaken

Van cafeïne tot hormonale onevenwichtigheden, een gespannen gevoel kent vele oorzaken.

Je wilt natuurlijk weten waar het gespannen gevoel vandaan komt zodat je er wat aan kunt doen.

Naast stress is er misschien wat anders aan de hand.

Je kunt een idee krijgen van de oorzaken aan de hand van een aantal mogelijke oorzaken met de bijbehorende symptomen.

Dit artikel vertelt je 6 mogelijke oorzaken van een gespannen gevoel.

Man met overbelast hoofd

Gespannen gevoel oorzaken

1. Te veel cafeïne. Hoewel een kopje koffie ons een cafeïnebuzz kan geven, kunnen mensen met een aanleg voor angst juist een angstiger gevoel krijgen. En als je al in een alerte en opgewonden staat verkeert, kan cafeïne ons overprikkelen wat angst, rusteloosheid en afhankelijkheid kan veroorzaken. Bovendien kan cafeïne de vecht-of-vluchtreactie stimuleren dat zelfs een angstaanval kan uitlokken. Houd ook rekening met de ontwenningsverschijnselen van cafeïne zoals rusteloosheid.

2. Overactieve schildklier. De schildklier is als het ware het motortje van ons lichaam en de schildklierhormonen kunnen onze stemming beïnvloeden. Een onevenwichtigheid kan ons lichamelijk en geestelijk beïnvloeden. Zo zijn veelvoorkomende symptomen van een overactieve schildklier rusteloosheid, angst, nervositeit en prikkelbaarheid.

3. Geestelijke problemen. Bij een angststoornis kun je last hebben van een gespannen of rusteloos gevoel en bij angst, bipolaire stoornis of manie, komt psychomotorische onrust vaak voor. Onrust kan ook bij depressie en posttraumatische stressstoornis voorkomen. Of mogelijk is er sprake van hyperactiviteit bij ADHD waarbij je last kunt hebben van friemelen en rusteloosheid.

4. Stimulerende middelen. De activiteit van je zenuwstelsel kan door stimulerende middelen verhoogd zijn. Er zijn verschillende stimulerende middelen waaronder cafeïne, nicotine en drugs zoals cocaïne, methamfetamine en ecstasy. Bovendien zijn er ook stimulerende geneesmiddelen zoals Ritalin en Adderall die bij de behandeling van ADHD en narcolepsie gebruikt worden. Als deze stimulerende middelen gebruikt worden kun je een aantal symptomen en tekenen ervaren:

  1. verhoogde hartslag, verhoogde bloeddruk
  2. onderbroken slaappatronen
  3. prikkelbaarheid
  4. verminderde eetlust
  5. verhoogde lichaamstemperatuur
  6. paniek
  7. hallucinaties

5. Ontwenningsverschijnselen. Ook zijn er geneesmiddelen die voor ontwenningsverschijnselen kunnen zorgen. Overleg altijd met je dokter en ga niet zomaar je medicijninname onderbreken. Een goed voorbeeld zijn antidepressiva die langzaam afgebouwd dienen te worden wat normaal gesproken zo’n 4 weken duurt. Meestal treden ontwenningsverschijnselen binnen vijf dagen op en duren ze over het algemeen 1-2 weken. Wist je dat ze zelfs maanden of langer kunnen duren? De ontwenningsverschijnselen die onder andere op kunnen treden zijn:

  1. rusteloosheid
  2. prikkelbaar, angstig, of verward gevoel
  3. zweten
  4. slaapproblemen
  5. het gevoel hebben alsof er in je hoofd een elektrische schok zit
  6. maagklachten
  7. onvastheidvrouw met zachte benen

6. Rusteloze benen syndroom. Last van ongemakkelijke of onaangename sensaties in je benen of armen? Dan heb je misschien het rusteloze benen syndroom, ook wel restless leg syndrome genoemd. Dit ongemak veroorzaakt een bewegingsdrang in een poging om de symptomen te verlichten.

Symptomen van het rusteloze benen syndroom:

  1. meestal treden de symptomen in de onderbenen op: boven de enkel en onder de knie
  2. ook kunnen de symptomen in de voeten, hoofd, armen en romp optreden
  3. vaak zijn de ongemakkelijke sensaties trekkend, jeukend, tintelend, kruipend, schroeiend, borrelend, kloppend of knagend en kunnen wel een uur of langer aanhouden
  4. vaak treedt het in de late namiddag of avonduren op

Gespannen gevoel verminderen

Het is natuurlijk goed om eerst de oorzaak van het gespannen gevoel te achterhalen.

Daarnaast zijn er een aantal algemene manieren om spanning te verminderen:

  1. meditatie, yoga
  2. lichaamsbeweging
  3. warm bad
  4. massage
  5. langzame ademhalingstechnieken
  6. progressieve spierontspanning
  7. tai chi
  8. visualisatie

Take home message

Waarom heb ik een gespannen gevoel?

Mogelijke oorzaken zijn werkgerelateerde druk, persoonlijke zorgen, slaaptekort, te veel cafeïne, stimulerende geneesmiddelen, een overactieve schildklier (hyperthyreoïdie), hormonale veranderingen, ontwenningsverschijnselen, rusteloze benen syndroom en geestelijke problemen zoals angststoornissen.

Een gespannen gevoel kent dus meerdere oorzaken en deze lijst is nog niet eens volledig. Een arts kan de oorzaak achterhalen en een behandelplan instellen.

Hopelijk kunnen een van hierbovenstaande tips je helpen om de spanning te verlichten.

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond. In zijn vrije tijd schrijft hij onder andere over gezondheidskwesties voor Human Nature.

Bronnen

Spaulding, S. W., & Lippes, H. (1985). Hyperthyroidism. Causes, clinical features, and diagnosis. The Medical clinics of North America, 69(5), 937-951.

Dews, P. B., O’Brien, C. P., & Bergman, J. (2002). Caffeine: behavioral effects of withdrawal and related issues. Food and Chemical Toxicology, 40(9), 1257-1261.