Intermittent fasting zie je vaak positief in het nieuws voorbij komen. Hierdoor krijgen de nadelen maar weinig aandacht, en die zijn er zeker.

Veel mensen zeggen dat vasten niet per se gevaarlijk is, maar dat het mogelijk niet voor iedereen veilig is. Het kan leiden tot eetstoornissen, depressieve stemmingen, slaapproblemen en zelfs orgaanschade als het te extreem wordt gedaan.

In deze blog bespreken we 5 nadelen van intermittent fasting.

1. Het lichaam past zich niet gemakkelijk aan

Sommige onderzoeken zien dat intermittent fasting een hoge drop-out heeft (38%). Volgens Dr. Hu komt dit omdat mensen de neiging hebben om zichzelf te willen belonen na hard werk. 

Vooral in het begin wordt een lange periode van vasten door mensen gezien als een sterke prestatie. Een prestatie dat goed beloond moet worden. Dat kan dus tot overcompensatie leiden waardoor je alsnog aankomt!

Daarbovenop is het lichaam niet gewend om zo’n lange periode zonder eten te zitten. Zodra je erop instelt dat het tijd is om te eten, kunnen de honger hormonen op hol slaan. Na een periode van vasten zal je lichaam een sterke biologische drang afgeven om veel te eten.

2. Het is niet voor iedereen

Door de extreme maatregelen kan het dieet een hoog impact hebben op het lichaam. Aangezien het nog niet zo goed onderzocht is, raden gezondheidsautoriteiten intermittent fasting af voor hen met een onderliggend risico.

Personen met ondergewicht. Zij die worstelen met gewichtstoename kunnen beter niet beginnen met intermittent fasting. Typisch leidt het dieet tot verminderde voedselinname en dat zou je lichaam niet ten goede komen.

Jonger dan 18 jaar. Kinderen zijn volop in de groei en dat moet vanuit alle kanten gestimuleerd worden. Een vastendieet verhoogd het risico op inadequate voedselinname onder kinderen, omdat het simpelweg moeilijker is om in korte periode gebalanceerd en voldoende te eten.

Tijdens zwangerschap of borstvoeding. Ook zwangere vrouwen kunnen beter niet vasten aangezien ze dagelijks voldoende calorieën nodig hebben. Zij moeten immers optimale omstandigheden garanderen zodat het kind zich volledig en zonder beperkingen kan ontwikkelen. Intermittent fasting wordt ook afgeraden als je zwanger probeert te worden.

Vrouwen. Vrouwen zijn gevoeliger voor caloriebeperkingen. Dit komt omdat vrouwen meer kisspeptine hebben. Dit is een hormoon dat de aanmaak van andere hormonen stimuleert. Door het vasten kan het kisspeptine sneller afnemen. Kisspeptine is namelijk zeer gevoelig voor de hongerhongerhomen leptine, insuline en ghreline. Bij intermittent fasting vrouwen komt dus meer kijken.

Eetstoornissen. Je moet het vasten helemaal vermijden als je het risico loopt op een eetstoornis. Intermitterend vasten heeft een hoge associatie met boulimia nervosa, en als gevolg daarvan zouden personen die gevoelig zijn voor een eetstoornis geen dieet moeten ondergaan dat geassocieerd wordt met vasten.

Medicatie. Veel mensen die medicijnen gebruiken vinden dat het innemen met voedsel helpt om bepaalde bijwerkingen te verlichten. Het kan namelijk de irritatie op de maag verlichten. In feite dragen sommige medicijnen specifiek de aanbeveling uit dat ze met voedsel moeten worden ingenomen. Daarom kan het innemen van medicijnen tijdens het vasten een uitdaging zijn.

3. Staat berucht om haar bijwerkingen

Vergeleken met calorierestrictie diëten zijn de bijwerkingen van intermittent fasting heftiger. De oorzaak is de abrupte afwijking van het normale patroon. Uiteraard verschilt dit per persoon en hoe extreem het schema is dat iemand volgt.

Typische bijwerkingen zijn slecht humeur, uitputting, uitdroging en constipatie. Een slecht humeur zal misschien met elk dieet zijn, maar uitdroging en constipatie hoor je vaak bij beginnende vasters.

