Elk jaar krijgen 17.000 Nederlanders een hartstilstand. Elke seconde telt, want al na 4 tot 6 minuten treedt er onherstelbare hersenschade op. Zonder reanimatie zul je na ongeveer 10 minuten overlijden.

Reanimatie houdt de bloedsomloop in gang, wat het leven in stand houdt en de overlevingskans verdubbelt. 

Het maakt bovendien aanzienlijk uit of de reanimatie binnen of buiten het ziekenhuis plaatsvindt.

Dus, hoe vaak werkt reanimatie? Kortom, hoe vaak slaagt een reanimatie?

Dit artikel legt uit welke factoren het slagingspercentage van reanimatie beïnvloeden en waarom reanimaties buiten het ziekenhuis in Nederland vaker slagen.

De meeste hartstilstanden gebeuren thuis

De meeste hartstilstanden vinden thuis plaats, gevolgd door op straat, in openbare gebouwen en op sportlocaties. 

Jaarlijks worden er ongeveer 17.000 mensen buiten het ziekenhuis getroffen door een hartstilstand, meestal mannen van rond de 67 jaar oud.

Het goede nieuws is dat in meer dan 75% van de gevallen een omstander begint met reanimeren voordat de ambulance arriveert, en in meer dan de helft van de gevallen wordt een AED gebruikt voordat de ambulance ter plaatse is.

Een AED maakt het verschil

Elke week krijgen zo’n 300 Nederlanders een hartstilstand. Ongeveer 70% van de slachtoffers bevindt zich thuis. 

Reanimatie is van levensbelang en moet binnen 6 minuten starten, bij voorkeur met een AED in de buurt. 

Leeftijd (gemiddeld 66 jaar) en geslacht (mannen worden vaker getroffen) spelen een rol, net als de ernst van de hartstilstand en de algehele gezondheid van het slachtoffer. 

Omstanders hebben een cruciale rol: hun reanimatie verdubbelt de overlevingskans. 

Momenteel overleeft slechts 10 tot 20% van de slachtoffers, maar met snelle hulp en AED-gebruik kan dit oplopen tot 50 tot 70%. 

Na een geslaagde reanimatie herstelt 90% volledig. Gebruik van een AED kan niet alleen overleving vergroten, maar ook blijvende schade voorkomen.

Het Reanimatie Oproepsysteem

Sinds 2007 is er in Nederland een reanimatieoproepsysteem actief, waarbij burgerhulpverleners worden opgeroepen om te helpen reanimeren en AED’s te gebruiken. 

Deze vrijwilligers zijn gemiddeld 2,5 minuten sneller ter plaatse dan de ambulance, wat de overlevingskans aanzienlijk verhoogt. 

Gelukkig herstelt ongeveer 90% van de slachtoffers in redelijke tot goede neurologische conditie na een hartstilstand.

Overlevingskansen zijn hoog in Nederland

Elke week worden ongeveer 125 mensen buiten het ziekenhuis gereanimeerd vanwege een hartstilstand, maar eigenlijk zijn er waarschijnlijk twee keer zoveel gevallen die niet worden gereanimeerd. 

Dit kan komen doordat er geen getuigen zijn of om andere redenen. Gelukkig begint meer dan 75% van de reanimaties door omstanders voordat de ambulance arriveert, mede dankzij aanwijzingen van de meldkamer. 

De meeste slachtoffers zijn rond de 65 jaar oud en mannen vormen ongeveer 70% van hen. De meeste hartstilstanden gebeuren thuis. 

Ongeveer 25% van de mensen die worden gereanimeerd, overleeft het. Dit is een hoog percentage in vergelijking met andere landen, waarschijnlijk dankzij de goede organisatie van de hulpverlening in Nederland. 

De meeste overlevenden kunnen zelfstandig leven, maar sommigen ervaren wel problemen zoals geheugenverlies, emotionele moeilijkheden en vermoeidheid na de reanimatie. 

Waarom buitenshuise reanimaties vaker slagen

Ongeveer 1 op de 4 mensen die buiten het ziekenhuis gereanimeerd worden, overleeft. Dit zijn 20 tot 25 van de 100 gereanimeerden. 

Opvallend genoeg zijn de overlevingskansen beter buiten dan binnen het ziekenhuis, vanwege onderliggende ziekten. 

De meeste hartstilstanden buiten het ziekenhuis vinden plaats in huiselijke omgevingen. 

Gelukkig behouden veel overlevenden een goede levenskwaliteit na een geslaagde reanimatie. 80-90 van de 100 overlevenden kunnen een jaar later weer normaal functioneren, inclusief terugkeer naar werk of andere activiteiten. 

Reanimatie op Oudere Leeftijd: Overwegingen en Beslissingen

Het is belangrijk om na te denken over reanimatie als je ouder wordt, omdat de kans op een hartstilstand toeneemt. 

Een hartstilstand kan plotseling optreden en het hart stopt met pompen, waardoor zuurstof naar de hersenen stopt en je bewusteloos raakt. 

Reanimatie is een procedure waarbij geprobeerd wordt het hart en de ademhaling weer op gang te krijgen door middel van hartmassage en mond-op-mondbeademing. 

Hoe eerder reanimatie wordt gestart, hoe groter de kans op overleving. Maar reanimatie brengt ook risico’s met zich mee, vooral op oudere leeftijd.

Uit onderzoek blijkt dat slechts een klein percentage van de ouderen die gereanimeerd worden, overleeft zonder blijvende schade. 

De kans op succesvolle reanimatie neemt af naarmate men ouder wordt en bij mensen met verschillende gezondheidsproblemen. 

Het is daarom van belang om met een (huis)arts te praten over de voor- en nadelen van reanimatie en om je wensen vast te leggen in een niet-reanimerenverklaring als je niet gereanimeerd wilt worden.

Het is ook belangrijk om te bedenken wat voor zorg je wilt ontvangen in je laatste levensfase en dit te bespreken met je naasten en arts. 

Hierbij kunnen zaken zoals pijnbestrijding en ziekenhuisopnames aan bod komen. Orgaandonatie blijft ook een optie, zelfs op oudere leeftijd, maar dit moet worden besproken met een arts.

Take home message

Elk jaar krijgen 17.000 Nederlanders een hartstilstand, waarbij elke seconde van cruciaal belang is, aangezien onherstelbare hersenschade al kan optreden na 4 tot 6 minuten zonder reanimatie. 

Reanimatie houdt de bloedsomloop op gang en verdubbelt de overlevingskans. Het verschil tussen reanimatie binnen en buiten het ziekenhuis is aanzienlijk.

De Nederlandse reanimatieraad meldt een overlevingskans van bijna 25% buiten het ziekenhuis, hoger dan elders, dankzij de goede organisatie van hulpverlening in Nederland. 

In vergelijking tonen Amerikaanse cijfers lagere percentages, met effectieve reanimatie buiten het ziekenhuis in 5 tot 10% van de gevallen, en binnen het ziekenhuis rond de 20%. 

Een vroege defibrillatie binnen 3 minuten na een hartstilstand biedt een overlevingskans van 70%. 

Voor meer informatie over dit onderwerp en antwoorden op andere veelgestelde vragen, nodig ik je uit om een kijkje te nemen op mijn YouTube-kanaal, waar ik dergelijke vragen in slechts één minuut beantwoord.

Ik heb ook artikelen geschreven over de vraag of koud water hartstilstand kan veroorzaken, en over het gebroken hartsyndroom.