Uitdroging is te verklaren door de lage inname van koolhydraten. Koolhydraten werken als een soort wateropslag voor het lichaam. Zonder koolhydraten kan het lichaam moeilijk water vasthouden en moet er meer gedronken worden om daarvoor te compenseren. 

Waar 2 liter per dag normaal gesproken ruim voldoende is, kan je tijdens het vasten nog steeds uitgedroogd raken. Bovendien haal je 20% van je water uit het voedsel. Dus als je minder eet krijg je ook minder water binnen.

Uitdroging zorgt op zijn beurt ook weer voor constipatie. Maar daarnaast is constipatie ook een normale reactie van het lichaam op een verandering van eetpatroon. 

4. Leidt sneller tot ongezond eten

Tijdens intermittent fasting heb je minder tijd om te eten, vooral bij de extremere schema’s.

Bij een normaal voedingspatroon eten mensen ‘s ochtends een vezelrijke maaltijd zoals brood. In de middag soms een broodje kip of vis dat essentiële vetten, proteïnen en mineralen bevat. Tot slot in de avond een stukje vlees, groenten en wat koolhydraten in de vorm van aardappelen of rijst. 

In z’n totaliteit zie je dat op zo’n dag nog best wel veel verschillende soorten voedsel naar binnen worden gewerkt. En dat is goed. Want zo krijgen we meer essentiële vitaminen en mineralen binnen.

Als je één of meerdere maaltijden zou overslaan, is het wel de bedoeling dat je dezelfde belangrijke voedingsstoffen binnenkrijgt binnen de periode dat het toegestaan is om te eten. Maar dit is dus niet altijd het geval en dat is waar het risico schuilt.

Vasters hebben in de avond soms geen zin of behoefte om zoveel of gevarieerd te eten. Ze missen daardoor essentiële voedingsstoffen wat een nadelige invloed heeft op de gezondheid.

5. Beperkt onderzoek

Wetenschappelijk onderzoek naar intermittent fasting is veelal gedaan op dieren. En als ze op mensen zijn gedaan, waren ze vaak van korte duur.

Kortom, het wetenschappelijk bewijs voor de werking van intermittent fasting is te beperkt om met zekerheid te concluderen dat het effectief is op de lange termijn.

Maakt dit intermittent fasting ongezond?

Op zichzelf is intermittent fasting niet ongezond en kan het zelfs heel positief voor je gezondheid kunnen zijn. Het enige wat zou moeten veranderen is de eetmomenten en het soort eten of de hoeveelheid ervan.

Als intermittent fasting wordt gedaan zonder rekening te houden met de valkuilen, is de kans groot dat je zelf in zo’n valkuil trapt. En dat is wat het ongezond maakt.

Het is dan ook verstandig om eens goed door te nemen wat de valkuilen zijn tijdens intermittent fasting, mocht je hier mee bezig zijn of aan willen beginnen. Zo kun je jezelf ervan verzekeren dat je gezond blijft en wellicht een paar kilo’s afvalt.

Take home message

Intermittent fasting is een nieuwe trend in diëten waar voor een langere periode niets wordt gegeten. Er zijn veel verschillende soorten schema’s, sommige kort sommige extreem lang.

Intermittent fasting is echter niet voor iedereen. Het wordt erkend als een vrij extreem dieet dat tot ongunstige situaties kan leiden, waaronder:

  • Lichaam past zich niet gemakkelijk aan.
  • Het is niet voor iedereen.
  • Staat berucht om haar bijwerkingen.
  • Leidt sneller tot ongezond eten.

Daarom is het zelfs voor gezonde individuen zeer belangrijk dat goed wordt gelet op een adequate voedingsinname. Dat houdt in voldoende eten, maar ook gevarieerd. 

Toch is de potentie van intermittent fasting er wel. Mits het verstandig en bedachtzaam wordt uitgevoerd, kan je er mogelijk heel veel voordelen uithalen die met conventionele diëten niet bereikt kunnen worden.

Over Reginald

profielfoto auteurRegi heeft psychologie gestudeerd en onderzoekt momenteel de effecten van intermittent fasting op het mentale welzijn. Zijn hobby’s zijn muziek maken en culinair koken. 

Bronnen

Hardvard Health Publishing. Not so fast: Pros and cons of the newest diet trend. Geraadpleegd op 12-11-2020.